Bất chấp căng thẳng gia tăng ở biên giới với Ukraine, trong Thông điệp Liên bang, ông Putin không thông báo những bước đi mới về chính sách đối ngoại hay quân sự mà Nga sẽ thực hiện trong thời gian tới.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 20/4 đã mời người đồng cấp Nga Vladimir Putin hội đàm tại vùng chiến sự Donbass, miền Đông Ukraine. Đề xuất được đưa ra trong bối cảnh bùng phát giao tranh giữa binh sỹ Ukraine và các lực lượng đòi độc lập ở miền Đông. Ông Zelensky cho biết gần đây các nhà đàm phán của Ukaine và Nga đã thảo luận về việc quan chức hai nước tới đánh giá tình hình tại Donbass.
“Bất kỳ hành động khiêu khích nào nhằm đe dọa lợi ích cơ bản đối với an ninh nước Nga sẽ phải hối tiếc. Tôi hy vọng không ai có ý tưởng vượt qua vạch đỏ với Nga, và chúng ta sẽ là những người quyết định tình hình trong mọi trường hợp cụ thể”, ông Putin tuyên bố.
Bài phát biểu của ông Putin năm nay được chú ý nhiều hơn cả, trong bối cảnh xuất hiện nhiều thông tin cho rằng hàng vạn binh sĩ Nga đang tập trung ở biên giới với Ukraine.
Cũng trong bài phát biểu, ông Putin nói rằng những vũ khí tiên tiến trong bộ ba hạt nhân của Nga, bao gồm các máy bay chiến lược, tên lửa đạn đạo liên lục địa và tàu ngầm hạt nhân mang theo tên lửa đạn đạo, sẽ đạt tỷ lệ 88% trong năm nay. Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh rằng nước này sẽ liên tục cải thiện và củng cố chất lượng của các lực lượng vũ trang.
Trong bài phát biểu, ông Putin không nhắc tới nhân vật đối lập Aleksei A. Navalny, người kêu gọi biểu tình trên cả nước trong ngày 21/4. Thay vào đó, ông Putin dành phần lớn bài phát biểu để nói về các vấn đề trong nước.
Ông ca ngợi phản ứng của Nga đối với đại dịch COVID-19. Ông nói rằng việc phát triển nhanh chóng 3 loại vắc-xin COVID-19 làm nổi bật tiềm năng công nghệ của Nga. Nhà lãnh đạo Nga thúc giục các quan chức nước này đẩy nhanh tốc độ của chương trình tiêm chủng, vì hiện nay vẫn đang chậm hơn so với phương Tây. Thừa nhận đại dịch COVID-19 càng làm trầm trọng hơn những xu hướng nhân khẩu học ở Nga, Tổng thống Putin cam kết sẽ triển khai những biện pháp mới để khuyến khích sinh đẻ và tăng tuổi thọ trung bình. Ông cũng hứa sẽ có các biện pháp thúc đẩy nền kinh tế vượt qua đại dịch và trợ cấp xã hội cho người dân, Tass đưa tin.
Không loại trừ chiến tranh
Giới quan sát cho rằng vẫn còn quá sớm để khẳng định nhà lãnh đạo 69 tuổi của Nga có xuống thang hay không.
Tối 20/4, trong bài phát biểu trước cả nước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã cảnh báo về khả năng xảy ra chiến tranh. Trong thông điệp bằng video, ông Zelensky thúc giục nhà lãnh đạo nước Nga “rút khỏi bờ vực chiến tranh” và đề xuất hai bên đối thoại.
Giới quan sát cho rằng không phải tình cờ mà ông Zelensky cho đăng tải video này một ngày trước khi Tổng thống Nga Putin đọc Thông điệp Liên bang. Sự xuất hiện bất thường đó được đánh giá là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy Ukraine đang chuẩn bị cho một cuộc chiến với quốc gia láng giềng. Ông Zelensky nói rằng việc Nga dồn quân đến biên giới đã tạo ra “mọi điều kiện tiên quyết cho việc leo thang”.
“Ukraine có muốn chiến tranh không? Không. Ukraine có sẵn sàng không? Có. Nguyên tắc của chúng tôi rất đơn giản: Ukraine không khơi mào chiến tranh, nhưng Ukaine luôn đứng vững cho đến người cuối cùng”, ông tuyên bố.
Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo Ukraine vừa ký luật cho phép gọi lực lượng dự bị nhập ngũ mà không cần tổng động viên, để có thể tăng đáng kể quân số của các lực lượng vũ trang, trong bối cảnh căng thẳng với Nga leo thang, Reuters dẫn thông báo từ văn phòng của ông Zelensky đưa ra hôm qua.
Căng thẳng giữa Nga và Ukraine xuất phát từ việc Kiev và các nước phương Tây cáo buộc lực lượng ly khai ở Donbass được quân đội Nga hỗ trợ. Mátxcơva luôn phủ nhận cáo buộc này. Chiến sự giữa quân đội Ukraine và lực lượng ly khai vùng Donbass bùng nổ vào năm 2014, cùng năm Nga sáp nhập bán đảo Crimea và cuộc lật đổ chính phủ của Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych. Ukraine nói rằng cuộc chiến này đã giết chết 14.000 người. Những ngày gần đây, Ukraine cùng các đồng minh phương Tây và NATO cáo buộc Nga tập trung quân đến biên giới ở miền Đông Ukraine và Crimea để “khiêu khích”. Ngược lại, Nga cáo buộc Mỹ và NATO có “hoạt động khiêu khích” ở khu vực Biển Đen.
