Lầu Năm góc hoan nghênh thông báo này từ Manila. Đây là lần thứ ba Philippines dừng huỷ Thoả thuận các lực lượng viếng thăm (VFA).
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Teodoro Locsin nói rằng quyết định này sẽ có hiệu lực trong 6 tháng, trong lúc chờ Tổng thống Rodrigo Duterte “nghiên cứu, và hai bên tiếp tục giải quyết những quan ngại của ngài ấy, nhất là về các khía cạnh trong thoả thuận”.
Philippiné là đồng minh có hiệp ước với Mỹ và nhiều thoả thuận quân sự đang phụ thuộc vào VFA, vì văn bản này đề ra những quy định về việc luân chuyển hàng ngàn lính Mỹ đến Philippines để tập trận và huấn luyện.
Việc luân chuyển lính Mỹ không chỉ quan trọng với quốc phòng của Philippines mà còn có ý nghĩa chiến lược với Mỹ khi nước này đang nỗ lực đối phó với Trung Quốc ở khu vực.
“Bộ Quốc phòng Mỹ hoan nghênh quyết định của Philippines về việc dừng chấm dứt Thoả thuận các lực lượng viếng thăm”, Phát ngôn viên Lầu Năm góc John Kirby nói trong một thông cáo.
“Chúng tôi coi trọng Philippines như một đối tác bình đẳng, chủ quyền trong liên minh song phương. Quan hệ đối tác của chúng tôi không chỉ vì an ninh của hai quốc gia mà còn tăng cường trật tự dựa trên luật lệ, có lợi cho tất cả các nước ở Ấn Độ - Thái Bình Dương”, ông Kirby nói.
Ông Greg Poling, một chuyên gia về an ninh biển tại Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) ở Washington, nói rằng chắc chắn đang có một sự thất vọng ở cả Mỹ và chính phủ Philippines.
“Rõ ràng đây không phải tình huống xấu nhất có thể, nhưng các quan chức Philippines thực sự đang gửi tín hiệu rằng họ tin là đã có thể đàm phán một thoả thuận thay thế như ông Duterte muốn, nhưng thay vào đó cả hai đều phải chịu tình trạng lấp lửng thêm ít nhất 6 tháng nữa”, ông Poling nói.
Năm ngoái, ông Duterte tuyên bố sẽ huỷ VFA sau khi một thượng nghị sĩ thân thiết với ông bị Mỹ từ chối cấp visa, nhưng sau đó ông Duterte mấy lần hoãn thực hiện quyết định.
Lần hoãn này diễn ra trong bối cảnh Manila và Bắc Kinh tiếp tục căng thẳng vì tranh chấp trên Biển Đông và tuần trước Mỹ thông báo rằng Philippines sẽ là một trong những nước được nhận vắc-xin COVID-19 của Mỹ.
Manila đã nhiều lần lên tiếng phản đối sự hiện diện của hàng trăm tàu Trung Quốc ở khu vực quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
