Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, sáng 5/10, lãnh đạo các bộ, ngành thảo luận sôi nổi về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đầu tư xây dựng các dự án đường sắt đối với phát triển đất nước.
Các đại biểu cũng đề nghị có cơ chế đặc thù về huy động nguồn lực và thủ tục đầu tư đối với dự án đặc biệt quan trọng này.
Cho ý kiến về nội dung này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng cần đa dạng hoá các nguồn lực, từ nguồn lực đầu tư công của Trung ương, địa phương, nguồn lực từ vốn vay, phát hành trái phiếu và các nguồn lực hợp pháp khác – nhất là trong xây dựng, vận hành nhà ga…
Tuy nhiên, lãnh đạo Chính phủ cũng lưu ý đánh giá tác động tới nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách và phân tích rõ hiệu quả của dự án, không chỉ về mặt kinh tế, mà phải đánh giá hiệu quả tổng hợp, góp phần nâng cao tiềm lực, vị thế của đất nước, giảm chi phí logistics, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa và nền kinh tế…
Ông đồng thời cũng yêu cầu rà soát lại suất đầu tư, sơ bộ tổng mức đầu tư đảm bảo chính xác nhất có thể. Cùng với đó, Thủ tướng yêu cầu rà soát và đề xuất các cơ chế đặc thù, đặc biệt cho triển khai dự án, nhất là về huy động nguồn lực và quy trình thủ tục với phương châm “cơ chế thông thoáng, thủ tục rút gọn, thi công rút ngắn”.
Bố trí các ga phải có tầm nhìn xa, tránh lãng phí
Về hướng tuyến, Thủ tướng yêu cầu xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam “thẳng nhất có thể”, tránh các khu dân cư lớn để vừa không phải giải phóng mặt bằng nhiều, vừa tiết kiệm kinh phí, vừa triển khai nhanh, vừa tạo không gian phát triển mới.
Theo Bộ GTVT, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ bố trí 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa. Tuyến sẽ bắt đầu từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội), đi qua 20 tỉnh, thành phố và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TPHCM).
Việc bố trí các ga, theo Thủ tướng cần có tầm nhìn xa, tránh lãng phí, phát huy công năng, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng các địa phương và cả khu vực.
Tuyến đường sắt này phải được xây dựng phù hợp với quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành, đảm bảo tính kết nối với các hạ tầng, phương thức giao thông khác, như hàng không, hàng hải; có khả năng kết nối các hành lang kinh tế trong nước và kết nối với các nước trong khu vực như Trung Quốc, Lào, Campuchia…
Để triển khai chủ trương đầu tư án, Thủ tướng cho rằng quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt, làm việc nào dứt việc đó, "chỉ bàn làm, không bàn lùi", phân công "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm", khơi dậy và phát huy tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần dám nghĩ dám làm.