Với vườn tre trồng từ hàng chục năm qua và qua 4 lần tu tạo lớn đã già cỗi đang cần được cải tạo sớm. Hai vườn tre bên Lăng Bác được trồng từ năm 1975 là nét độc đáo của kiến trúc cảnh quan. Vườn tre xanh bên Lăng Bác mang bóng dáng của làng quê Việt Nam vừa góp phần làm đẹp cảnh quan, vừa hài hòa với kiến trúc hiện đại, tạo cảm giác thân quen, gần gũi, đầm ấm mà vẫn không ảnh hưởng sự tôn nghiêm của công trình.
Giống tre được trồng tại Lăng Bác có nguồn gốc từ Thanh Hóa. Loài tre này thuộc loại mọc cụm, có dáng đẹp, thân to, ở điều kiện sinh trưởng thuận lợi đường kính gốc có thể tới 12 cm, chiều cao 20m. Lá và thân có màu xanh lục, thân thẳng, nhẵn bóng, không có gai.
Từ năm 1975 tới nay, vườn tre tại Lăng Bác đã trải qua 4 lần tu tạo lớn. Qua một số lần khảo sát, đặc biệt là đợt khảo sát tháng 7-2011 cho thấy: Số cây mẹ ra măng rất ít (7,5%), so với tổng số cây măng có sức sống tốt không nhiều (khoảng 50%), rất nhiều măng sau khi mọc cao khoảng 10cm bị lụi dần và chết. Tỷ lệ cây non trẻ, sức sống tốt dưới 20%. Rất ít cây có cành to do mật độ cây dày đặc.
Cây cao trên 15m song đường kính nhỏ, không tương xứng với chiều cao nên dễ bị gió đổ. Nhiều cây quá già, chết khô (trên 50%). Cây ra hoa rất nhiều, đây là hiện tượng tre bị khuy, đã hết chu kỳ sinh trưởng, những bụi tre đã ra hoa sẽ chết cả bụi 1 năm sau đó. Một số bụi mới được trồng xen bổ sung nhưng sinh trưởng và phát triển rất kém do thiếu dinh dưỡng và ánh sáng.
Trước thực tế đó, năm 2011, lãnh đạo Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng nghiên cứu, khảo sát, điều tra kỹ thực trạng sinh trưởng, điều kiện tự nhiên, khả năng thích ứng của vườn tre khu vực Lăng Bác và một số vườn tre tại nơi nguyên sản ở Thanh Hóa; điều tra khảo sát tìm nguồn giống đạt tiêu chuẩn để cải tạo, nâng cấp.
Tại Hội thảo khoa học mới đây do Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức với nội dung: Lựa chọn giải pháp cải tạo vườn tre khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, có sự tham gia của các nhà quản lý, nhà khoa học, các chuyên gia lâm nghiệp, chuyên ngành tre trúc…
Các ý kiến tham luận của đại biểu tham dự đều nhất trí về tính cấp thiết của nhiệm vụ cải tạo và khẳng định vườn tre khu vực Lăng Bác hiện nay sinh trưởng và phát triển không còn đáp ứng được yêu cầu kiến trúc cảnh quan, cần lựa chọn những giải pháp để lập dự án cải tạo trong năm 2012.
Các nhà khoa học đã nhất trí sẽ thay thế toàn bộ từng vườn tre bằng loại tre giống 3 năm tuổi đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật lâm sinh, giống tre được lấy từ huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa.
Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã thông qua Phương án cải tạo vườn tre khu vực Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Dự kiến tháng 4-2012 việc cải tạo, thay thế vườn tre phía Bắc Lăng (giáp Phủ Chủ tịch) sẽ được tiến hành; Tháng 4-2013 sẽ tiến hành cải tạo, thay thế vườn tre phía Nam (giáp đường Chùa Một Cột).
Hiện nay, các thủ tục đầu tư, biện pháp, quy trình kỹ thuật, công tác chuẩn bị giống tre…đang được chuẩn bị hoàn tất để công trình được triển khai đúng tiến độ.
