Tìm hiểu của phóng viên cho thấy, tại Phú Thọ, 2 bộ sách giáo khoa lớp 1 được các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh lựa chọn là: Cùng học để phát triển năng lực và Cánh Diều.
Trong văn bản số 575/SGDĐT-GDMN&TH của Sở GD&ĐT Phú Thọ gửi Bộ GD&ĐT về lựa chọn sách giáo khoa lớp 1 năm học 2020-2021, Sở GD&ĐT Phú Thọ cho biết đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để tổ chức lựa chọn SGK như:
Phối hợp với các nhà xuất bản giới thiệu về các bộ SGK lớp 1 đã được Bộ GD&ĐT phê duyệt; cung cấp đầy đủ các văn bản, thông tin, tài liệu có liên quan đến việc lựa chọn SGK, các bản mẫu của các bộ sách cho các cơ sở giáo dục nghiên cứu, tìm hiểu; tổ chức các buổi hội thảo, trao đổi, đánh giá sự phù hợp của các bộ sách với đặc điểm kinh tế - xã hội và điều kiện tổ chức dạy học tại địa phương…
Hội đồng lựa chọn SGK của các cơ sở giáo dục đã tiến hành làm việc theo nguyên tắc tập trung, dân chủ, khách quan, minh bạch; có sự hướng dẫn, giám sát, kiểm tra của Sở GD&ĐT, UBND huyện, thành, thị và phòng GD&ĐT.
Đến thời điểm hiện tại, các cơ sở giáo dục đã hoàn thành việc lựa chọn sách giáo khoa, công bố công khai danh mục sách giáo khoa theo quy định.
Theo thống kê của Sở GD&ĐT Bắc Giang, SGK Tiếng Việt 1 trong bộ sách “Kết nối tri thức với cuộc sống” của NXB Giáo dục Việt Nam được lựa chọn nhiều nhất tại địa phương này với 114/249 trường; SGK Toán 1 trong bộ sách “Cánh diều” của NXB Sư phạm Hà Nội và NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh có tỷ lệ được lựa chọn nhiều nhất: 139/249 trường...
Theo các tiêu chí lựa chọn SGK đề ra, trong 5 bộ sách đã có hơn 2/3 số trường tiểu học của tỉnh Bắc Ninh đã chọn bộ sách hoặc các đầu sách trong bộ SGK “Cùng học để phát triển năng lực” thuộc NXB Giáo dục.
Cụ thể: cuốn Âm nhạc 1 có tới 146 trường lựa chọn với hơn 25.000 học sinh; cuốn Mỹ thuật 1 có 121 trường lựa chọn với hơn 21.000 học sinh; cuốn Đạo đức 1 có 120 trường lựa chọn với hơn 21.000 học sinh…, thấp nhất là môn Tự nhiên và xã hội 1 có 104 trường với hơn 18.000 học sinh.
Năm học 2020- 2021 toàn tỉnh có 154 trường tiểu học, với khoảng 27.000 học sinh lớp 1.
Số các trường tiểu học ở Bắc Ninh sử dụng bộ sách cũng như các đầu sách trong 3 bộ SGK “Cánh diều”, “Kết nối tri thức với cuộc sống”, “Vì sự tiến bộ và dân chủ trong giáo dục” rất ít. Riêng bộ SGK “Chân trời sáng tạo” không có trường nào lựa chọn, nhiều ý kiến cho rằng vì bộ sách này phù hợp với học sinh miền Nam hơn.
Còn theo báo cáo của NXB Giáo dục Việt Nam, tính đến 15h ngày 25/5/2020, NXB đã nhận được kết quả chọn sách của 57 tỉnh/thành phố gửi về, với tỷ lệ bình quân chọn sách của NXB đạt khoảng 70%.
Có 6 tỉnh chỉ chọn các bộ sách giáo khoa của NXB Giáo dục Việt Nam, trong đó tỉnh Khánh Hoà chọn bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.
Trước đó, NXB Giáo dục Việt Nam cũng cho biết có 22 tỉnh công bố kết quả lựa chọn SGK lớp 1 mới: Sách của NXB Giáo dục Việt Nam đạt tỷ lệ gần 80%.
Trong đó có 14 tỉnh chọn SGK của NXB Giáo dục Việt Nam đạt tỷ lệ từ 80% trở lên. Cụ thể: Các tỉnh Lai Châu, Yên Bái, Khánh Hoà, Quảng Bình, Đak Nông 100% chọn sách của NXBGDVN; Quảng Trị: 94%; Trà Vinh 91%; Bến Tre 90%; Nghệ An và Quảng Nam: 89%, Cao Bằng: 88%, Đắc Lắc và TP.HCM: 85%, Kiên Giang: 80%.
Còn với bộ sách Cánh diều, báo cáo của đơn vị xuất bản cũng cho biết tại tỉnh Sơn La 100% các trường chọn SGK 5 môn: toán, đạo đức, âm nhạc, giáo dục thể chất, hoạt động trải nghiệm trong bộ sách này; Phú Thọ 100% các trường chọn SGK 4 môn: tiếng Việt, toán, tự nhiên xã hội, giáo dục thể chất; Thái Nguyên 100% các trường chọn SGK 3 môn: tiếng Việt, toán, tự nhiên xã hội; Nam Định 100% các trường chọn SGK 2 môn tiếng Việt, tự nhiên xã hội.
Tỷ lệ chọn SGK Cánh diều tính theo số học sinh ở nhiều tỉnh cũng rất cao: Tât Ninh 95% (trong đó môn Giáo dục thể chất là 100%, tiếng Việt là 99%, Toán là 99%), Tiền Giang: 75,86 % (trong đó môn Tiếng Việt: 77%, Toán: 77%, Đạo đức: 77%, TNXH: 76,4%, GD thể chất: 75,9%, Hoạt động trải nghiệm: 75,9%, Âm nhạc: 74,9%, Mĩ thuật: 72,8%). Thái Bình: 64,08% (trong đó Mĩ thuật: 80,2%, GDTC: 80%, Tiếng Việt: 77,4%, TNXH: 66,5%). Tỉnh Hậu Giang chọn SGK môn Tiếng Việt với tỉ lệ 77%, Toán: 77%, Tự nhiên và Xã hội (TNXH): 76,7%.
Ở các tỉnh Thanh Hóa, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Vĩnh Long, Phú Yên,… tỉ lệ chọn bộ SGK Cánh Diều cũng rất cao.
Trước đó, như Tiền Phong đã thông tin, Bộ GD&ĐT khẳng định khi nhận được kết quả chọn SGK lớp 1 do các đơn vị gửi về, với chức năng giám sát của mình, Bộ GD&ĐT phân tích những số liệu chung để kiểm tra những địa phương mà chúng tôi tạm gọi là có kết quả “hơi khác” một chút.
Hiện Bộ cũng phát hiện hai đơn vị là Long An và Khánh Hòa có báo cáo toàn tỉnh chỉ chọn bộ SGK duy nhất (Long An là Cánh diều và Khánh Hòa là Kết nối tri thức với cuộc sống).
Bộ GD&ĐT đã có ý kiến trực tiếp với địa phương và bước đầu hai tỉnh này đều hứa sẽ thực hiện đúng theo Thông tư 01 của Bộ GD&ĐT, tôn trọng tối đa quyền và kết quả chọn SGK của các nhà trường.