>> Trắng đêm cứu hộ ở mỏ đá lèn Cờ
Trẻ mồ côi sau vụ sập mỏ đá ở lèn Cờ. Ảnh: Quang Long. |
Cách đây chỉ vài tháng, chúng tôi vào lèn Cờ gặp những người phu đá, vùng quê nghèo nhộn nhịp tiếng xe qua lại và tiếng cười nói đẫm trong mồ hôi của phu đá nơi đây. Lần này trở lại Nam Thành, nẻo đường vắng lặng khác thường. Không khí tang thương bao trùm miền quê nghèo. Cái nơi từng là nơi mưu sinh cũng chính là nơi cướp đi những sinh mạng của họ. Có những người chúng tôi từng gặp và nói chuyện, giờ đây đã mất.
Gia đình anh Nguyễn Duy Long, mất cùng lúc bốn người: vợ Phan Thị Tam, em dâu Nguyễn Thị Lộc, dì ruột Trần Thị Sáu và người mợ Nguyễn Thị Thủy. Anh Long đi làm thuê tại TP Hồ Chí Minh, khi hay tin vợ bị nạn vội vã về lúc nửa khuya để kịp đưa tang. Anh Long nghẹn lời: “Lẽ ra tui phải chít đến bốn vành khăn tang...”.
Ông Nguyễn Như Thanh, trưởng xóm Đăng Lưu, thảng thốt: “Cái xóm nghèo này năm nào cũng gặp nạn. Năm vừa rồi 6 người chết vì sét đánh. Năm nay lại chết vì sập đá. Không xót xa sao được khi chứng kiến những đứa trẻ lên ba, lên bốn vấn khăn trắng trên đầu ngơ ngác nhìn mọi người. Chúng đâu biết người mẹ, cha của mình đã ra đi mãi mãi không về.
Nguyễn Văn Cương đang học ĐH tại Hà Nội, con trai bà Trần Thị Sáu (xã Nam Thành, 1 trong 18 công nhân tử nạn) kể: “Nghe tin mẹ mất, 3 anh em sụp xuống. Lúc đó em không có tiền về, bạn bè quyên góp mỗi người một ít giúp chúng em về quê an táng mẹ. Cách đây mấy hôm mẹ bị ốm, nhà không có tiền, mẹ vẫn phải đi phu đá kiếm tiền cho chúng em. Bố mất vì bệnh, giờ đến lượt mẹ ra đi, chúng em biết nương tựa vào ai?”.
Chị Nguyễn Thị Ngân thường ngày cùng chồng Nguyễn Đình Đạt đi phu đá nuôi 4 đứa con nhỏ. Tai họa ập xuống, chị Ngân tử nạn khi con trai Vương Đình Phát mới học lớp 6, con gái Vương Thị Na học lớp 1, Vương Đình Kế học mẫu giáo bé và cháu Vương Thị Thảo Linh mới hơn 1 tuổi. Bốn phận trẻ mồ côi lạc lõng, bơ vơ.
Bà Nguyễn Thị Thư (xóm Đăng Lưu, Nam Thành) nói: “Mẹ chết, chỉ có cháu Phát là nhận biết được nên òa khóc, còn ba đứa quá nhỏ chẳng biết gì. Thấy anh trai khóc, chúng cũng khóc theo. Có ai dỗ dành, cho kẹo chúng lại cười. Đến lúc đưa mẹ ra nghĩa trang, mấy đứa trẻ cũng chẳng nhận biết được sự đau đớn. Không biết các cháu sẽ sống thế nào khi không còn mẹ nữa?”. Anh Phan Quang Mai (xóm Hợp Thành) cũng ra đi để lại 4 đứa con nhỏ.
Sau vụ sập mỏ đá kinh hoàng, riêng tại xã Nam Thành dưới chân lèn Cờ có hơn 30 thân phận trẻ thơ hóa thành mồ côi. Trường THCS Nam Thành có đến 9 học sinh mất cha, mất mẹ. Không khí u buồn bao trùm khắp trường làng. “Ba ngày nay, nhiều lớp học vắng hoe. Ngoài các em HS ở nhà chịu tang mẹ cha, nhiều em vắng học vì chú, bác bị nạn”, một giáo viên cho biết.
Trường THCS Nam Thành kêu gọi, mỗi em học sinh quyên góp, ủng hộ từ 5 đến 10 ngàn đồng, mỗi giáo viên đóng góp một ngày lương để chia sẻ nỗi mất mát của các em. Thầy Võ Chiến Thắng, Hiệu trưởng nói: “Chúng tôi sẽ gửi danh sách em học sinh có cha mẹ thiệt mạng trong vụ sập núi, nhờ cấp trên giúp đỡ, không để các em phải bỏ học. Trong những ngày qua các giáo viên trong trường thường xuyên đến động viên gia đình các em!”.
Khởi tố vụ án Sáng 4-4, Công an tỉnh Nghệ An khởi tố vụ án về hành vi “Vi phạm các quy định về an toàn lao động” tại mỏ đá lèn Cờ. Theo điều tra ban đầu, số lao động chết và bị thương do sập mỏ đá đều là công nhân làm thuê cho Cty TNHH Chín Mến, xã Nam Thành, huyện Yên Thành. Cty này được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh với nội dung: “Khai thác, chế biến đá, mua bán vật liệu xây dựng”. Cty do ông Phan Công Chín (SN 1964), trú tại xã Nam Thành làm giám đốc. Trong quá trình hoạt động, Cty bổ nhiệm ông Nguyễn Cảnh Quyền làm Giám đốc điều hành mỏ. Khi kiểm tra, ông Quyền chỉ có bằng “Cao đẳng cơ điện mỏ” do Tổng cục Dạy nghề cấp. Theo đó, ông Quyền chưa bao giờ được cấp chứng chỉ điều hành mỏ đá, chiếu theo quy định hiện hành ông Quyền chưa đủ điều kiện để làm Giám đốc điều hành mỏ đá lèn Cờ. Cty này còn bổ nhiệm ông Nguyễn Sỹ Hương làm chỉ huy nổ mìn nhưng ông Hương cũng chưa được cấp chứng chỉ, không đủ tiêu chuẩn để làm chỉ huy nổ mìn tại mỏ đá lèn Cờ. Điều đáng nói, trong quá trình khai thác mỏ, Cty Chín Mến có lập thiết kế khai thác mỏ và đã được Sở Công nghiệp (nay là Sở Công Thương Nghệ An) thẩm định, phê duyệt, nhưng khi kiểm tra hiện trường thì Cty này khai thác không đúng với thiết kế đã được duyệt. Vì vậy, theo cơ quan điều tra, nguyên nhân ban đầu của vụ sập mỏ đá lèn Cờ là do khai thác đá không đúng quy trình. |