Diễn đàn “Nhập ô tô: Giữ hay bỏ Thông tư 20” được tổ chức tại Hà Nội nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp (DN), chuyên gia kinh tế, cơ quan quản lý nêu ý kiến về việc có nên bỏ Thông tư 20 của Bộ Công Thương đã hết hiệu lực từ 1/7/2016.
Ông Đoàn Hiếu Trung, Giám đốc điều hành tập đoàn Regal Motor Cars, đơn vị nhập khẩu thương hiệu Rolls-Royce khẳng định: Hiện nay, người tiêu dùng là những khách hàng thông minh, họ có quyền tự lựa chọn. Nếu có tiền thì mua chính hãng, không thì họ sẽ chọn rẻ hơn.
“Chúng tôi sẵn sàng ủng hộ việc bãi bỏ các điều kiện như đã nêu trong Thông tư 20, miễn sao pháp luật phải đảm bảo công bằng, minh bạch cho tất cả các DN”, ông Trung nói.
Theo ông Lê Thủy Trung, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế Công nghiệp, Bộ KH-ĐT: Việc duy trì đại lý ủy quyền cũng là một hình thức độc quyền. Như nhiều người đã biết, mua xe Toyota trong nước phải xếp hàng, đặt trước cả tháng trời. Thậm chí có những trường hợp phải trả thêm tiền để mua xe.
Ông Trung cũng khẳng định: Các nhà sản xuất, lắp ráp xe trong nước đã cảnh báo sẽ rút và chuyển sang làm thương mại nhưng giá xe cao, họ vẫn thu lợi lớn nên không dại gì họ rút ra khỏi Việt Nam cả! “Theo tôi không nên duy trì Thông tư 20, thay vào đó, các Bộ cần đưa ra các quy định riêng biệt: Bộ Tài chính quy định về thuế, Bộ GTVT quy định về các tiêu chuẩn kỹ thuật…”, ông Trung nói.
GS Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho rằng: Việt Nam đã nhiều lần sửa đổi chính sách để bảo hộ cho ngành ô tô. Tuy vậy, đến thời điểm này chiến lược này đã hoàn toàn thất bại. “Nếu hội nhập mà chỉ chú ý đến lợi ích của nhà nước và DN thì đó là sai lầm nghiêm trọng. Bất kỳ hoạt động nào cũng phải chú trọng đến lợi ích của người tiêu dùng, nhân dân”, GS Nguyễn Mại nói.
Thêm nhiều cơ quan, doanh nghiệp đề nghị bỏ
Trong văn bản cách đây ít ngày gửi Tổng cục Hải quan đóng góp ý kiến, Vụ Hợp tác quốc tế Bộ Tài chính cũng bày tỏ nhiều băn khoăn quanh đề xuất giữ lại Thông tư 20 của Bộ Công Thương. Theo đó, quan điểm cho rằng bãi bỏ Thông tư 20 sẽ dẫn đến lượng nhập khẩu ô tô tăng chưa hoàn toàn đúng.
“Trên thực tế, nếu xét ở góc độ cạnh tranh bình đẳng, Thông tư 20 có phần làm hạn chế khả năng thương mại của các DN nhỏ và vừa. Lý do phải duy trì thông tư vì các DN nhỏ nhập khẩu xe không đảm bảo chất lượng cần cân nhắc, đánh giá cụ thể hơn. Xét về góc độ người tiêu dùng, việc duy trì thông tư đã hạn chế quyền lựa chọn các sản phẩm khác nhau ở các mức giá khác nhau”, Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Tài chính nêu quan điểm.
Đại diện cơ quan của Bộ Tài chính cũng cho rằng, trong xu thế bỏ hàng rào thuế quan của các FTA, quan điểm của Vụ Hợp tác quốc tế là cần nghiên cứu xây dựng các quy định tập trung vào hàng rào tiêu chuẩn kỹ thuật hơn là hạn chế thương mại (như quy định của Thông tư 20) để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng.
“Nói vì quyền lợi người tiêu dùng nên cần duy trì Thông tư 20 là không đúng. Thị trường xe nhập khẩu về bao giờ cũng có đầy đủ giấy tờ, số khung, số vin, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu ra thị trường quốc tế, làm gì có xe giả mà cơ quan quản lý lại đi lo hộ cho người tiêu dùng là xe không đảm bảo chất lượng. Thực tế đến nay người tiêu dùng không còn lựa chọn về mẫu mã cũng như cả giá xe”, Giám đốc Công ty Thiên An Phúc, ông Nguyễn Tuấn nói.