Bệnh viện đột ngột mất điện: Bác sỹ, bệnh nhân nín thở

> Cháy nổ gần bệnh viện, nhiều người sơ tán

Điều gì sẽ xảy ra khi phẫu thuật nội soi và vi phẫu bỗng dưng mất điện? Ảnh: Lê Nguyễn.

Cả làng bóp bóng

Những người làm ở Bệnh viện Đa khoa Saint Paul Hà Nội (BV Saint Paul) hẳn chưa quên cú mất điện đột ngột kéo dài hai tiếng vào một chiều đầu mùa mưa năm ngoái. Đang siêu âm cho một bệnh nhân, bụng quét đầy chất bôi trơn nhão như cháo để cho đầu dò siêu âm chạy trên bụng bệnh nhân, bác sỹ Lê Hồng Lam phải mò mẫm đóng máy, quơ tay đưa cho bệnh nhân nắm giấy để tự lau sạch bụng.

Bên bộ phận mổ, hai ca phẫu thuật, trong đó có một ca mổ ruột thừa, đều dở dang. Bao nhiêu năm không bị mất điện lần nào, lần này bị đột ngột, cuống quá không biết làm sao. Máy điện tim, máy hô hấp ngừng chạy. Mất hết tất cả các thông số trên màn hình, nào huyết áp, mạch đập, các chỉ số liên quan đến chế độ hô hấp, v.v…, bác sỹ gây mê và cả kíp mổ chỉ còn nước đoán mò.

Rồi huy động mọi người bật đèn điện thoại. Rồi cuống quýt gọi người nhà bệnh nhân vào phòng mổ tham gia bóp bóng liên tục để bệnh nhân có thể thở được. Cuối cùng cũng qua thời khắc dằng dặc mà tất cả kíp trực hôm ấy thót tim. “Hú vía”, BS Hồng Lam nhớ lại.

Tưởng chỉ một lần và không còn bao giờ có lần hai. Phó Chánh Văn phòng Tổng Công ty Điện lực Hà Nội, bà Hoàng Anh, cho hay các bệnh viện thuộc nhóm khách hàng trọng điểm nên được ưu tiên cấp điện ở mức ổn định nhất. Các bệnh viện còn được cấp hai nguồn điện lưới nhằm đề phòng mất nguồn này thì còn có nguồn kia thay thế.

Đã vậy, theo Luật Điện lực, nhà điện bao giờ cũng báo cho khách hàng năm ngày trước khi có ý định cắt điện. “Các bệnh viện còn tự trang bị các máy phát điện diesel nên khả năng mất điện đột ngột hầu như không có”, bà Hoàng Anh nói.

Vậy mà, ngày 15-2, BV Saint Paul lại mất điện đột ngột. Đột ngột là bởi, trong thông báo cắt điện trên địa bàn Hà Nội của nhà điện tháng 2-2012 không thấy có ngày 15-2. Thay vào đó, lịch cắt điện rơi vào các ngày 6, 13, 20, và 27. Là bệnh viện ngoại đầu ngành của thủ đô, liên tiếp có nhiều ca mổ, từng hứng chịu lần cắt điện đột ngột trước đó, thế mà vẫn phải thực hiện phương án huy động toàn bộ lực lượng y bác sỹ tham gia bóp bóng bằng tay liên hồi để duy trì ca mổ trong lúc chờ mấy phút khởi động hệ thống máy phát điện.

Bệnh nhân đang cấp cứu nếu cúp điện kéo dài sẽ rất nguy hiểm đến tính mạng.

Trông chờ vào nến

Tại các bệnh viện mà chúng tôi tìm hiểu, chưa thấy vụ mất điện đột ngột nào ở bệnh viện được đưa ra đánh giá thiệt hại cho việc điều trị bệnh nhân cũng như mổ xẻ nguyên nhân mất điện bất thường. Bởi thế, bất chấp quyết tâm của các bên, sự cố vẫn cứ xảy ra.

BV Ung thư Trung ương (BV K) trở nên cảnh giác với tình trạng mất điện đột ngột đến mức đã xây dựng luôn kế hoạch mổ ưu tiên lúc mất điện. Theo bác sỹ Bùi Diệu, Giám đốc BV K cho hay, các ca mổ phiên (mổ theo kế hoạch) phải lùi lại sau, thay vào đó, sẽ ưu tiên điện máy nổ để phẫu thuật các ca cấp cứu.

Ông Đỗ Văn Dũng, Trưởng phòng Hành chính Quản trị, bệnh viện Saint Paul, xác nhận trung bình mỗi năm vẫn xảy ra các sự cố mất điện đột ngột. Và dường như không thấy đơn vị nào nói phải chịu trách nhiệm về sự cố này gây ra cho bệnh viện, nơi có thể xảy ra các tai biến, thậm chí tử vong khi các thiết bị y khoa ngừng hoạt động bất ngờ.

Theo lịch trực của tổ điện bệnh viện, tổng thời gian mất điện cả năm 2010 là 14 tiếng 42 phút. Năm 2011 cũng xảy ra một số sự cố mất điện. Một vài sự cố kéo dài cả tiếng đồng hồ như sự cố ngày 24-6 mất điện kéo dài một tiếng rưỡi, sự cố ngày 4-7 kéo dài một tiếng 35 phút.

Nguyên nhân mất điện đều do các yếu tố bên ngoài bệnh viện, do sự cố từ hệ thống điện nguồn của lưới điện thành phố. “Được trang bị hệ thống máy nổ song việc mất điện đột ngột gây không ít khó khăn cho công tác khám chữa bệnh của chúng tôi”, ông Dũng nói. “Tổ điện của bệnh viện luôn phải thay phiên túc trực 24/24”.

Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương (BV Phụ sản), theo ông Đoàn Hồng Hải, Trưởng phòng Hành chính Quản trị, mất điện đột ngột cũng xảy ra vài lần mỗi năm. Năm vừa qua thời gian mất điện lâu nhất kéo dài 30 phút.

“Tại một số bệnh viện nước ngoài mà tôi đã qua, bệnh viện không những được đảm bảo ưu tiên đường truyền tải ổn định nhất mà còn được đảm bảo cả công suất ở mức cao nhất theo yêu cầu”, TS vật lý Nguyễn Văn Khải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn Đèn Tiết kiệm Điện & Dung dịch Hoạt hóa Điện hóa, nói.

Theo ông Đỗ Văn Dũng, hệ thống máy nổ phát điện của bệnh viện có công suất là 275 KAV, chỉ đảm bảo 1/4 nhu cầu điện của toàn bệnh viện. “Chúng tôi phải ưu tiên nguồn điện cho những khoa có nhu cầu thiết yếu như khoa mổ, khoa hồi sức và một số khoa đặc biệt. Còn một số khoa khác đành phải chịu cảnh không có điện”. Hôm ấy, phải 50 phút sau sự cố mới được khắc phục.

Là bệnh viện phụ sản tuyến đầu của cả nước song hiện giờ số máy phát điện dự phòng của BV Phụ sản chưa đáp ứng được hết toàn bộ nhu cầu khi sự cố mất điện đột ngột xảy ra. Một số khoa như Khoa Mổ, Khoa Sơ sinh, Khoa Lưu trữ Tế bào, và Khoa Chẩn đoán Trước sinh, đã kịp trang bị các máy phát điện dự phòng. Những khoa chưa trang bị được máy dự phòng vẫn phải nhờ thêm nguồn sáng từ nến.

Máy phát điện dự phòng đã yếu, điện lưới không những vẫn phập phù mà còn không đảm bảo cả công suất phụ tải, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc của các thiết bị y khoa, đe dọa trực tiếp tính mạng bệnh nhân.