Bên trong chương trình đào tạo bán dẫn 10 ngày, lương 43.000 USD của Mỹ

Ngày 9/6, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Đệ nhất phu nhân có chuyến thăm hiếm hoi tới thành phố nhỏ Rocky Mount bang North Carolina, một vùng đất đa dạng ở bang chiến trường mà nhóm của ông tin rằng ông có thể giành chiến thắng trong bầu cử năm 2024. Đây là chuyến thăm đầu tiên tới Rocky Mount của một tổng thống đương nhiệm kể từ Lyndon Johnson vào năm 1964, thu hút hàng trăm cư dân xếp hàng trên đường phố và vẫy tay khi đoàn xe của Tổng thống Biden đi qua.

Đối với Tổng thống Biden, điểm dừng ở Rocky Mount nhằm thuyết phục cử tri rằng các chính sách của ông đang đưa ngành sản xuất trở lại Mỹ sau nhiều thập kỷ chuyển ra nước ngoài, cũng như tạo ra những công việc mới được trả lương cao mà không yêu cầu bằng đại học.

Ông Biden đến thành phố nhỏ để thăm Trường Cao đẳng Cộng đồng Nash, nơi tổ chức khóa học mới kéo dài 96 giờ được hỗ trợ bởi ngân sách nhằm giúp sinh viên theo đuổi nghề sản xuất mà không cần bằng cấp bốn năm truyền thống.

“Hãy nhìn xem, bạn không thể có nền sản xuất tiên tiến nếu không có lực lượng lao động được đào tạo bài bản. Hai điều này không đi cùng nhau. Đó là nơi tất cả các bạn bước vào”, Tổng thống Biden nói với các sinh viên.

Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu khi tham quan Trường Cao đẳng cộng đồng Nash cùng với đệ nhất phu nhân Jill Biden, Thống đốc bang North Carolina Roy Cooper và Hạ nghị sĩ Don Davis tại thành phố Rocky Mount ngày 9/6/2023. Ảnh: AP.

Thiếu hụt công nhân bán dẫn

Nhưng khi Tổng thống Mỹ công du khắp đất nước để công bố tầm nhìn kinh tế của mình, các chuyên gia trong ngành cảnh báo rằng nhiều nhà sản xuất có thể không thể tuyển dụng đủ công nhân.

Theo báo cáo từ Deloitte, ngành bán dẫn Mỹ có thể phải đối mặt tình trạng thiếu khoảng 70.000-90.000 công nhân trong vài năm tới, một phần vì công nhân lành nghề và những người có trình độ kỹ thuật cao đang chọn làm việc tại các công ty công nghệ lớn thay vì các cơ sở sản xuất.

McKinsey cũng dự báo Mỹ ​​sẽ thiếu 90.000 kỹ thuật viên lành nghề vào năm 2030. Bộ Thương mại Mỹ nhận thức được vấn đề đang phát sinh. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo nói: “Dự báo là chúng ta sẽ thiếu khoảng 100.000 kỹ thuật viên bán dẫn trong vài năm tới, nếu chúng ta không làm điều gì đó khác biệt. Đó là một vấn đề lớn”.

Khi được hỏi liệu cơ quan quản lý có lo lắng rằng sẽ không có đủ nhân lực để đảm nhiệm tất cả các công việc do Đạo luật Khoa học và CHIPS tạo ra hay không, một quan chức cấp cao của Bộ Thương mại trả lời: “Đó là một thách thức và công việc của chúng tôi ở đây là giải quyết thách thức đó”.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đến phát biểu về việc xây dựng lại ngành sản xuất của Mỹ thông qua Đạo luật Khoa học và CHIPS tại lễ khởi công cơ sở sản xuất chất bán dẫn mới của Intel gần thành phố New Albany, bang Ohio ngày 9/9/2022. Ảnh: Getty Images.

Tổng thống Biden có thể đã khiến các ứng viên tiềm năng kỳ vọng quá cao về mức lương. Trong Thông điệp Liên bang gần đây nhất, ông phát biểu, Đạo luật Khoa học và CHIPS đã tạo ra những công việc được trả lương trung bình 130.000 USD một năm, nhiều công việc trong số đó không yêu cầu bằng đại học.

Nhưng đại diện Intel, đơn vị chịu trách nhiệm về nhiều chương trình đào tạo lực lượng lao động, lưu ý rằng con số 130.000 USD mà các quan chức của chính quyền Biden nêu ra là mức lương trung bình, nhưng có sự chênh lệch lớn giữa lương của quản lý, nhân viên trình độ cao với công nhân không bằng cấp truyền thống.

Một quan chức cấp cao khác của chính quyền Biden giải thích: “Điều đó không có nghĩa là mọi công việc đều sẽ được trả lương sáu con số. Đó là mức trung bình của tất cả các công việc như có bằng cấp bốn năm, hai năm, các chứng chỉ đào tạo…. Mức lương trung bình là 135.000 USD”.

Tuy nhiên, việc có nhiều việc làm hơn số công nhân và một kế hoạch giải quyết tình trạng thiếu hụt không phải là một điều tồi tệ về mặt chính trị. Chính quyền Biden hy vọng có thể giảm bớt tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động và đưa các công việc sản xuất quan trọng trở lại Mỹ, cạnh tranh với Trung Quốc.

Nhà máy mới nhất của Intel, Fab 42, đã đi vào hoạt động toàn bộ vào năm 2020 tại khuôn viên Ocotillo của công ty ở thành phố Chandler, bang Arizona. Ảnh: AP.

Mở rộng đào tạo cấp tốc, miễn phí

Trên khắp đất nước, các trường cao đẳng cộng đồng, trường đại học và khu học chính đang tạo ra hoặc mở rộng các chương trình đào tạo để thu hút nhiều sinh viên hơn vào ngành bán dẫn, ngành mà các chuyên gia cho rằng đang trên đà bùng nổ sản xuất.

Để nhận được một phần trợ cấp liên bang theo Đạo luật Khoa học và CHIPS, các công ty được Bộ Thương mại yêu cầu nộp đơn đăng ký, bao gồm kế hoạch chi tiết về cách thức tuyển dụng, giữ chân người lao động, thúc đẩy một làn sóng mới về các chương trình đào tạo lực lượng lao động. Một quan chức cấp cao của Bộ Thương mại cho biết: “Phát triển lực lượng lao động là một phần cốt lõi trong quá trình đăng ký và đánh giá của chúng tôi. Việc xây dựng lực lượng lao động cần thiết để lấp đầy những công việc này thực sự quan trọng trên cơ sở khu vực và địa phương”.

Tại hạt Maricopa, bang Arizona, ba trường cao đẳng cộng đồng đã hợp tác với Intel để cung cấp chương trình “Quick Start” (Khởi động nhanh) nhằm chuẩn bị cho sinh viên trở thành kỹ thuật viên mới vào nghề tại Intel, các nhà cung cấp của Intel hoặc các nhà sản xuất chất bán dẫn khác chỉ trong 10 ngày. Chương trình được tài trợ bởi một khoản trợ cấp từ Sở Thương mại Arizona và sinh viên không phải trả phí nếu họ hoàn thành khóa học.

Các sinh viên tốt nghiệp chương trình đào tạo nói với tạp chí Time rằng, họ đã được dạy kiến thức cơ bản về cách chip được sản xuất, thực hành sử dụng nhiều dụng cụ cầm tay khác nhau và mặc thử áo choàng dài từ đầu đến chân (được gọi là “bộ đồ thỏ”) mà kỹ thuật viên mặc để tránh xơ vải hoặc tóc rơi xuống làm hỏng tấm bán dẫn. Ngay cả một hạt bụi cũng có thể làm hỏng quá trình sản xuất chip.

Lisa Strothers, 35 tuổi đến từ thành phố Phoenix, bang Arizona, vừa bị cho thôi việc với tư cách là chuyên gia hỗ trợ khoản vay khi cô nhận được email về chương trình “Khởi động nhanh”.

“Hãy bắt đầu sự nghiệp mới thú vị của bạn chỉ với 10 ngày đào tạo”, thông điệp viết. Đó là con đường mà cô chưa bao giờ cân nhắc vì nền tảng phi kỹ thuật của cô, nhưng cô quyết định thử.

Strothers nói: “Có rất nhiều thông tin trong một khoảng thời gian ngắn, nhưng họ đã cố gắng trình bày nó thật cơ bản để bạn vẫn có thể hiểu được. Chỉ có một hoặc hai người có nền tảng công nghệ nào đó trong lớp chúng tôi; phần còn lại của chúng tôi thì không”.

Chỉ vài tuần sau khi hoàn thành chương trình 10 ngày và vượt qua kỳ thi lấy chứng chỉ, cô nộp đơn xin việc tại Intel và được thuê làm kỹ thuật viên quy trình, chịu trách nhiệm giúp khắc phục sự cố của thiết bị và công cụ.

Chương trình đào tạo miễn phí “Khởi động nhanh” chỉ diễn ra trong 10 ngày. Ảnh: Intel.

Lương tương đương 1 tỷ đồng/năm

Intel cho biết nhu cầu về chương trình “Khởi động nhanh” cao đến mức họ phải đưa hàng trăm người vào danh sách chờ chỉ để đăng ký tham gia chương trình tại hai địa điểm của mình ở Phoenix và thành phố Portland, bang Oregon.

Vào tháng 2, Intel đưa ra một chương trình chứng nhận “Khởi động nhanh” tương tự ở bang Ohio, nơi hãng đang khởi công xây dựng các cơ sở bán dẫn trị giá 20 tỷ USD, dự kiến mở cửa vào năm 2025, tuyển dụng 3.000 người (không tính 7.000 công nhân xây xây dựng. Chương trình Ohio hiện có 260 sinh viên đăng ký.

Gabriela Cruz Thompson, Giám đốc Hợp tác nghiên cứu đại học của Intel, cho biết: Khởi động nhanh vẫn ở chế độ chương trình thử nghiệm. Chúng tôi không muốn mở rộng quy mô và sau đó phục vụ học viên một cách kém hiệu quả. Chúng tôi muốn nghe thêm một chút từ cộng đồng về những kỹ năng mà mọi người đang có và thực hiện những điều chỉnh phù hợp vì chúng tôi có thể mở rộng quy mô này trong tương lai”.

Đến nay, chương trình đào tạo đã phục vụ hơn 600 sinh viên ở Arizona kể từ khi bắt đầu vào tháng 7/2022.

Patty Mfoloe đã tốt nghiệp chương trình ở thành phố Portland, bang Oregon sau khi cô bị cho thôi việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Cô cho biết chương trình kéo dài 10 ngày lúc đầu đầy thử thách nhưng nó cho phép cô tìm hiểu thêm về những con chip chạy gần như mọi phần công nghệ mà chúng ta sử dụng.

Mfoloe hiện làm việc cho Intel với tư cách kỹ thuật viên sản xuất, chịu trách nhiệm về các công cụ tạo ra chip. Cô nói: “Đó là một trong những điều tôi chưa bao giờ làm trong đời”.

Theo Fresh Start, một tổ chức phi lợi nhuận dành cho phụ nữ có trụ sở tại Phoenix hợp tác thực hiện sáng kiến này với Intel và Trường Cao đẳng cộng đồng Mesa, thu nhập trung bình hằng năm của sinh viên tốt nghiệp chương trình khi tìm được việc làm là 43.000 USD.

Ở Oregon, một quảng cáo về chương trình đào tạo lực lượng lao động cho biết các kỹ thuật viên bán dẫn trình độ đầu vào kiếm được từ 18-24 USD mỗi giờ, nghĩa là mức lương hằng năm khoảng 37.000-50.000 USD.

Tốt nghiệp chương trình đào tạo miễn phí “Khởi động nhanh” có thể làm việc cho các công ty bán dẫn như Intel với mức lương 43.000 USD/năm. Ảnh: Intel.

Intel tuyên bố chương trình đào tạo chỉ là điểm khởi đầu cho sự nghiệp trong ngành sản xuất chất bán dẫn mà chính quyền Biden đang hy vọng sẽ được trang bị tốt hơn để cạnh tranh với Trung Quốc đại lục và Đài Loan (Trung Quốc) vốn thống trị cuộc đua chip trong nhiều thập kỷ.

Chất bán dẫn được phát minh ở Mỹ, nhưng nhiều nhà sản xuất đã chuyển cơ sở của họ ra nước ngoài để tận dụng chi phí lao động rẻ hơn và các ưu đãi từ chính phủ nước ngoài, kéo thị phần sản xuất chip của Mỹ xuống còn khoảng 12% hiện nay từ mức 37% vào những năm 1990.

Để thu hút các nhà sản xuất chip quay trở lại Mỹ, hè năm ngoái, Tổng thống Biden đã ký ban hành Đạo luật Khoa học và CHIPS, tập trung vào khoản trợ cấp 52 tỷ USD cho hoạt động sản xuất chất bán dẫn ở Mỹ. Đạo luật này đã tạo ra một làn sóng đầu tư tư nhân mới vào các nhà máy chip trên toàn nước Mỹ. Hầu hết nhà máy đều ở bên ngoài các thành phố lớn và tìm cách thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương.

Thách thức hiện nay là tìm đủ người để lấp đầy công việc tại các nhà máy sản xuất đó. Đào tạo công nhân miễn phí chỉ trong 10 ngày có thể là một giải pháp tốt.

Strothers nói: “Tôi có cảm giác như chương trình đang mang lại cho mọi người một bước chân vào cánh cửa mà nếu không thì họ thậm chí sẽ không nghĩ đến việc thực hiện nó”.