"Tấm HC vàng lịch sử của Hoàng Xuân Vinh hôm 7/8 ẩn chứa trong đó hai bí mật", Tân Hoa Xã mở đầu trong bài viết về xạ thủ Việt Nam vừa lập chiến công ở Olympic 2016.
Trong vòng bốn năm, tức hơn 1400 ngày, trước mỗi buổi tập bắn súng, vị đại tá quân đội đều hét lớn: "Tôi là người đoạt huy chương Olympic". Khẩu hiệu này do HLV Nguyễn Thị Nhung đặt ra cho học trò, sau khi Hoàng Xuân Vinh trắng tay rời Olympic 2012.
Tại London bốn năm trước, Hoàng Xuân Vinh thực hiện những cú bắn tốt trước khi gục ngã đúng ở phát đạn cuối, đánh rơi tấm HC đồng vào tay Wang Zhiwei của Trung Quốc. Đây là nỗi thất vọng kế tiếp sau ASIAD 2010, nơi anh mất HC vàng cũng bởi bắn không tốt ở phát cuối cùng.
Quá tam ba bận, hai lần gục ngã trước cửa thiên đường không đủ đánh gục Hoàng Xuân Vinh ở lần thứ ba này. Cú bắn cuối cùng đạt tới đỉnh cao khiến VĐV chủ nhà là Felipe Almeida Wu phải vỗ tay thán phục. Phát bắn đạt 10,7 điểm giúp Hoàng Xuân Vinh đoạt HC vàng Olympic đầu tiên cho Việt Nam, đồng thời còn phá kỷ lục Thế vận hội.
"Trước phát bắn cuối cùng, tôi đã nghĩ về những gì mà HLV Nhung nói. Đó là một hoàn cảnh vô cùng khó khăn, chúng tôi phải làm chủ bản thân và tự tin", Hoàng Xuân Vinh chia sẻ.
Trước khi đoạt HC vàng tại Brazil, Hoàng Xuân Vinh từng nghĩ tới chuyện giải nghệ, nhất là sau thất bại cay đắng tại Olympic 2012. Thất bại đó buộc anh phải tìm cách giải quyết vấn đề về tâm lý và tinh thần ở những thời khắc quyết định.
Để vượt qua, Hoàng Xuân Vinh đã luyện tập một phương pháp bí mật. Cách luyện tập đơn giản nhưng không phải ai cũng làm được là trong vòng một năm, mỗi ngày anh đứng yên bất động, không di chuyển, không nói, suốt hai tiếng đồng hồ liên tục.
Bên cạnh vấn đề tinh thần, Hoàng Xuân Vinh còn phải vượt qua sự thiếu thốn về thiết bị luyện tập. Xạ thủ 42 tuổi chỉ được bắn 100 viên đạn một ngày, bằng một phần năm so với các đồng nghiệp nước ngoài.
Hai vợ chồng Hoàng Xuân Vinh. Ảnh: NVCC.
Tuy nhiên, điều may mắn với Xuân Vinh là anh có sự hỗ trợ tích cực từ gia đình, mà cụ thể là người vợ Phan Hương Giang. Chị Giang gặp chồng vì anh là bạn thân với anh trai. Hai người nên duyên sau một năm tìm hiểu và có con gái đầu lòng vào năm 2002, con trai vào năm 2009. Vợ anh là một nhân viên văn phòng của Trung tâm thể thao quân đội. Bên cạnh công việc tại cơ quan, chị là người quán xuyến gia đình với hai con, mà không có nhiều sự trợ giúp từ người chồng thường xuyên đi luyện tập và thi đấu.
"Trong những buổi đoàn tụ hiếm hoi với chồng, tôi thường đùa ba mẹ con đã quen sống thiếu anh ấy. Mỗi khi anh ấy về nhà lại khiến cuộc sống cả gia đình đảo lộn", chị Hương Giang nói với Tân Hoa Xã.
Những lần được trở về với gia đình, Hoàng Xuân Vinh thường đưa vợ con về nhà ngoại chơi. Ngoài ra anh cũng tranh thủ chở vợ trên xe máy để ngắm cảnh Hà Nội.
Hoàng Xuân Vinh sinh năm 1974 tại Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Khi lên ba tuổi, mẹ anh qua đời vì bệnh nặng. Người mẹ kế yêu thương anh, nhưng cũng mất sớm vì bệnh ung thư.
Sau khi học xong cấp 3, Hoàng Xuân Vinh tình nguyện gia nhập quân đội. Anh vào học trường Sĩ quan Công binh và được phân về Lữ đoàn 239 Công Binh ở Thường Tín, Hà Tây. Tại đây Hoàng Xuân Vinh mới bắt đầu sự nghiệp bắn súng khi tham gia giải phong trào. Năm 1999, Hoàng Xuân Vinh gia nhập Câu lạc bộ quân đội và được gọi lên đội tuyển quốc gia.