Báo động học sinh hút thuốc lá điện tử - kỳ 3: Tàn phá cơ thể, gây ung thư

Nghiện chỉ sau vài lần thử

Để có thông tin chính xác về sự nguy hiểm của thuốc lá điện tử, phóng viên đã trao đổi với các bác sĩ về bản chất của loại thuốc lá này. Ths.BS Trần Thị Thúy Tường, khoa Thăm dò chức năng Hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM cho rằng: “Những nhà sản xuất thuốc lá điện tử thường quảng cáo sản phẩm của họ không hề gây hại, tuy nhiên, chúng ta có thể đang bị mắc bẫy”.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, các sản phẩm thuốc lá đều độc hại và đến nay ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử cũng gây nguy hại đối với sức khỏe cộng đồng tương tự thuốc lá thông thường. Dựa trên kết quả của một cuộc nghiên cứu cho thấy hàm lượng nicotine trong thuốc lá điện tử có thể lên đến 24mg. Trong khi đó, lượng nicotine trong thuốc lá truyền thống lại ở mức 4mg.

Người hút thuốc lá điện tử, có nguy cơ cao mắc ung thư và nhiều bệnh lý khác. Ảnh: Vân Sơn.

“Nicotine trong thuốc lá điện tử là chất rất độc hại, làm cho người hút nhanh chóng nghiện (lệ thuộc vào nicotine) chỉ sau vài lần hút. Nicotine từ thuốc lá điện tử có thể vào não bộ từ 7 đến 10 giây sau khi hút, làm tăng lượng dopamine trong não và khiến người hút thuốc cảm thấy sảng khoái. Khi đã nghiện thuốc lá điện tử, nếu thiếu hoặc dừng hút sẽ có biểu hiện thèm, cơ thể mệt mỏi, chán nản, hay cáu kỉnh. Để cai nghiện thuốc điện tử là rất khó và mất nhiều thời gian và công sức”- Ths.BS Trần Thị Thúy Tường cho hay.

Việc sử dụng nicotine lâu dài theo bác sĩ Tường sẽ làm kìm hãm sự phát triển của não bộ, ảnh hưởng đến khả năng nhớ, tập trung chú ý và học tập, đặc biệt tác động đối với trẻ em. Do não bộ của con người phát triển từ khi sinh ra cho đến khi 25 tuổi, thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử dễ nghiện nicotine hơn, ảnh hưởng tới sức khỏe cũng xảy ra sớm hơn và trầm trọng hơn. Sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên có thể làm tăng nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác (như ma túy) ở nhóm tuổi này. Hơn nữa, sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ cũng làm tăng khả năng hút thuốc lá điếu truyền thống dạng nung nóng trong tương lai.

BS Thúy Tường nhấn mạnh: “Thuốc lá điện tử ngoài nicotine có thể còn chứa các hợp chất khác như formaldehyde, acetaldehyde và acrolein... Nguy hiểm hơn, một số nơi còn trộn lẫn cả cần sa hoặc một chất gì đó vào tinh dầu. Đặc biệt, các hoạt động mua bán thuốc lá điện tử ngày nay vẫn chưa được cơ quan kiểm duyệt quan tâm đúng mức nên người bán vẫn có thể pha trộn tùy thích”.

Cơ thể người hút bị tàn phá

Về việc sử dụng thuốc lá điện tử để cai thuốc lá nung nóng truyền thống, BS Thúy Tường cho rằng, hút thuốc lá điện tử không được xem là phương pháp cai thuốc lá truyền thống. Việc dùng thuốc lá điện tử khiến cơ thể rước thêm các bệnh tật tương tự như thuốc lá truyền thống. Hậu quả mà người hút sẽ “lãnh đủ” nếu hút trong thời gian dài như tổn thương phổi, ảnh hưởng lên não hoặc các cơ quan khác. Ngoài ra, thuốc lá điện tử còn gây ra các bệnh như tắc động mạch, động mạch vành và xơ vữa động mạch. Đặc biệt, nó còn dễ gây các vụ nổ, bỏng, chấn thương… bởi ngăn chứa chất lỏng cũng như đầu đốt nóng của thuốc nằm gần khu vực chứa pin.

Không chỉ gây ra những nguy hại cho người hút trực tiếp, thuốc lá điện tử còn để lại hậu quả khủng khiếp cho người hút thụ động. Giống với thuốc lá truyền thống nên thuốc lá điện tử vẫn sẽ gây ảnh hưởng tới cả trẻ em, phụ nữ. Phần lớn các nghiên cứu cho thấy tiếp xúc với khói thuốc cũng gây ảnh hưởng đến não, hệ thần kinh, tăng huyết áp, nhịp tim và có thể là tử vong. Đặc biệt, đối tượng hút thuốc lá thụ động lại là trường hợp nguy hiểm nhất vì họ thường thích ngửi các hương thơm bay ra từ người hút. Về lâu dài, những người này từ thưởng thức mùi khói sẽ chuyển sang hút thử và dẫn đến nghiện.

Phụ nữ có thai rất dễ bị tác động bởi nicotine trong khói thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Các nguy cơ có thể xảy ra gồm: sinh thiếu tháng, trẻ sinh ra thiếu cân, thai lưu, dị dạng phát triển não và phổi, hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.

Tăng nguy cơ mắc ung thư

Về nguy cơ ung thư từ thuốc lá điện tử BS Nguyễn Triệu Vũ, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Thành phố Thủ Đức cho biết, thuốc lá điện tử, bản chất cũng độc hại giống như thuốc lá nung nóng truyền thống. Các chất tạo mùi hoặc ma túy tổng hợp (có thể được sử dụng nhưng người dùng không biết) trong dung dịch của thuốc lá điện tử càng gia tăng nguy cơ bệnh tật và gây khó khăn trong công tác quản lý, kiểm soát.

Mặc dù được quảng cáo là không gây hại, tuy nhiên trên thực tế thuốc lá điện tử đang tàn phá cơ thể người sử dụng, gây ra bệnh lý về đường hô hấp, bệnh lý tai mũi họng, đặc biệt là nguy cơ ung thư vùng mũi họng, thanh quản, ung thư phổi... Nếu một người vừa hút thuốc lá điện tử vừa hút thuốc lá nung nóng thì nguy cơ ung thư sẽ cao hơn rất nhiều so với người chỉ hút một loại thuốc lá. Các nguy cơ trên cũng xảy ra tương tự đối với người hút thuốc lá điện tử thụ động (người ngửi phải khói thuốc trong môi trường có người hút thuốc).

“Người hút thuốc lá điện tử, theo thời gian việc dung nạp nicotine của cơ thể sẽ tăng cao, các chất được trộn vào dung dịch của thuốc lá điện tử có thể chứa chất gây nghiện hoặc hóa chất gây hại cho cơ thể” BS Triệu Vũ nói và khuyến cáo cộng động đặc biệt là giới trẻ không nên thử, không nên hút để tránh nguy cơ bệnh tật. BS Triệu Vũ cho rằng, cần phải có quy định của pháp luật về việc cấm thuốc lá điện tử hoặc quản lý chặt chẽ đối với các chất được sử dụng để pha trộn tạo mùi, tạo hưng phấn. Ngoài ra, phải quy định chặt chẽ về việc bán thuốc lá điện tử cho người đủ tuổi sử dụng nếu cho phép loại thuốc lá này lưu hành; việc cấm hút thuốc lá ở nơi công cộng phải bao gồm cả cấm hút thuốc lá điện tử.