Nhiều thanh thiếu niên băn khoăn về kích thước dương vật có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống sinh sản và tình dục. Sự tự tin của nam giới về khả năng tính dục của mình cũng có thể bị ảnh hưởng do cảm nhận về chính cơ thể mình. Một số người tin rằng kích thước dương vật có liên quan đến nam tính, đến sự hưởng thụ đầy đủ cảm xúc tình dục cho mình và cho bạn tình.
Thật ra, một dương vật có vẻ nhỏ khi chưa cương có thể có kích thước lớn khi đạt tới sự cương cứng còn hơn cả một dương vật đã to sẵn. Không có mối liên quan giữa tầm vóc và từng bộ phận của cơ thể với kích thước của dương vật và giữa các chủng tộc người cũng không có sự khác biệt. Thông thường, sự phát triển của tầm vóc cơ thể đạt tới tối đa sau tuổi dậy thì (19-20 tuổi) và dương vật cũng chỉ phát triển tới mức tối đa quanh tuổi đó.
Khả năng sinh sản cũng không phụ thuộc vào kích thước dương vật. Còn khả năng và cảm xúc tình dục của bản thân và của bạn tình phụ thuộc vào những yếu tố gì? Nhiều người tưởng rằng âm đạo là một ống rỗng và vì thế dương vật phải có một kích thước nhất định hoặc càng lớn càng tốt.
Thật ra, âm đạo là một ống xẹp, hai thành âm đạo luôn áp vào nhau và nhờ có tính co giãn rất tốt nên phù hợp với mọi kích thước của dương vật. Hơn nữa, 2/3 trong của âm đạo có ít thần kinh cảm giác mà tập trung nhiều ở phần ngoài (môi lớn, môi nhỏ và âm vật) nên kích thước dương vật càng không phải là yếu tố quan trọng nhất. Có lẽ độ cương cứng của dương vật còn tạo ra nhiều khoái cảm hơn.
Cảm xúc tình dục ở nam giới tăng dần lên do sự cọ xát, mức độ trơn ướt của âm đạo càng nhiều càng làm tăng cảm giác và nam giới đạt được cảm giác cao nhất (gọi là khoái cực) khi xuất tinh, do đó cũng không phụ thuộc vào kích thước dương vật.
Khi nào dương vật nhỏ thực sự? Hormon androgen cần thiết ở hai thời điểm phát triển của thai nhi để đảm bảo sự tạo thành một dương vật bình thường: (1) Ở giai đoạn sớm của đời sống thai nhi để nam tính hoá các mầm mống bào thai, chuẩn bị chuyển thành dương vật và bìu; (2) Ở giai đoạn muộn hơn của đời sống thai nhi để làm cho dương vật to ra.
Dương vật nhỏ hay xảy ra ở người có cặp nhiễm sắc thể giới XY, tức là con trai về mặt gen học, có 2 tinh hoàn, có bài tiết androgen có ở giai đoạn sớm của đời sống thai nhi nhưng về sau lại bài tiết ít nên dương vật không phát triển được về kích thước.
Đến tuổi dậy thì, nếu được điều trị bằng testosterone thì có thể nam tính hoá bộ phận và do đó có thể làm cho dương vật to ra, tuy vậy khó đạt được kích thước như người bình thường. Nếu như có trường hợp dương vật nhỏ thực sự trong khi cấu trúc vẫn bình thường thì cần hỏi ý kiến các thầy thuốc chuyên khoa nội hoặc nội tiết để tìm ra những nguyên nhân phức tạp hơn: do bất thường về sự bài tiết của tinh hoàn, do rối loạn nội tiết hay do sai lạc nhiễm sắc thể gây kém phát triển cơ quan sinh dục...
