Đây là thông tin được Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đưa ra tại buổi họp báo ngày 11/10 về Chiến lược Đối tác Quốc gia với Việt Nam giai đoạn 2016-2020.
Trong báo cáo của mình, ADB đánh giá trong 20 năm qua, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu kinh tế - xã hội ấn tượng. Đạt được vị thế quốc gia thu nhập trung bình thấp năm 2010, Việt Nam đã có những tiến bộ nhanh chóng trong giảm nghèo và nâng cao chất lượng y tế và giáo dục.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu là những thách thức mới xuất hiện và phức tạp hơn. Cụ thể, tăng trưởng đang gây thiệt hại về môi trường, và Việt Nam có nguy cơ cao trước biến đổi khí hậu. Sự gia tăng nhanh dân số trong độ tuổi lao động trước đây bắt đầu giảm dần, đồng thời các nhóm nghèo vẫn còn tồn tại, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa và vùng nông thôn.
Theo ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam, để giúp Chính phủ giải quyết những thách thức này, ADB sẽ hỗ trợ những khoản đầu tư nhằm đạt được ba kết quả chủ chốt. Đó là thúc đẩy tạo việc làm và khả năng cạnh tranh, tăng cường cơ sở hạ tầng và cung cấp dịch vụ đồng đều hơn, và cải thiện tính bền vững môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.
Theo đánh giá, việc Việt Nam chuyển đổi từ quốc gia có thu nhập trung bình thấp sang quốc gia thu có nhập trung bình đòi hỏi những cải thiện về hiệu quả chi tiêu công và đầu tư nhiều hơn cho khu vực tư nhân. ADB sẽ khuyến khích cả hai vấn đề trên, cũng như giúp tăng quy mô đầu tư của khu vực tư nhân thông qua phương thức hợp tác công-tư, nhằm cải thiện hiệu quả và cung cấp dịch vụ cho người dân, đồng thời tăng cường tiếp cận kiến thức và công nghệ mới. ADB sẽ hỗ trợ sử dụng một cách bền vững nguồn tài nguyên thiên nhiên cũng như các biện pháp nhằm thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu để đáp ứng với các rủi ro đang gia tăng đối với Việt Nam.
Đại diện ADB cho biết, dự kiến, giai đoạn 2016-2020, ngân hàng sẽ tiếp tục cho Chính phủ Việt Nam vay 1 tỷ USD mỗi năm đồng thời thực hiện hỗ trợ kỹ thuật và viện trợ không hoàn lại 5-7 triệu USD/năm. ADB cũng cho biết sẵn sàng tăng quy mô hỗ trợ nếu Chính phủ Việt Nam yêu cầu.
Báo cáo Chiến lược Đối tác Quốc gia với Việt Nam Nam cho biết, Việt Nam đang thuộc nhóm quốc gia loại B – được tiếp cận với nguồn vốn vay OCR ưu đãi và vay thông thường. Khi Việt Nam được chuyển sang nhóm C theo kế hoạch thì sẽ được phân bổ nguồn vốn vay OCR thông thường tương đương bù cho nguồn vốn OCR ưu đãi đã ngừng được vay. ADB đề xuất cho vay 4,3 tỉ USD trong giai đoạn 2017–2019 từ nguồn vay OCR ưu đãi và OCR thông thường. Do số vốn hỗ trợ được đề xuất đã vượt số vốn phân bổ dự kiến, nên ADB sẽ nỗ lực huy động thêm vốn từ nguồn đồng tài trợ, và nguồn vốn OCR thông thường được dành cho chương trình hợp tác và hội nhập khu vực.
Đại diện ADB cũng cho biết sẽ giúp Chính phủ Việt Nam tiến hành các cải cách kinh tế thị trường sâu sắc hơn để tăng cường tạo việc làm và cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. “ADB sẽ hỗ trợ đẩy nhanh tốc độ và tác động của cải cách cơ cấu, cải thiện môi trường kinh doanh cho khu vực tư nhân phát triển, và thúc đẩy cải thiện kết nối kỹ thuật để phát triển chuỗi cung ứng tại Việt Nam và thông qua thương mại quốc tế. Xuyên suốt các hoạt động này là các nỗ lực thúc đẩy một hệ thống chi tiêu công và quản lý ngân sách minh bạch hơn, có trách nhiệm giải trình cao hơn”, Đại diện ADB cho biết.
Cũng theo đánh giá của ADB, Việt Nam vẫn chưa xử lý được nợ xấu mà mới chỉ là chuyển nợ từ bảng cân đối kế toán của các ngân hàng sang Công ty quản lý tài sản (VAMC). Việc xử lý nợ xấu ngân hàng của Việt Nam cần có kế hoạch rõ ràng hơn trong thời gian tới.
