Vi rút cảm lạnh
Ho diễn ra trong 3 tuần hoặc ít hơn có thể là do cảm lạnh. Thật không may, kiểu ho này - chủ yếu là ho khan, với một ít đờm trong - có thể kéo dài một tháng hoặc hơn sau khi các triệu chứng khác đã hết. Vi rút kích thích các đầu mút dây thần kinh ở đường hô hấp, và chúng có thể nhạy cảm trong một thời gian khá lâu.
Điều trị ho do vi rút cảm lạnh như thế nào: Không có thuốc chữa các nhiễm trùng do virus, do đó bạn sẽ phải đợi nó tự hết. Nếu tình trạng ho là nghiêm trọng và các thuốc giảm ho không cần đơn không có tác dụng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để làm dịu phản xạ ho.
Các thuốc trị ngạt mũi hoặc thuốc long đờm không cần đơn cũng có thể giúp làm loãng chất nhầy, do đó bạn có thể ho ra nhiều đờm hơn mỏng ra, do đó bạn có thể ho ra nhiều hơn của nó.
Chảy dịch mũi sau
Nếu bạn ho (khan hoặc có đờm) kéo dài 8 tuần hoặc lâu hơn, bạn có thể đang bị chảy dịch mũi sau mạn tính – chất nhầy tích tụ trong các xoang và chảy xuống thành sau họng, tạo ra cảm giác ngứa họng gây ho. Không có xét nghiệm nào để phát hiện chảy dịch mũi sau, nhưng bạn cũng có thể bị chảy nước mũi hoặc ngạt mũi (ví dụ do dị ứng hoặc do các triệu chứng cảm lạnh kéo dài). Các dấu hiệu khác bao gồm thường xuyên hắng giọng và viêm họng. Vì tình trạng này rất phổ biến nên các bác sĩ thường sẽ thử điều trị ngay cả khi chưa chắc chắn về chẩn đoán.
Điều trị chảy dịch mũi sau như thế nào: Rửa mũi bằng nước muối có thể giúp giải quyết vấn đề, hoặc bác sĩ có thể đề nghị steroid hoặc thuốc kháng histamin để giảm viêm.
Hãy chú ý đến màu sắc của đờm: Ho ra đờm màu vàng hoặc màu xanh lá cây có nghĩa là hệ thống miễn dịch đã thực sự vào cuộc, có thể gợi ý một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, như viêm xoang. Trong trường hợp đó, bạn sẽ cần dùng kháng sinh.
Hen
Hen thường biểu hiện là thở khò khè và khó thở. Nhưng ở những người bị hen dạng ho, thì ho khan dai dẳng có thể là dấu hiệu duy nhất. Nó thường nặng hơn vào ban đêm, trong hoặc ngay sau khi gắng sức, khi bạn hít thở không khí lạnh hoặc khi gặp phải tác nhân gây dị ứng, như lông vật nuôi hoặc phấn hoa.
Điều trị ho do hen như thế nào: Bác sĩ có thể cho bạn làm các xét nghiệm hô hấp để chẩn đoán hen hoặc khuyên sử dụng thuốc hít hai lần một ngày trong một vài tuần để xem ho có giảm đi không. Thuốc kháng histamin hoặc thuốc tiêm dị ứng cũng có thể giúp ích.
Trào ngược axit
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có liên quan với khoảng 25% các trường hợp ho mạn tính. Khi axit chảy ngược lên thực quản, nó có thể kích thích các đầu mút dây thần kinh, gây ho dai dẳng. Nhưng có thể rất khó chẩn đoán. Không phải ai bị GERD cũng bị ợ nóng. Nếu bạn bị ho sau bữa ăn, khi nằm ngủ vào ban đêm, hoặc khi thức dậy vào buổi sáng, hoặc có những khi nói giọng khàn khàn cùng với ho, đó là những gợi ý về bệnh trào ngược.
Điều trị ho mạn tính do GERD như thế nào: Hầu hết các trường hợp GERD khá dễ điều trị với các thuốc kháng acid, nhưng ho do GERD có thể “bướng bỉnh” hơn, và bạn sẽ cần được bác sĩ kiểm tra. Bạn có thể cần liều lớn hơn của thuốc kê đơn, và có thể mất 6 đến 8 tuần để thấy thuyên giảm. Với những người thừa cân thì giảm cân đôi khi sẽ giúp giảm GERD. Cũng hãy thử kê cao đầu khi nằm ngủ.
Viêm phổi
Đôi khi ho có thể báo hiệu một bệnh nghiêm trọng hơn. Viêm phổi có thể phát triển khi nhiễm trùng hô hấp lan xuống phổi, khiến các phế nang tích đầy mủ. Điều này gây ra khó thở và ho có đờm, đôi khi đau. Bệnh có thể đe dọa tính mạng trong một vài ngày. Nếu bạn ho ra nhiều đờm màu xanh lá cây hoặc máu, khó thở và/hoặc khó chịu ở ngực, cần đi khám bác sĩ. Sốt và ớn lạnh là dấu hiệu cảnh báo khác.
Điều trị viêm phổi như thế nào: Chụp X-quang là cách duy nhất để biết chắc liệu bạn có bị viêm phổi hay không, nhưng một số bác sĩ sẽ chẩn đoán bằng cách nghe phổi với ống nghe. Hầu hết các trường hợp nặng ở người lớn là do vi khuẩn và được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Bệnh ho gà
Căn bệnh rất dễ lây này đang quay trở lại, với hơn 18.000 trường hợp được báo cáo ở Mỹ năm 2015. Tên bệnh đến từ tiếng rít như tiếng gà kêu khi người bệnh thở hổn hển sau một cơn ho dài rũ rượi. Bạn có thể bị ho gà ngay cả khi đã được tiêm phòng (vì tác dụng bảo vệ của tiêm chủng yếu đi theo thời gian).
Điều trị ho gà như thế nào: Nếu bắt đầu trong vòng ba tuần sau khi nhiễm trùng, kháng sinh có thể làm giảm triệu chứng và không để lan truyền vi khuẩn sang cho người khác – điều này rất quan trọng bởi vì nhiễm trùng này có thể dẫn đến bệnh nghiêm trọng, thậm chí tử vong, ở các em bé.
Các nguyên nhân khác
Đối với ho không đáp ứng với các điều trị trên, bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang hoặc chụp cắt lớp phổi hoặc xoang. Xét nghiệm này có thể giúp loại trừ những bệnh lý nghiêm trọng như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hay ung thư phổi.
Nếu ho chỉ xuất hiện vào những thời điểm hoặc địa điểm nhất định, hãy xem xét khả năng dị ứng hoặc mẫn cảm với những tác nhân kích thích như nấm mốc, ô nhiễm, hoặc khói bụi. Cũng cần nghĩ đến thuốc: có tới 20% số người uống thuốc ức chế ACE (để điều trị các bệnh như cao huyết áp) bị ho khan.
Cuối cùng, một số ho mạn tính có thể là do hội chứng ho quá mẫn, nghĩa là bạn có thể bị ho do một tác nhân gây kích ứng nào đó mà không gây ho ở hầu hết mọi người. Phụ nữ thường có phản xạ ho nhạy hơn nam giới. Nhưng trong hầu hết các trường hợp, thủ phạm (và cách chữa khỏi) là có; bạn chỉ cần một số lần thử và sai để tìm ra.
Các phương thuốc trị ho tại nhà
Bạn cần phương thuốc giảm nhẹ nhất thời trong khi đợi cảm lạnh hoặc cúm thuyên giảm? Hãy thử một vài bài thuốc dưới đây:
Mật ong: Những dung dịch đặc và ngọt, cho dù không có thuốc, có thể làm dịu và làm giảm ho.
Thuốc ho: Bạc hà, được tìm thấy trong nhiều loại viên ngậm không kê đơn, tạo ra một cảm giác mát lạnh và đã được chứng minh là giúp giảm ho. Những loại thuốc ho khác có thể che phủ thành họng và làm giảm đau họng, nhưng có rất ít bằng chứng cho thấy chúng ngăn ngừa ho tốt hơn kẹo cứng.
Xông hơi: Tắm nước nóng hoặc hít hơi nước từ bát nước nóng (cẩn thận không bỏng) có thể giúp làm loãng chất nhầy và giúp dễ ho ra hơn.
Cà phê: Caffein là một chất làm giãn phế quản, có nghĩa là nó có thể giúp mở thông đường thở, và đã được nghiên cứu (nhưng chưa có kết luận) như là một thuốc điều trị hen tiềm năng – nhưng không bao giờ được uống cà phê thay cho thuốc hít ở người cần dùng thuốc. Tuy nhiên nó có thể giúp giảm ho: Trong một nghiên cứu, những người bị ho đã thuyên giảm hơn khi uống cà phê pha với mật ong so với khi uống thuốc long đờm hoặc steroid.
