Việt Nam: 33% sản phụ trầm cảm sau sinh
Thông tin về vấn đề trầm cảm sau sinh đối với sản phụ, ThS.Bs Trần Thị Mai Thy (Khoa Nội Ngoại thần kinh Bệnh viện Quốc tế City) cho biết, theo thống kê trên thế giới cho thấy tỉ lệ trầm cảm sau sinh đối với các bà mẹ khoảng 10-20%. Tuy nhiên, những người mẹ có các triệu chứng liên quan đến trầm cảm nhưng chưa đáp ứng đủ các tiêu chuẩn để chẩn đoán trầm cảm sau sinh rất cao, chiếm 70 – 80% tỉ lệ các bà mẹ. Nhóm này được gọi là trầm buồn sau sinh (baby blues) nhưng nếu không được hỗ trợ đúng cách rất có thể dẫn đến trầm cảm sau sinh.
Riêng tại Việt Nam, theo BS Thy, một số nghiên cứu cho biết có khoảng 33% tỉ lệ sản phụ bị trầm cảm sau sinh. “Tỷ lệ cao này có thể là do các tục lệ kiêng khem theo truyền thống của người Á Đông, sự thiếu kiến thức về trầm cảm sau sinh trong cộng đồng, không sẵn có hệ thống dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho phụ nữ sau sinh.”, BS Thy lí giải.
Tại Việt Nam, có đến 33% sản phụ bị trầm cảm sau sinh. - ảnh minh họa Nguyên nhân trầm cảm sau sinh là gì?
Có 2 yếu tố được xem là nguyên nhân chính dẫn đến trầm cảm sau sinh: Thay đổi về mặt sinh học và thay đổi về tâm lí xã hội. Trong đó, về sinh học, sau khi sinh, việc giảm đột ngột các hormone estrogen và progestrogen cũng như hormones tuyến giáp giảm nhanh chóng gây ra cảm giác mệt mỏi và trầm cảm. Việc thay đổi về thể tích máu, huyết áp, hệ miễn dịch và chuyển hóa dẫn đến tình trạng mệt mỏi và dễ thay đổi cảm xúc ở sản phụ sau sinh.
“Nhiều bà mẹ cảm thấy căng thẳng, mất ngủ, lo lắng về khả năng chăm sóc bé. Từ đó cảm thấy mất hứng thú sống và mất kiểm soát cuộc sống bản thân.Trong gia đình có người từng bị trầm cảm hay chính mâu thuẫn về tài chính, thiếu sự giúp đỡ của người thân cũng là nguyên nhân dẫn đến trầm cảm đối với sản phụ”, BS Thy thông tin thêm.
Trầm cảm sau sinh ảnh hưởng trực tiếp đến người phụ nữ, người chồng và chính đứa bé. Theo nghiên cứu, con của những người mẹ trầm cảm sau sinh thường tăng cân chậm; quấy khóc, phàn nàn đau cơ thể; gặp khó khăn trong học tập; không đạt các mốc phát triển và có nhiều vấn đề cảm xúc khi lớn lên.
Hậu quả nặng nề nhất của trầm cảm sau sinh là hành vi làm hại bản thân, làm hại đứa trẻ hoặc tệ hơn là mẹ giết con rồi tự sát. Các chuyên gia cho rằng tỉ lệ “đột tử” ở trẻ là con của những người phụ nữ bị trầm cảm sau sinh (bao gồm cả các trường hợp bà mẹ trầm cảm giết con hoặc bỏ mặc con cho đến chết) là khá cao.
Mặc dù vậy, các BS cho rằng bệnh trầm cảm sau sinh hoàn toàn có thể chữa khỏi. Tuy nhiên thời gian và phương pháp điều trị như thế nào phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh.
“Với mức nhẹ như trầm buồn sau sinh thì cần bác sĩ tư vấn và bệnh có thể điều trị khỏi từ vài ngày đến vài tuần. Với trường hợp nặng thì ngoài sự tư vấn về tâm lý, người bệnh cần điều trị bằng thuốc và nằm viện để bác sĩ theo dõi sát sao. Đối với các thai phụ chuần bị bước vào kỳ sinh nở, trước hết cần trang bị sức khỏe về thể chất. Chuẩn bị mọi thứ và nhờ sự giúp đỡ của người thân. Các bà mẹ cần quên đi những khó khăn trong cuộc sống và luôn vững tin để có thể vượt qua những giai đoạn khó khăn nhất.”, BS Thy đưa ra lời khuyên.
