Hôm qua, 25-2, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 2 văn bản quan trọng liên quan đến giao thông vận tải, gồm Quyết định 355/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Chiến lược phát triển giao thông vận tải Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Quyết định 356/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển giao thông vận tải đường bộ Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030.
Theo Quyết định 355, mục tiêu đến năm 2020, hệ thống giao thông vận tải nước ta cơ bản đáp ứng được nhu cầu về vận tải hàng hoá và hành khách với chất lượng tốt và giá cả hợp lý, bảo đảm an toàn, thuận lợi, kiềm chế tiến tới giảm tai nạn giao thông và hạn chế ô nhiễm môi trường.
Cùng với đó, hình thành được một hệ thống giao thông vận tải hợp lý giữa các phương thức vận tải, phát triển một cách đồng bộ, từng bước tiến tới hiện đại nhằm góp phần đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.
Đến năm 2020, tổng khối lượng vận chuyển hành khách là 6,240 tỷ hành khách, trong đó đường bộ đảm nhận 86 - 90%; đường sắt 1 - 2%; đường thủy nội địa 4,5 - 7,5% và hàng không 1 - 1,7%. Tổng khối lượng vận chuyển hàng hóa là 2,090 tỷ tấn, trong đó đường bộ đảm nhận 65 - 70%; đường sắt 1 - 3%; đường thủy nội địa 17 - 20%; đường biển 9 - 14% và hàng không 0,1 - 0,2%.
Ưu tiên xây dựng đường bộ cao tốc Bắc - Nam
Về phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trục dọc Bắc – Nam: Chiến lược khẳng định ưu tiên đầu tư, hoàn thành nâng cấp và mở rộng quốc lộ 1 với quy mô 4 làn xe; Tập trung đầu tư xây dựng trước một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc- Nam với thời gian phù hợp có xét đến hiệu quả chung của việc khai thác các đoạn tuyến quốc lộ 1 song hành; Đầu tư nối thông tuyến đường Hồ Chí Minh và nâng cấp đoạn qua Tây Nguyên. Lựa chọn đầu tư những đoạn có nhu cầu trên tuyến đường bộ ven biển gắn với đê biển.
Bên cạnh đó, tập trung, ưu tiên nâng cấp, hiện đại hóa tuyến đường sắt Bắc-Nam hiện có; tiếp tục nghiên cứu các phương án khả thi để có kế hoạch đầu tư xây dựng phù hợp đường sắt tốc độ cao.
Ngoài ra, phát triển mạng đường bay chủ yếu theo mô hình trục nan với tần suất khai thác cao, dịch vụ trung chuyển tốt tại hai trung tâm là Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Dành 16-26% quỹ đất cho giao thông đô thị
Chiến lược cũng đặt mục tiêu phát triển hợp lý hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đô thị và vận tải công cộng; phấn đấu quỹ đất dành cho giao thông đô thị từ 16-26%.
Đối với các thành phố lớn, phát triển mạnh hệ thống xe buýt, nhanh chóng đầu tư xây dựng các tuyến vận tải công cộng khối lượng lớn như đường sắt trên cao và tàu điện ngầm để đạt tỷ lệ đảm nhận vận tải hành khách công cộng 25-30%.
Đặc biệt, chiến lược nhấn mạnh kiểm soát sự phát triển của xe máy, xe ô tô cá nhân, đặc biệt ở Thủ đô Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Tập trung sản xuất xe khách, xe tải
Về phát triển công nghiệp giao thông vận tải, Chiến lược xác định công nghiệp tàu thủy tập trung vào các sản phẩm có thị trường tiêu thụ, có lợi thế cạnh tranh đáp ứng nhu cầu trong nước và có sản phẩm xuất khẩu.
Đặc biệt, về công nghiệp ô tô và xe máy thi công: tập trung lắp ráp chế tạo xe khách, xe ô tô buýt, xe tải nặng, xe tải nông dụng và một số chủng loại xe máy thi công đảm bảo cho nhu cầu trong nước và có sản phẩm xuất khẩu.
2020: Có 3,2 - 3,5 triệu ô tô và 36 triệu xe máy
Theo Quyết định 356, mục tiêu là đáp ứng được nhu cầu về vận tải hàng hóa và hành khách với chất lượng tốt và giá cả hợp lý, bảo đảm an toàn, thuận lợi, kiềm chế tiến tới giảm tai nạn giao thông và hạn chế ô nhiễm môi trường; phát huy lợi thế của vận tải đường bộ có tính cơ động cao, hiệu quả trong phạm vi hoạt động đường ngắn, gom hàng, tạo chân hàng cho các phương tiện vận tải khác.
Cụ thể đến năm 2020, khối lượng khách vận chuyển 5,6 tỷ hành khách với 154,56 tỷ hành khách luân chuyển; khối lượng hàng vận chuyển 1,310 tỷ tấn với 73,32 tỷ tấn hàng hóa luân chuyển; phương tiện ô tô các loại có khoảng 3,2 - 3,5 triệu xe, trong đó xe con 57%, xe khách 14% và xe tải 29%.
Quy hoạch mới cũng khẳng định việc hạn chế mức tăng xe máy bằng các biện pháp hành chính, kinh tế, kỹ thuật để khống chế số lượng xe máy trên cả nước, xe máy sử dụng chủ yếu ở các khu vực nông thôn, khu vực không có vận tải hành khách công cộng. Dự kiến đến năm 2020 có khoảng 36 triệu xe máy.
