Tâm sự hãi hùng của người trong cuộc
“Quá nhiều cái chết thương tâm của những hành khách vô tội xảy ra trước mắt, mà người gây ra không ai khác là những đồng nghiệp nghiện ma túy kề cận. Nó buộc tôi phải tìm cách đổi nghề, để tránh lăn vào vết xe đổ, như họ…” - lái xe Trương Nhất Vương tâm sự.
Rời phòng cấp cứu bệnh viện Đa khoa Đắk Lắk, nơi vẫn còn những nạn nhân trọng thương đang hôn mê sau vụ lật xe mới đây tại huyện Ea H’leo, trong đó có cả tài xế Trần Thế Nam vừa có kết quả xét nghiệm dương tính với ma túy, anh Trương Nhất Vương - người từng lái xe tải, xe khách đường dài xuyên Việt hàng chục năm, nay là giáo viên dạy lái xe chia sẻ với phóng viên Tiền Phong bằng câu chuyện của chính mình.
“…Từng là lái xe chuyên nghiệp, tôi chứng kiến không ít kết cục bi thảm của số lái xe thực sự nghiện hút, hầu như tất cả đều tán gia bại sản. Họ không chết vì bệnh tật thì sớm hay muộn cũng dính tai nạn, gieo thảm họa cho người khác.
Nhiều hành khách bất tỉnh, máu me khắp người
Còn nhớ, hồi tháng 10/2008, tôi rời công ty cũ, chuyển sang lái phụ trên một chiếc xe khách biển số: 48V- 17… tuyến Đắk Nông - Nghệ An. Đường ra Bắc, tôi không mấy băn khoăn về việc lái chính có giấy phép lái xe (GPLX) hay không? Chỉ bởi thấy bà chủ xe cho cả con trai vừa đậu Đại học Đà Nẵng và cô con gái nhỏ đi cùng.
Không ngờ, khi thân tình, con trai chủ xe ngồi gần tiết lộ “Cả ba đều nghiện hút hết đó chú ơi!”. Hèn gì, khi xe dừng ăn cơm, tôi thấy cả lái chính lẫn 2 phụ mở hầm xe chui vào. Khách dùng cơm gần xong, họ mới chui ra mồ hôi ướt đẫm, mặt mày đỏ như gà đá và nồng… mùi nghiện.
Rời bến Vinh quay vào Nam, lái chính chạy như điên, lạng lách, đối đầu như làm xiếc! Thi thoảng dừng lại thì cả ba lại chui vào hầm xe chích hút và chỉ cho tôi chạy ở những điểm có cảnh sát giao thông (CSGT). Tôi hiểu thêm một bí mật: bà chủ xe cặp bồ với tay lái xe! Anh ta chỉ là lơ xe lâu ngày biết chạy.
Anh bạn từng giới thiệu mối này cho tôi về sau thú nhận: “Anh phát hiện ra tụi nó nghiện hút và không có bằng, phải bỏ của chạy lấy người. Bà chủ năn nỉ tìm giúp tài xế, thấy mày đang đói nên anh mới chỉ cho đi vài chuyến kiếm tiền”.
Sắp đến chân đèo Mang Yang - Gia Lai, vừa hãi hùng cho mạng sống của mình, vừa nghĩ đến tính mạng của bao nhiêu hành khách vô tội khi chuẩn bị vào cung đường nguy hiểm lên đèo xuống dốc trong đêm tối, tôi nói dối “Để anh chạy về lo cho vợ sắp đẻ. Các chú nghỉ, mai đi trả khách giùm”.
Xe về bến Đắk Lắk, tôi nhận tiền công và xin lại GPLX. Nhưng họ chỉ trả nửa tiền và kiên quyết giữ GPLX với lý do để đăng ký xếp tài, không có, người ta không cấp lệnh xuất bến.
Tôi tìm đủ mọi cách không được, đành quát: “Trả GPLX để anh về lo cho vợ, chứ anh không chạy nữa đâu, không cần trả tiền cũng được!”. Đòi được bằng lái, chào chủ xe ra về, tôi nói nhỏ “Chị mà không thay hết đám này, chúng sẽ bán cả chị, cả xe có ngày…”.
Nào ngờ chủ xe chưa kịp thay tài, thì trong một chuyến khác, chiếc xe này đã đấu đầu với xe tải ngược chiều và bốc cháy. Tài, phụ xe, người thì chết, người đi tù vì tàng trữ, sử dụng ma túy. Bà chủ xe bị thương nặng, may còn sống, nhưng mặt mũi đã hoàn toàn biến dạng. Chiếc xe bây giờ chỉ còn cái xác, vẫn đang nằm trong bãi xe của công an huyện Phù Mỹ tỉnh Bình Định.
Tài xế Nam vẫn hôn mê. Ảnh: Tuyết Mai
Những cái chết được báo trước
Nhưng hậu quả khủng khiếp nhất từ trước đến nay khi con nghiện cầm lái, chính là vụ tai nạn xe khách tông vỡ lan can cầu 14, rớt thẳng xuống sông Sêrêpốk vào đêm 17 rạng sáng ngày 18/5/2012 làm 34 người chết và hơn 20 người bị thương. Cơ quan điều tra sau đó kết luận: Tài xế điều khiển chiếc xe là Phạm Ngọc Lâm có tiền án 7 năm tù vì mua bán và sử dụng ma túy.
“Con nghiện là lái xe sẽ thường xuyên chìm vào một trong hai trạng thái, hoặc đói thuốc, hoặc phê thuốc. Đói thuốc thì lái xe mệt mỏi, gà gật, ngáp, chảy nước mắt, quan sát, phản ứng xử lý tình huống chậm chạp dễ gây tai nạn. Còn phê thuốc, thì lái xe lại hưng phấn quá độ, thần kinh mất kiểm soát, thường phóng nhanh, vượt ẩu khiến nguy cơ tai nạn ở cấp số nhân”.
Một bác sĩ cho biết
Mới đây, vụ tai nạn thảm khốc ngày 1/10/2014 trên quốc lộ 14 đoạn qua huyện Ea H’Leo - Đắk Lắk với chiếc xe 16 chỗ, biển số 47B. 004.88 của nhà xe Thanh Hiếu do tài xế vượt ẩu, tông thẳng vào xe máy ngược chiều khiến 2 người chết và hơn 10 khách trên xe bị thương nặng.
Tai nạn này một lần nữa báo động về hiện tượng con nghiện cầm lái khi bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk công bố kết quả xét nghiệm nước tiểu dương tính với ma túy của tài xế.
Tại hiện trường, chiếc ô tô khách móp méo biến dạng. Xe máy bị tông mạnh đến gãy đôi. Chứng tỏ, do tác động của chất kích thích, lái xe chạy với tốc độ cao, lấn đường vượt ẩu và thiếu quan sát dẫn đến tai nạn thảm khốc.
Ông Nguyễn Văn Lai, một lái xe khách lâu năm hiện đang là thầy dạy lái liên tục nhắc nhở học viên: Nghề lái xe là nghề đặc thù, thường xuyên tiếp xúc với tình huống nguy hiểm thường trực. Một lái xe bình thường, ở trạng thái sức khỏe bình thường, cho dù chiếc xe hiện đại và hệ số an toàn cao đến bao nhiêu chăng nữa, mà chạy xe ẩu thì tai nạn vẫn xảy ra. Lái xe có sử dụng ma túy, bản thân đã không làm chủ được chính mình thì làm sao tránh nổi nguy cơ tai nạn ?!
Anh Đỗ Toàn T. chạy xe 24 chỗ tuyến Buôn Ma Thuột - Đà Nẵng tình cờ chứng kiến vụ tai nạn trên, khi kể lại vẫn chưa hết run: Chạy gớm quá… không chết mới lạ! Chuyện lái xe, phụ xe chơi xì ke, ma túy khối người biết mà không dám nói. Nhà chức trách cứ kiểm tra tại đầu bến, cuối bến là biết ngay!
Một nhà xe tiết lộ: Do cung đường ngắn, thu nhập khá thất thường, có những nhà xe chỉ thuê một tài cả đi lẫn về nên nhiều lái xe đã phải sử dụng chất kích thích để tăng sự tỉnh táo trong suốt chuyến đi.
Sáng ngày 6/10/2014, trao đổi với phóng viên Tiền Phong, bác sĩ Trần Văn Đào - Phó trưởng Khoa ngoại tổng quát bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Lắk cho biết: “Bệnh nhân Trần Thế Nam được chuyển đến khoa Ngoại thần kinh trong tình trạng hôn mê, chấn thương sọ não. Hiện, bệnh nhân Nam vẫn hôn mê nhưng tri giác khá hơn ngày đầu mới vào, không có chỉ định phẫu thuật, vẫn tiếp tục dùng thuốc”.
Bệnh nhân Hồ Đức Bé (SN 1956, trú tại xã Cư Bao, thị xã Buôn Hồ- Đắk Lắk) đang được điều trị cùng khoa cho biết: “Nhóm chúng tôi gồm 7 người đi ăn cưới ở Gia Lai về thì gặp nạn. Giờ nghĩ lại tôi vẫn thấy sợ, rùng mình. Hiện tôi vẫn phải tiếp tục điều trị phần ngực và mổ ghép chỉnh hình cánh tay phải”.
Chậm còn hơn không! Việc Bộ Giao thông Vận tải đã yêu cầu các Sở GTVT kiểm tra sức khỏe định kỳ và đột xuất với đội ngũ lái xe, nhằm phát hiện, sa thải những người sử dụng ma túy, rượu, bia khi lái xe.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, tại hội nghị trực tuyến đánh giá công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông mới đây đã chỉ đạo quyết liệt: Yêu cầu thu hồi giấy phép lái xe đối với các trường hợp dương tính với ma túy. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phải ban hành ngay văn bản có nội dung này để các đơn vị chức năng thực hiện nhằm xử lý nghiêm tài xế nghiện hút.
Tại Hải Phòng, đợt kiểm tra gần đây đã phát hiện 489 lái xe có kết quả xét nghiệm dương tính với ma túy. Tỉnh Hải Dương khi tiến hành khám sức khỏe và kiểm tra trên 1.800 lái xe từ ngày 16/4 đến ngày 24/4/2014 đã phát hiện 62 trường hợp…
Tuy nhiên, thực tế nhiều nơi xuất hiện tình trạng lái xe bỏ trốn khi được yêu cầu xét nghiệm nước tiểu. Phổ biến hơn là số tài xế có sử dụng ma túy đã… xin nước tiểu của tài xế không nghiện để nộp đối phó, dẫn đến “lọt lưới” nhiều tài xế nghiện ma túy.
Mẹo mua giấy khám sức khỏe hoặc nhờ người khám thay, giúp tài xế nghiện ma túy tránh bị phát hiện cũng không là ngoại lệ.