> Tây Nguyên khô hạn: Chặn sông cứu lúa
> Phải lập hành lang bảo vệ nguồn nước
Về xã Cư Pơng, huyện Krông Buk dịp này dễ bắt gặp cảnh người dân hì hục đào giếng, khoan giếng để tìm nguồn nước cứu cà phê.
Nằm trên đồi cao, năm nào cũng xảy ra tình trạng thiếu nước, nhưng năm nay tình hình căng thẳng hơn. Dưới lòng hồ trơ đáy, anh Hồng buôn Cư Juốt đang thuê người đào giếng tìm nước tưới cà phê.
Anh cho biết: 4 hộ góp 150 triệu thuê máy về đào hồ dự trữ nước tưới. Mọi năm tưới đến đợt ba, năm nay mới tưới đợt một và nửa đợt 2, nước đã cạn.
Cạnh đó, anh Tiến có 3 ha mới tưới được 1 đợt, khoan tới 4 mũi sâu 150m vẫn không có giọt nước, chán nản đành bán rẻ rẫy cho người khác. Nhiều chủ rẫy ở thị xã Buôn Hồ, các huyện Cư M’ga, Krông Păk, Ea H’leo cũng chung cảnh ngộ.
Không riêng gì cà phê, diện tích lúa đông xuân đang trong thời kỳ đẻ nhánh cũng đang đối mặt hạn hán. Một số nơi xảy ra hạn nặng, nguy cơ mất trắng cao.
Tại huyện Krông Ana, có 1.500 ha lúa bị hạn, trong đó có 30 ha lúa ở xã Băng Adrênh bị mất trắng. Xã Dur Kmăl phải tổ chức ngăn sông Krông Ana dẫn nước về cứu lúa.
UBND huyện hỗ trợ 530 triệu đồng tiền nhiên liệu phục vụ chống hạn. Xuôi về huyện Krông Bông, có 90 ha lúa ở xã Ea Trul đã chết cháy, không thể phục hồi.
Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Đăk Lăk, năm 2012, do lượng mưa đạt thấp (69-89% so với trung bình nhiều năm), mùa mưa lại kết thúc sớm, nên mực nước ở các sông suối chỉ duy trì ở mức thấp.
Toàn tỉnh Đăk Lăk có 665 công trình thủy lợi theo thiết kế có thể tưới cho 26.000ha lúa đông - xuân, 48.000ha lúa vụ mùa, 132.838 ha cà phê và 14.708 ha cây hoa màu các loại. Tuy nhiên, trong mùa khô năm nay, nước trong các hồ chứa chỉ đạt khoảng 70% so với thiết kế.
Trước khi bước vào vụ đông - xuân 2012-2013, Sở NN&PTNT tỉnh Đăk Lăk đề nghị các huyện rà soát lại diện tích gieo trồng, chuyển đổi những diện tích trồng lúa không chủ động được nước sang trồng các loại cây có tính năng chịu hạn.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, nông dân đã gieo trồng 30.750 ha lúa nước, tăng 2.500 ha so với kế hoạch. Diện tích vượt kế hoạch này có nguy cơ mất trắng, do không đủ nguồn nước chống hạn.