Điện lỗ, xăng dầu lãi

> “Chất lượng giáo dục đại học còn bất cập, yếu kém”

Bộ trưởng Bộ Tài Chính Vương Đình Huệ.

Năm 2011, kế hoạch lỗ của EVN trên 11 nghìn tỷ đồng

Đại biểu Phùng Văn Hùng (Cao Bằng) yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài chính trả lời nguyên nhân vì đâu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) liên tục kêu lỗ. Nguyên nhân gây lỗ này do đâu? Ông Hùng đặt câu hỏi, đến bao giờ các doanh nghiệp như EVN và xăng dầu công khai minh bạch? Sắp tới, công tác điều hành và quản lý giá có gì mới?

Cùng mối quan tâm đến EVN, đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) thắc mắc, tại sao EVN liên tục kêu lỗ nhưng lương nhân viên lại đạt mức 7,3 triệu đồng/tháng. Hơn nữa, lãnh đạo còn cho rằng, mức lương đó không đủ sống? “Vậy có phải chúng ta đang để cho tình trạng “từ độc quyền nhà nước, sang độc quyền doanh nghiệp” hay không?

Trao đổi về vấn đề này, Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho rằng, nguyên tắc quản lý điều hành giá điện, xăng dầu, than, dịch vụ công và các mặt hàng thiết yếu khác đều theo cơ chế thị trường có sự quản lý Nhà nước. Nguyên tắc thị trường là tôn trọng định giá của doanh nghiệp trên cơ sở đầu vào, chi phí, đảm bảo doanh nghiệp có mức lãi phù hợp.

Nhu cầu điện của nước ta rất lớn. Nếu không có mức giá phù hợp sẽ không thu hút được đầu tư trong và ngoài nước. Nguyên tắc thị trường không cho bao cấp tràn lan và bù chéo cho nhau.

Hiện nay, than đang tính giá bán cho điện thấp hơn rất nhiều so với các sản phẩm cùng loại. Ngành điện cũng đang bao cấp cho sản xuất thép và sản xuất xi măng. Theo kết quả kiểm toán nhà nước năm 2010, số điện cung cấp cho xi măng và thép lên tới hơn 11% lượng điện thương phẩm. Giá điện bán cho sản xuất thép chỉ ở mức 914 đồng. Tính ra, điện đang bao cấp chéo cho thép lên đến 2.547 tỷ đồng.

Thông tin về tình hình kinh doanh, bộ trưởng Huệ cho biết, năm 2010, EVN lỗ hơn 8.040 tỷ đồng, 15.000 tỷ đồng lỗ do chênh lệch tỷ giá, tổng cộng lỗ hơn 23.500 tỉ đồng.

Nguyên nhân lỗ do EVN mua điện giá cao ở các doanh nghiệp ngoài ngành. Chẳng hạn, EVN mua điện của Nhà máy điện Hiệp Phước giá 2.343 đồng/kWh, mua của Formosa 1.666 đồng/kWh, nhiệt điện Cái Lân 1.381 đồng/kWh...

Năm 2011, kế hoạch lỗ của EVN là trên 11 nghìn tỷ đồng. Qua chín tháng đầu năm, lỗ thực 680 tỷ đồng. EVN tiết giảm được 460 tỷ tiền vật tư và chi phí sửa chữa. Cả tháng bốn, năm, sáu, bảy, không phải tiết giảm điện, tuy nhiên đến tháng 10, 11, việc đưa hai nhà máy Nam Côn Sơn và PM3 Cà Mau phải mua dầu chạy giá cao nên phát sinh tổng cộng 2.655 tỷ. Tổng cộng năm 2011 lỗ 3.540 tỷ đồng, chưa kể chênh lệch tỷ giá.

Ông Huệ cho biết, Bộ Tài chính, Bộ Công thương và Tập đoàn điện lực đã ngồi với nhau và dự kiến giá điện năm 2012 sẽ là giá của năm 2011 cộng thêm các chi phí, tỷ giá theo năm 2011 và không tính những khoản lãi của EVN, giữ nguyên giá tiêu thụ than cho điện. Như vậy, giá điện ở mức khoảng 1.242 đồng, tăng khoảng 4,6% so với giá điện hiện nay. Giá điện 2012 chỉ phân bổ ¼ lỗ của năm 2010 và 1/3 lỗ của năm 2011. 

Bộ trưởng Huệ cũng khẳng định, tiền bán điện cho hộ nghèo vẫn như hiện nay, hộ tiêu thụ mức trung bình giá vẫn đảm bảo thấp hơn mức bình quân chung.

Trả lời thắc mắc của đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương về tình trạng EVN mua điện giá rẻ của các doanh nghiệp khác, bộ trưởng Vương Đình Huệ thừa nhận đây là sự thật.

“Nhóm doanh nghiệp mà tập đoàn mua điện giá thấp hầu hết đều là thủy điện. Các hợp đồng đều được thỏa thuận theo nguyên tắc thị trường và có điều khoản không được thay đổi trong 40 năm. Đến nay, do chênh lệch tỷ giá, lãi suất nên mức tiền mua của EVN không đủ bù đắp cho các doanh nghiệp này trang trải chi phí". Bộ trưởng Huệ cho biết, sẽ xem xét lại các điều khoản trong hợp đồng và thay đổi.

Petrolimex có lãi

Đại biểu Đặng Thế Vinh (Long An) đề nghị bộ trưởng Vương Đình Huệ giải thích vì sao giá xăng, dầu trong nước không theo mức giá của thế giới: “Khi giá xăng thế giới tăng, thì ngay lập tức giá trong nước cũng tăng theo, nhưng khi giá thế giới xuống, sao giá xăng trong nước không giảm?”.

Đại biểu Vinh yêu cầu bộ trưởng làm rõ vấn đề điều hành giá xăng dầu ra sao, biện pháp ổn định giá xăng dầu trong thời gian tới cụ thể thế nào?

Cùng chung mối quan tâm, đại biểu Nguyễn Thị Anh (Lâm Đồng) cũng yêu cầu bộ trưởng Vương Đình Huệ công bố rõ ràng kết quả thanh tra tình hình kinh doanh xăng dầu, lỗ lãi thế nào?

Bộ trưởng Vương Đình Huệ nhắc lại trong năm 2011, đã điều chỉnh tăng, giảm giá xăng dầu bốn lần, trong đó hai lần tăng, hai lần giảm. Bộ trưởng nhấn mạnh, xăng dầu trong nước nhập khẩu tới 70%, và hoàn toàn phụ thuộc vào giá xăng, dầu thế giới.

Giải thích về sự tăng giảm của xăng, dầu trong nước, Bộ trưởng Huệ cho biết, giá xăng dầu được tính trên cơ sở giá xăng dầu thành phẩm của thế giới, chứ không phải giá dầu thô, nên nhiều khi giá dầu thô thế giới tăng giảm, giá trong nước vẫn không điều chỉnh được.

Liên quan đến việc doanh nghiệp xăng dầu lỗ hay lãi, Bộ trưởng Bộ Tài Chính khẳng định có lãi. Dẫn báo cáo kết quả kiểm toán trong ba năm liền của Công ty Deloitte, Bộ trưởng Huệ cho hay, năm 2008 Petrolimex lãi 913,7 tỉ đồng, trong đó kinh doanh xăng dầu 642 tỉ đồng. Năm 2009 lãi 3.217 tỉ đồng, trong đó kinh doanh xăng dầu lãi 2.660 tỉ đồng, còn lại là lãi từ các đầu tư khác. Năm 2010, doanh nghiệp này lãi 314 tỉ đồng, trong đó xăng dầu lỗ 172 tỉ đồng, nhưng các ngành khác lãi gần 200 tỉ đồng.