Cải xà lách (lettuce) ngày nay vốn đã trải qua những năm tháng “buồn phiền” vì bị người đời xem như các đám cỏ dại ở lưu vực Địa Trung Hải. Ít ai nghĩ rằng xà lách đã có được vị trí đàng hoàng trên bàn ăn cách đây khoảng 4.500 năm. Xà lách cũng tự hào hiện diện trong những bức họa trên các lăng mộ cổ ở Ai Cập.
Cải xà lách đã được các học giả Hy Lạp phân thành nhiều loại khác nhau. Nhà thám hiểm Christopher Columbus đã mang xà lách đến “Thế giới mới” (châu Mỹ). Từ đó, xà lách được vun trồng ở châu lục này. Đến nay, xà lách được xem là “đại sứ” của… rau cải, hiện diện khắp nơi trên thế giới.
Hiện có khoảng 6 loại xà lách, cho dù là loại nào thì chúng vẫn là thứ rau cải rất giàu chất dinh dưỡng. Xà lách còn chứa rất nhiều muối khoáng với các nguyên tố kiềm, nhờ đó giúp cơ thể “dọn dẹp” máu, mang lại sự tỉnh táo tinh thần và tránh được nhiều bệnh tật.
Dịch ép nước xà lách còn có tác dụng giải nhiệt. Do chứa hàm lượng magiê cao nên dịch ép nước xà lách có một năng lực siêu phàm trong việc hồi phục các mô cơ, tăng cường chức năng não . Y học dân gian Tây phương dùng dịch ép xà lách pha với tinh dầu hoa hồng thoa vào trán và thái dương để cắt những cơn đau đầu.
Là một kho cung cấp chất xơ, giàu xen-lu-lô nên xà lách còn giúp ruột co bóp tốt hơn, nhờ đó mà tránh được tình trạng táo bón. Xà lách còn có một đặc tính ăn tiền khác là có thể giúp dỗ dành giấc ngủ vì chứa letucarium - một chất gây ngủ. Đối với bệnh nhânđái tháo đường, xà lách là một loại thực phẩm lý tưởng vì thuộc nhóm rau cải có thành phần carbohydrate thấp hơn 3%. Xà lách còn chứa một hàm lượng đáng kể chất sắt, vì vậy, đây loại thực phẩm rất tốt cho người bị thiếu máu do thiếu sắt . Chất sắt từ xà lách sẽ được cơ thể hấp thu tốt hơn nhiều so với những chế phẩm bổ sung sắt.
Do có chứa nhiều beta-carotene nên xà lách được các nhà y học xem là một ứng cử viên tiềm năng trong việc ngăn ngừa ung thư, là “cây cao bóng cả” trong việc phòng tránh cácbệnh tim mạch, thấp khớp, đục thủy tinh thể… Một nghiên cứu được thực hiện tại ĐH Y khoa Utah (Mỹ) đã cho thấy xà lách có thể làm giảm tần suất rủi ro bịung thư ruột kết ở cả nam lẫn nữ do chứa một tác nhân kháng ung thư là lutein.
Phụ nữ trong thời gian mang thai và cho con bú nếu ăn thường xuyên xà lách sẽ rất có lợi cho thai nhi vàtrẻ sơ sinh do loại rau này chứa rất nhiều folic acid. Xà lách cũng là bạn tốt của giới mày râu vì có thể “xoa dịu nỗi đau” của họ trong những trường hợp xuất tinh sớm. Hỗn hợp dịch ép xà lách với rau dền Ý (Spinach, còn gọi là rau bina) giúp đàn ông cải thiện tình trạng rụng tóc.
Nhiều phụ nữ muốn giảm cân đã chọn xà lách như một giải pháp vì chúng có tác dụng làm đầy bao tử, giúp người dùng không có cảm giác đói. Do hàm lượng nước cao và chứa các vitamin nên ăn xà lách còn giúp thực khách có một làn da tươi mát.
Ngoài những công dụng trên, ăn xà lách còn hưởng được vô số lợi ích khác như giảm stress, tránh lở loét, các bệnh nhiễm trùng đường tiểu...
