“Bao đậu” 100%
Anh Rơ Châm Huyh (làng Jăng Krái, xã Ia Khai, huyện Ia Grai) vừa được Sở GTVT thành phố Hải Phòng cấp giấy phép lái xe ô tô hạng C ngày 26/10/2018. Kết quả sát hạch của anh: kỹ năng lái xe trong hình đạt 95/100 điểm; kỹ năng lái xe trên đường đạt 93/100 điểm. Anh Huyh cho hay, qua đường dây giới thiệu, anh cũng như nhiều người khác trong làng đã nộp tiền thi theo mức được “bao đậu”. Mình chỉ cần đóng 14 triệu đồng tiền học phí. Đặc biệt chỉ cần 2 tuần luyện thi, không cần biết chữ cũng thi được. Lý thuyết được “bao đậu”, giấy khám sức khỏe cũng không cần lo, lại còn được hỗ trợ cả phần thi thực hành sát hạch kỹ năng lái xe trong hình.
Tương tự, cũng qua lời giới thiệu hấp dẫn vì “sao mà dễ quá”, anh Rơ Lan Tinh (làng Jăng Krái 1, xã Ia Khai) đã bỏ ra 2 tuần khăn gói đi học lái xe ô tô tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp lái xe N. T, sau đó tham gia kỳ thi sát hạch giấy phép lái xe ô tô hạng C tại Hải Phòng vào ngày 27/9/2018.
Anh Rơ Lan Tinh Anh Tinh đạt số điểm thi lý thuyết tuyệt đối là 30/30, phần thi thực hành cũng đạt điểm tương đối cao. Sau đó được Sở GTVT thành phố Hải Phòng cấp giấy phép lái xe ô tô hạng C ngày 22/10/2018. “Nhiều người trong làng nghe nói học lái xe ở Gia Lai chi phí cao, mà vẫn có thể bị trượt. Còn thi ở Hải Phòng thì dễ lấy bằng hơn, không cần quan tâm đến phần lý thuyết bởi được bao “chống trượt”, phần thi thực hành cũng được hướng dẫn qua điện thoại”- Anh Tinh nói.
Ông A Huân, Phó trưởng phụ trách Công an xã Ia Grai cho biết, mùa thu hoạch điều xong, có một số người từ Hải Phòng về tuyên truyền cho người dân theo học thi giấy phép lái xe (GPLX) ô tô. Những người này đến địa bàn nhưng cũng không hề thông qua chính quyền địa phương. Thống kê ban đầu, hiện có 38 trường hợp người dân tộc thiểu số thi sát hạch lái xe ở Hải Phòng. Hiện vẫn còn nhiều người đang tiếp tục làm hồ sơ để ra Bắc thi lấy bằng lái xe vì ai cũng biết chuyện học và thi lái xe, ở Hải Phòng “dễ” hơn. Người “lơ mơ” chữ nghĩa, cứ nộp đủ tiền là bảo đảm có bằng.
“Học và thi lấy bằng lái xe để lái xe ra đường đảm bảo an toàn cho mình và người khác nữa. Địa bàn này người đồng bào đọc thông viết thạo rất ít, vậy mà họ thi đậu dễ vậy mình thấy không ổn. Có người lấy được bằng lái rồi chỉ để lúc uống rượu chìa bằng ra khoe nhau thôi” - Ông A Huân nói.
Theo thống kê của Công an huyện Ia Grai, có tới 91 trường hợp người dân ở 7 làng của xã Ia Khai được cấp bằng lái ô tô, trong đó có 43 trường hợp được cấp tại Gia Lai, 38 trường hợp được cấp tại TP Hải Phòng, số ít còn lại được cấp ở TP HCM, Hà Nội, Kon Tum và Thừa Thiên - Huế. Qua xác minh, những bằng lái xe được cấp đều đúng quy định. Tuy nhiên vẫn đề đặt ra là với khoảng thời gian quá ngắn mà các học viên thực học tại các trung tâm này, thì liệu có đúng quy trình đào tạo lái xe và đảm bảo chất lượng?
Ðóng tiền là có bằng
Từ số điện thoại trên các visit mà những người dân cung cấp, chúng tôi đã nhờ 1 người địa phương gọi vào số điện thoại trên đó để đăng ký học và thi lấy GPLX hạng C. Theo các visit, người này tên Đ.Đ.B. (nhân viên Trung tâm dạy nghề lái xe N.T.). “Tôi sẽ lo cho anh tất cả trọn gói từ lý thuyết, hồ sơ và hình là 10 triệu. Tiền xe, tiền ăn người học tự lo. Về lý thuyết, tôi hỗ trợ 100% đỗ và hỗ trợ tay lái trong hình luôn. Học ở đây nó dễ hơn và cơ chế cũng thoáng hơn. Xã Ia Khai ra đây thi nhiều lắm, tôi vào đó mấy lần rồi mà. Nếu nộp hồ sơ cứ gọi cho tôi”, ông B. trả lời qua điện thoại.
Một cán bộ trường lái tại Gia Lai băn khoăn: “Học lái xe ô tô hạng C đúng quy định là 6 tháng, trong khi người học cho biết chỉ học và thi 2 tuần như vậy, làm sao tiếp thu hết các kiến thức cần thiết ? ”
Trong khi đó, ông Nguyễn Thanh Phương, Bí thư Đảng ủy xã Ia Khai cho biết: Nhiều người dân trong buôn làng ít học, ngại thi cử nên những kẻ môi giới toàn khẳng định sẽ “bao đậu” 100%. UBND xã cũng có tuyên truyền đồng bào nên học ở địa phương cho đỡ tốn chi phí, nhưng bên môi giới cam kết thi đỗ, còn mình không dám cam kết như vậy. Cách đây khoảng 2 tháng, UBND xã có nắm được thông tin bất thường nên đã giao công an xã thống kê, nắm tình hình.
Ðề nghị Tổng cục đường bộ làm rõ
Ông Tăng Xuân Kiên - Trưởng phòng Quản lý Phương tiện và Người lái, Sở GTVT tỉnh Gia Lai cho biết Sở sẽ tiến hành kiểm tra thực hư, đồng thời có văn bản gửi Tổng cục Đường bộ Việt Nam đề nghị làm rõ những vấn đề dư luận đang thắc mắc.
Ông Phan Trung Tường, Phó Chủ tịch UBND huyện Ia Grai khẳng định: Trên cơ sở báo cáo của Công an huyện về danh sách các trường hợp người dân tộc thiểu số ở xã Ia Khai học và thi sát hạch giấy phép lái xe ở Hải Phòng, chúng tôi sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan rà soát, thống kê đầy đủ hơn. Đồng thời báo cáo UBND tỉnh, Sở Giao thông - Vận tải, đề nghị chỉ đạo các cơ quan chuyên môn vào cuộc kiểm tra, xác minh lại những trường hợp này nhằm ngăn chặn nguy cơ người có bằng nhưng không đảm bảo kỹ năng và kiến thức về lái xe, gây mất an toàn giao thông.
Ông Nguyễn Thanh Phương, Bí thư Ðảng ủy xã Ia Khai cho biết: Nhiều người dân trong buôn làng ít học, ngại thi cử nên những kẻ môi giới toàn khẳng định sẽ “bao đậu” 100%. UBND xã cũng có tuyên truyền đồng bào nên học ở địa phương cho đỡ tốn chi phí, nhưng bên môi giới cam kết thi đỗ, còn mình không dám cam kết như vậy. Cách đây khoảng 2 tháng, UBND xã có nắm được thông tin bất thường nên đã giao công an xã thống kê, nắm tình hình.
GPLX và hồ sơ của anh Rơ Châm Huyh với điểm thi ấn tượng 
