Các bị cáo bị đưa ra tòa xét xử về 3 nhóm hành vi gồm: Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế; lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại DAB.
Chuyển tiền tỷ vào “công ty sân sau”
Trong phần công bố cáo trạng, đại diện VKSND TPHCM cho rằng, bị cáo Trần Phương Bình là người giữ vai trò tổng giám đốc, phó chủ tịch HĐQT và chủ tịch hội đồng tín dụng DAB đã chỉ đạo cấp dưới chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định gây thiệt hại cho DAB hàng nghìn tỷ đồng.
Cụ thể, ông Bình đã tổ chức, chỉ đạo các hoạt động ngân quỹ và đầu tư tại DongABank, qua đó lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản gây thiệt hại cho DongABank hơn 3.405 tỷ đồng.
Hồ sơ vụ án thể hiện, sai phạm của bị cáo Trần Phương Bình là nguyên nhân dẫn đến thực trạng DAB lỗ lũy kế 31.075 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản vào thời điểm xảy ra vụ án chỉ còn 47.011 tỷ đồng.
Từ năm 2007 đến năm 2014, để có tiền mua cổ phần DAB, ông Bình chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến (nguyên Phó tổng giám đốc, Thành viên HĐQT DAB) và các thuộc cấp thực hiện 9 hành vi phạm tội trong việc lập phiếu thu tiền khống đứng tên Trần Phương Bình và người thân mua cổ phần DAB.
Để bù đắp số tiền thu khống, ông Bình chỉ đạo Xuyến và các bị can thực hiện các hành vi trái pháp luật bằng cách: xuất quỹ bán vàng, lập hồ sơ cho vay khống để tất toán tiền mua cổ phần.
Năm 2008, Trần Phương Bình mua lại 5.750.000 cổ phần DAB của Công ty cổ phần Quản lý quỹ Lộc Việt (Công ty quỹ Lộc Việt) với giá 327 tỷ đồng.
Để có tiền mua cổ phần, Trần Phương Bình chỉ đạo thu khống 30 tỷ đồng của Nguyễn Hồng Ánh (nguyên Trung tá, công an TP.HCM); sử dụng 121 tỷ đồng tiền bán Chung cư cao cấp khối D thuộc Dự án Richland Hill, cho Công ty TNHH Ninh Thịnh (Công ty Ninh Thịnh) và Công ty TNHH thực phẩm thương mại Sao Việt Nam (Công ty Sao Việt Nam) đồng thời vay 197 tỷ đồng để thanh toán cho Công ty quỹ Lộc Việt (Công ty quỹ Lộc Việt) tiền mua cổ phần.
Bị cáo Bình còn chỉ đạo cấp dưới sử dụng 20 tỷ đồng để mở tài khoản kinh doanh vàng cho Công ty CP vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) và Công ty TNHH Tân Vạn Hưng, còn lại 495 triệu đồng Trần Phương Bình sử dụng vào công việc chung.
Sau đó, ông Trần Phương Bình chỉ đạo Phòng ngân quỹ Hội sở và DAB Sở giao dịch lập chứng từ thu khống 203 tỷ đồng để trả 195 tỷ đồng tiền gốc và 8 tỷ đồng tiền lãi cho khoản vay của Công ty Ninh Thịnh và Công ty Sao Việt Nam. Với việc thực hiện các hành vi nêu trên, ông Trần Phương Bình đã chiếm đoạt 234 tỷ đồng của DAB.
Năm 2010, ông Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến, Nguyễn Đức Tài ký Hợp đồng tín dụng cho Công ty Ninh Thịnh vay 150 tỷ đồng. Sau đó, Công ty Ninh Thịnh đã chuyển số tiền này vào tài khoản của ông Cao Ngọc Liên (bố vợ Trần Phương Bình).
Từ tài khoản này của ông Cao Ngọc Liên, Trần Phương Bình chỉ đạo chuyển 62 tỷ đồng vào tài khoản của bà Trần Thị Môn (mẹ vợ Trần Phương Bình) mở tại Trung tâm kinh doanh tài chính cá nhân DAB, sau đó chuyển sang tài khoản của Công ty CP vốn An Bình là “công ty sân sau” của Trần Phương Bình. Đồng thời chuyển 50 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty CP vốn An Bình mở tại DAB Chi nhánh Đinh Tiên Hoàng…
Bị cáo Trần Phương Bình (đeo kính) cùng thuộc cấp tại phiên tòa ngày 27/11. Ảnh: Văn Minh Ký khống chứng từ mua cổ phần DAB
Trong vụ án này, ông Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP xây dựng Bắc Nam 79) cũng bị đưa ra xét xử với tội danh “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Hành vi của Vũ “nhôm” thông qua việc sở hữu 12,73% cổ phần của DAB đã gây thiệt hại cho ngân hàng này 200 tỷ đồng.
Năm 2013, DAB bị thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ, Trần Phương Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng.
Do quen biết nhau từ trước, Trần Phương Bình và Phan Văn Anh Vũ bàn bạc và thống nhất: Phan Văn Anh Vũ mua 60.000.000 cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014, mục đích để Phan Văn Anh Vũ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB.
Nguồn tiền mua cổ phần DAB gồm: Phan Văn Anh Vũ thế chấp 220 lô đất tại TP Đà Nẵng vay 400 tỷ đồng của DAB. Đối với 200 tỷ đồng còn lại, Trần Phương Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Phan Văn Anh Vũ. Phan Văn Anh Vũ kí khống chứng từ nộp 200 tỷ vào DAB để mua cổ phần của DAB. Ngoài ra, theo đề nghị của Phan Văn Anh Vũ, Trần Phương Bình chỉ đạo cấp dưới chuyển 13,4 triệu USD cho Phan Văn Anh Vũ vay để sử dụng, đến nay chưa trả.
Vũ “nhôm” có 3 tên, khai mang 2 quốc tịch
Trong phần kiểm tra căn cước sáng 27/11 cho thấy, Phan Văn Anh Vũ- người từng giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79, còn có 2 tên khác là Phan Văn Sáu và Trần Đại Vũ.
Ngoài ra, Phan Văn Anh Vũ cho biết có 2 quốc tịch, một quốc tịch Việt Nam và một quốc tịch nước ngoài. Trước lời khai này, HĐXX cho biết sẽ kiểm tra thông tin này.
Chiều cùng ngày, luật sư của Vũ ‘nhôm’ đã cung cấp cho HĐXX tài liệu liên quan quốc tịch thứ 2 của bị cáo, vốn được luật sư coi là “ chứng cứ mới” trong vụ án. Tuy nhiên, sau khi xem xét chủ tọa Phạm Lương Toản, Chánh tòa hình sự TAND TPHCM cho biết tài liệu này không được chấp nhận do đây là những bản photocopy, tiếng nước ngoài nhưng chưa được dịch sang tiếng Việt.
Triệu tập 320 cá nhân, tổ chức liên quan
Trong vụ án này, HĐXX đã triệu tập 320 cá nhân, tổ chức là những người làm chứng, người có quyền và nghĩa vụ liên quan đến tòa. Phiên tòa cũng có hơn 50 luật sư tham gia tố tụng.
Do số lượng bị cáo đông nên HĐXX đã bố trí thêm 1 phòng lớn dành cho các cá nhân, tổ chức tham gia phiên tòa với tư cách là người làm chứng, người có quyền và nghĩa vụ liên quan.
Phiên tòa kéo dài từ ngày 27/11 đến 25/12.
