Trong buổi hội đàm (diễn ra sau lễ đón cấp cao nhất với những nghi thức lễ tân trang trọng đặc biệt chiều 7/4 tại Đại lễ đường Nhân dân ở thủ đô Bắc Kinh), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình chia sẻ quan điểm rằng, trong 65 năm qua, dù có những khó khăn, thăng trầm, nhưng hợp tác hữu nghị, phát triển tích cực vẫn là dòng chính trong quan hệ hai nước.
Trở ngại vì tin cậy chính trị chưa cao
Hai Tổng Bí thư cho rằng, quan hệ Việt - Trung cũng có giai đoạn khó khăn, hiện nay, một số lĩnh vực hợp tác song phương chưa đi vào thực chất, hiệu quả chưa cao; trở ngại lớn nhất chính là sự tin cậy chính trị chưa cao, chủ yếu là do bất đồng trong cách ứng xử, giải quyết vấn đề trên biển Đông, tác động tiêu cực đến tâm tư, tình cảm của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.
Để tranh thủ thời cơ, đối phó hiệu quả với thách thức, hơn bao giờ hết, hai Đảng, hai nước cần tăng cường hợp tác hữu nghị, xử lý thỏa đáng bất đồng, cùng tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định để tập trung hợp tác, phát triển đất nước vì lợi ích của nhân dân hai nước, của cộng đồng khu vực và quốc tế.
Hai Tổng Bí thư trao đổi thẳng thắn và đạt được nhận thức chung quan trọng, sâu rộng về một số định hướng và biện pháp lớn nhằm củng cố tin cậy, tăng cường hữu nghị, thúc đẩy hợp tác cùng có lợi trên tất cả các lĩnh vực, đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc phát triển thực chất, lành mạnh, ổn định và bền vững trong thời gian tới.
Hai bên nhất trí duy trì và đẩy mạnh các chuyến thăm, tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước; coi đây là cơ chế trao đổi có ý nghĩa, vai trò hết sức quan trọng không thể thay thế để tăng cường hiểu biết và tin cậy lẫn nhau, duy trì và thúc đẩy quan hệ hai Đảng, hai nước phát triển bền vững…
Hai Tổng Bí thư cũng nhất trí tăng cường chỉ đạo, thúc đẩy thực hiện đầy đủ và hiệu quả các thỏa thuận và nhận thức chung đã đạt được; đẩy mạnh giao lưu, hợp tác trên tất cả các lĩnh vực giữa hai nước; tiếp tục triển khai có hiệu quả các cơ chế hợp tác giữa hai Đảng, tổ chức tốt các hội thảo lý luận và kế hoạch hợp tác đào tạo cán bộ giữa hai Đảng, tăng cường đi sâu trao đổi kinh nghiệm về công tác xây dựng Đảng, phòng chống tham nhũng, giáo dục chính trị, tư tưởng, trong lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, quản lý đất nước, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Tiếp tục tăng cường giao lưu, hợp tác trên các lĩnh vực ngoại giao, quốc phòng, an ninh; đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả hợp tác kinh tế - thương mại…
Thúc đẩy hợp tác cơ sở hạ tầng
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, Việt Nam hoan nghênh và mong muốn Trung Quốc tăng mạnh đầu tư vào Việt Nam, nhất là có những dự án đầu tư lớn, công nghệ hiện đại, ưu tiên trong các lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng, chế tạo, công nghiệp phụ trợ; đồng thời đề nghị Trung Quốc quan tâm chỉ đạo lựa chọn nhà thầu có năng lực và khả năng tài chính để các dự án đầu tư tại Việt Nam được thực hiện đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng công trình.
Phía Trung Quốc nhất trí sẽ khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc mở rộng nhập khẩu các mặt hàng có sức cạnh tranh của Việt Nam, cùng phía Việt Nam tích cực nghiên cứu, đàm phán, ký kết Hiệp định sửa đổi về thương mại biên giới Việt - Trung; sớm xác định và trao đổi quy hoạch về xây dựng khu hợp tác kinh tế qua biên giới, thiết thực thúc đẩy các dự án kết nối hạ tầng; đẩy mạnh hợp tác trong các ngành nghề nông nghiệp, chế tạo, dịch vụ, lĩnh vực khoa học công nghệ, y tế, kiểm nghiệm, kiểm dịch...
Hai bên tuyên bố chính thức thành lập Nhóm công tác hợp tác về cơ sở hạ tầng và Nhóm Công tác về hợp tác tiền tệ, nhất trí cùng nhau thúc đẩy hoạt động của cả 3 nhóm công tác về tiền tệ, trên bộ và trên biển. Hai bên cũng nhất trí mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, thông tin, thể thao, du lịch, môi trường; đẩy mạnh các hoạt động giao lưu nhân dân, nhất là giữa thế hệ trẻ, nhân sỹ và trí thức hai nước; tăng cường chỉ đạo và khuyến khích giao lưu, hợp tác giữa các địa phương, nhất là các tỉnh biên giới hai nước…
Nhất trí các nguyên tắc trên biển
Đối với vấn đề trên biển, hai bên nhấn mạnh tuân thủ nhận thức chung quan trọng đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước, nghiêm túc thực hiện Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc; sử dụng tốt cơ chế đàm phán cấp chính phủ về biên giới lãnh thổ Việt - Trung, kiên trì thông qua hiệp thương và đàm phán hữu nghị, tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài mà hai bên đều có thể chấp nhận được, tích cực nghiên cứu giải pháp mang tính quá độ không ảnh hưởng lập trường và chủ trương của mỗi bên, bao gồm tích cực nghiên cứu và bàn bạc về vấn đề hợp tác cùng phát triển. Cùng kiểm soát tốt bất đồng trên biển, thực hiện đầy đủ, có hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc về ứng xử của các bên trên biển Đông (COC) trên cơ sở hiệp thương thống nhất, không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp; xử lý kịp thời, thỏa đáng vấn đề nảy sinh, duy trì đại cục quan hệ Việt - Trung và hòa bình, ổn định ở biển Đông.
Hai bên nhấn mạnh, xây dựng COC là một phần quan trọng để giải quyết vấn đề trên biển. Trung Quốc đang cùng ASEAN bàn bạc nhiều lần để xây dựng COC. Hai bên nhất trí thúc đẩy hoạt động của Nhóm bàn bạc về hợp tác cùng phát triển trên biển, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực ít nhạy cảm, vững bước thúc đẩy đàm phán phân định khu vực ngoài cửa vịnh Bắc Bộ, tích cực thúc đẩy hợp tác cùng phát triển tại vùng biển này, sớm khởi động khảo sát chung tại vùng biển ngoài cửa vịnh Bắc Bộ trong năm 2015. Phía Việt Nam hoan nghênh và sẽ tích cực nghiên cứu tham gia các sáng kiến kết nối khu vực do Trung Quốc đề xuất trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng và cùng có lợi cho tất cả các bên…
Sau hội đàm, hai Tổng Bí thư chứng kiến việc ký kết các văn bản thỏa thuận hợp tác giữa hai Đảng, Chính phủ và các bộ, ngành, cơ quan hai nước, gồm: Kế hoạch hợp tác giữa hai Đảng giai đoạn 2016-2020; Hiệp định về hợp tác dẫn độ, Bản ghi nhớ giữa hai Bộ Quốc phòng về hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc; Bản ghi nhớ về việc thành lập Nhóm công tác hợp tác về cơ sở hạ tầng trên bộ; Điều khoản tham chiếu nhóm công tác hợp tác tài chính tiền tệ giữa hai ngân hàng nhà nước; Thỏa thuận về các vấn đề về thuế đối với dự án thăm dò chung tài nguyên dầu khí tại vịnh Bắc bộ giữa Việt Nam và Trung Quốc giữa hai Bộ Tài chính; Bản ghi nhớ về hợp tác làm phim truyền hình chuyên đề giữa hai đài truyền hình quốc gia.
Hai Tổng Bí thư gặp mặt đại biểu thanh niên Việt-Trung
Chiều 7/4, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình gặp mặt, phát biểu với các đại biểu thanh niên hai nước tham dự chương trình Gặp gỡ hữu nghị thanh niên hai nước Việt-Trung lần thứ 15 tại Trung Quốc.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ mong muốn thanh niên hai nước sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động giao lưu hữu nghị và hợp tác thiết thực, nhằm tăng cường hiểu biết, học hỏi lẫn nhau; giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ; ra sức học tập, lao động, sáng tạo; rèn đức luyện tài, lập thân lập nghiệp, xung kích tình nguyện, đóng góp xứng đáng cho sự phát triển của mỗi nước và cho quan hệ hữu nghị Việt-Trung.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình nêu rõ, trên con đường phát triển, hai nước nên tiếp tục tăng cường giao lưu nhân dân, thúc đẩy tình hữu nghị láng giềng thân thiện, để tình hữu nghị truyền thống Trung Quốc-Việt Nam được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác. Quan hệ thân thiết giữa nhân dân hai nước là nền tảng quan trọng của quan hệ song phương. Muốn để nhân dân hai nước thân thiết thì cần được vun đắp từ thế hệ trẻ.