Tuyên thệ không chỉ là hình thức

Cách đây hai nhiệm kỳ, chính tôi là người đặt ra vấn đề phải tuyên thệ khi nhậm chức tại Quốc hội. Bây giờ chúng ta đang trở lại tập quán truyền thống của chúng ta và cũng rất phổ biến trên thế giới. Chúng ta đều biết đến câu chuyện hòn đá thề trên đỉnh Nghĩa Lĩnh thời Vua Hùng, dù đó chỉ là truyền thuyết thôi. Chúng ta cũng biết đến Hội thề Đông Quan thời Lê. Chúng ta biết đến lời thề sau khi đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Quảng trường Ba Đình lịch sử. Chúng ta cũng biết đến lời thề ở Quốc hội khi nội các Chính phủ đầu tiên được thành lập…

Như thế, nghi thức tuyên thệ không phải điều gì đó mới mẻ. Có một thời kỳ chúng ta không thực hiện, bây giờ chỉ là thực hiện trở lại thôi. Đương nhiên với lịch sử Quốc hội thì đây là lần đầu tiên thực hiện tuyên thệ đối với một vị Chủ tịch Quốc hội. Chính vì thế, có những vấn đề liên quan đến thủ tục, đến nội dung thì dần dần được định hình, và tôi tin rằng nghi thức này sẽ trở thành một tập quán.

Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc. Ảnh: Như Ý.

Do là lần đầu tiên nên có thể phải được điều chỉnh dần dần, vậy theo ông, nghi thức này có cần phải điều chỉnh và điều chỉnh theo hướng nào?

Nghi thức thề không chỉ là hình thức mà còn tăng thêm động lực, tăng thêm trách nhiệm không chỉ của người tuyên thệ mà còn cả với các thành viên của Quốc hội nữa. 

Tôi vừa viết thư cho tân Chủ tịch Quốc hội sau khi tiến hành nghi thức này. Lẽ ra khi Chủ tịch Quốc hội thề, tất cả mọi người nên đứng dậy. Điều đó vừa thể hiện sự trọng thị, nhưng ý nghĩa sâu xa là cả Quốc hội ghi nhận điều đó, giúp nhân dân giám sát tuyên thệ ấy. Tôi cho điều đó không hoàn toàn chỉ là hình thức mà còn làm tăng thêm trách nhiệm và ý nghĩa của buổi lễ. 

Cá nhân ông cảm nhận thế nào sau phần tuyên thệ của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân?

Lễ tuyên thệ được diễn ra ngắn gọn và cũng rất trang trọng. Ngoài Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân ra, cá nhân tôi và chắc chắn nhiều vị đại biểu Quốc hội khác cũng cảm thấy xúc động và cảm nhận được cái gì đó rất thiêng liêng. Vì thế, tôi tin tập quán mới này sẽ trở thành một nghi thức với Chủ tịch Quốc hội cũng như một số chức danh quan trọng khác của đất nước.

Con người mới, phong cách mới

Một điểm rất mới khi đây là lần đầu tiên trong lịch sử Quốc hội chúng ta có nữ Chủ tịch Quốc hội. Ông thấy sao về điều này? 

Có thể nhìn vấn đề này ở hai góc cạnh. Thứ nhất, như lời giới thiệu của ông Chủ tịch Quốc hội tiền nhiệm, lần đầu tiên trong lịch sử 70 năm Quốc hội Việt Nam có một người đứng đầu là phụ nữ, đó là điều rất đáng ghi nhận. 

Còn góc nhìn thứ hai, chúng ta trở lại với truyền thống, hay nói một cách sâu sắc hơn là chúng ta khắc phục hạn chế của chính chúng ta. Hạn chế đó là chúng ta chưa coi trọng vai trò của phụ nữ trong đời sống. Bởi nếu nhìn ra bên ngoài, chúng ta thấy rất nhiều quốc gia, kể cả nước lớn, kể cả những nước rất gần với chúng ta cũng đã có những nguyên thủ quốc gia là phụ nữ từ lâu rồi. Những bà Thủ tướng Ấn Độ, Tổng thống Philippines, thủ tướng cũng rất nhiều, như Thái Lan rất gần với chúng ta chẳng hạn, có gì là mới đâu. Thậm chí như nước Bỉ còn có Bộ trưởng Bộ Quốc phòng là phụ nữ…

Nếu nhìn xa xưa thì Vua Bà của chúng ta cũng là phụ nữ. Điều đó cho thấy năng lực của phụ nữ rất lớn mà chúng ta chưa đánh thức hết. Chính sách của chúng ta thì nói từ rất lâu trong việc bình đẳng giới, rồi vai trò của phụ nữ được đánh giá rất cao, nhưng trên thực tế chúng ta làm còn ít. Cho nên, tôi mong đây là một sự khởi đầu để chúng ta điều chỉnh cách sử dụng nhân lực của chúng ta và tin cậy nhiều hơn, giao phó nhiều hơn cho phụ nữ.

Ông kỳ vọng và mong muốn gì vào một Chủ tịch Quốc hội mới cũng như một Quốc hội trong nhiệm kỳ mới?

Nói về một Quốc hội mới lúc này e còn hơi sớm. Nhưng nói về Chủ tịch Quốc hội, bà Nguyễn Thị Kim Ngân tham gia Quốc hội hai nhiệm kỳ. Ở cương vị Phó Chủ tịch Quốc hội, những gì bà thể hiện cho thấy một người không chỉ có kỹ năng mà còn có bản lĩnh. Thông qua định lượng lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, hay bên Đảng tiến hành, nhất là trong lần bầu Chủ tịch Quốc hội này có thể thấy một sự tín nhiệm rất cao với cá nhân bà Nguyễn Thị Kim Ngân. 

Từ đó, tôi hy vọng vào một con người mới, một phong cách mới sẽ mang lại thay đổi tích cực trong Quốc hội. Cùng với một Quốc hội mới sẽ được bầu ra tới đây, tôi mong sẽ tiếp thu được những thành quả cũ, khắc phục những hạn chế mà phiên tổng kết Quốc hội vừa qua đã nói rất nhiều, để đáp ứng kỳ vọng của người dân và tương xứng với vai trò của Quốc hội được ghi trong Hiến pháp.

Cảm ơn ông.