Cha mẹ nói thế sao dạy được con
Mới đây, hình ảnh được phát tán khiến cộng đồng mạng vô cùng bức xúc. Đoạn đoạn clip ngắn ghi lại tình huống 2 bé trai nghịch ngợm chơi ném dép trong quán cafe. Lúc sau, chúng còn ném trúng một người khách nước ngoài, xong mặt ông khách như kiểu chán không buồn nói. Trong khi hai bà mẹ cứ ngồi lướt điện thoại và chẳng thèm nhắc nhở.
Rồi lúc sau, 1 bé trai làm vỡ đồ trong quán thì bà mẹ còn không thèm xin lỗi và chỉ nói: "Thiệt hại bao nhiêu chị thanh toán", xong ngồi lướt mạng tiếp.
Điều đáng nói ở đây không phải là 2 đứa trẻ mà chính là hành xử của 2 người mẹ qua lời kể của người quay clip. Chẳng những không biết bảo ban, nhắc nhở con mình, họ mặc kệ khiến các con gây đổ vỡ và ảnh hưởng đến những vị khách khác.
Trước đó, một phụ huynh đi chơi, gặp gỡ bạn bè đến ăn cỗ cưới, chị Kim Oanh (30 tuổi, Bắc Ninh) đưa con gái 7 tuổi đi cùng.
Trong một lần tụ tập ở quán cà phê với 3 người bạn, con gái chị chạy nhảy và va vào nhân viên phục vụ. Ba cốc nước rơi xuống sàn, vỡ tan sau cú va chạm. Tức thì, nữ nhân viên quát lớn: “Con nhà ai chạy linh tinh thế?”.
Chẳng những không biết bảo ban, nhắc nhở con mình, họ mặc kệ khiến các con gây đổ vỡ và ảnh hưởng đến những người khác. Người mẹ này nói, nó là trẻ con, chẳng may thôi, em có cần lớn giọng vậy không?. Tuy nhiên, nữ nhân viên đáp lại: “Trẻ con không có nghĩa là được phá phách chị ạ”.
Về vấn đề này, một chuyên gia tâm lý cho rằng, mẹ những đứa trẻ này đã sai ở chỗ, con mình hành động sai, gây ảnh hưởng đến người khác mà không biết xin lỗi.
“Cha mẹ không biết dạy con xin lỗi. Đây là một tấm gương xấu khiến con sẽ có thái độ xấu mà không biết nhìn nhận và ăn năn”- vị chuyên gia tâm lý này nói.
Chuyên gia tâm lý này cũng cho rằng, dù là bất kể ai, việc đầu tiên là phải tôn trọng pháp luật và tôn trọng cộng đồng. Những hành vi la hét, chạy nhảy, nô đùa ở nơi quán ăn là hoàn toàn không được phép.
“Dù là chúng ta sống ở bất kể đâu, miễn đi ra nơi công cộng phải ghi nhớ và tuân thủ. Không nói to, cười đùa, la hét, chạy nhảy, chen lấn, xô đẩy. Cha mẹ cần biết để dạy con”- vị chuyên gia tâm lý này nói.
Cha mẹ đừng đổ thừa cho con trẻ
Cô giáo Nguyễn Thị Thanh, giáo viên đang dạy một trường quốc tế tại thành phố Tokyo, Nhật Bản cho biết, nếu như ở nước Nhật Bản, đầu tiên phụ huynh sẽ tự nhận lỗi về mình trước, xin lỗi vì con đã tự ý ném như vậy.
Cô Thanh cũng cho rằng, nhân viên ở nhà hàng ở Nhật nếu có họ cũng không cư xử với những trẻ trong tình huống này thô lỗ như vậy, họ sẽ cười vui vẻ nói chuyện với phụ huynh.
“Ở Nhật bố mẹ cũng sẽ nhận lỗi về mình mà dạy con lại thôi. Tôi thấy vấn đề ở đây là, người Việt Nam ít người tự nhận lỗi về mình mà hay đổ thừa cho hoàn cảnh, người khác”- cô Thanh nhấn mạnh.
Cô Thanh cũng cho rằng, ngày khi còn học ở Mỹ, khi tới những chỗ trang trọng như nhà thờ hay nhà hàng mà em bé quậy phá đồ khóc lóc, bố mẹ sẽ bế bé ra ngoài để không ảnh hưởng tới người khác.
“Bố mẹ luôn có trách nhiệm với con của mình chứ không bao giờ đổ thừa là trẻ con nghịch là chuyện bình thường”- cô Thanh nhấn mạnh.
TS tâm lý Vũ Thu Hương cho rằng, thái độ của người phục vụ trong tình huống này là chưa tốt với chính công việc của họ. Nhưng đó không phải nguyên nhân của mâu thuẫn. Nguyên nhân đến từ quan niệm “trẻ nhỏ không biết gì” hết sức sai lầm của cha mẹ cháu bé.
“Con mình sai, cha mẹ không xin lỗi và hướng dẫn con xin lỗi mà còn gây gổ sẽ có ý nghĩa cổ vũ con tiếp tục phá phách”- TS Hương nhấn mạnh.
Một vài đặc tính của ba mẹ nuông chiều con:
Yêu thương và luôn khen ngợi con không giới hạn
Ủng hộ vô điều kiện, chiều theo mong muốn của con, ít yêu cầu bé điều gì
Giống bạn bè hơn là bố mẹ của con
Không yêu cầu tính kỷ luật, thời gian biểu cụ thể với con
Tránh né việc tranh cãi với con
Muốn được bé yêu quý thay vì làm con buồn phiền
Không kiểm soát con
Không cho con thấy hậu quả về những hành vi của mình
Không có thời khóa biểu cho con hay có nhưng thường xuyên bị bỏ lỡ vì mong muốn của con
Dụ dỗ con làm gì đó bằng nhiều phần thưởng
Bao bọc con quá nhiều
Đưa bé đồ chơi và quà tặng để con có hành vi tốt
Cho con nhiều tự do hơn là tập con có tính trách nhiệm
Ảnh hưởng khi cha mẹ nuông chiều con
Những rối loạn hành vi ở trẻ khi được cha mẹ cưng chiều là:
Bốc đồng: Bé sẽ xử lý mọi việc vội vã thiếu suy nghĩ. Hơn nữa, con còn từ chối nhận trách nhiệm về những hành vi của mình.
Bắt nạt: Vì thường không phải theo quy tắc nào ở nhà nên chúng sẽ không sợ bị phạt. Điều này khiến bé thích bắt nạt bạn khác trong trường và thường phá vỡ quy định tại trường học hay những nơi công cộng khác.
Rối loạn hành vi: Ba mẹ chiều con cái thường sẽ xem những hành vi nghịch ngợm là biểu hiện của tuổi nhỏ. Vì thế, trẻ sẽ dần trưởng thành mà không phải chịu trách nhiệm gì và khó có thể nhận ra sai lầm của bản thân.
Biểu hiện không tốt tại trường: Nghiên cứu cho thấy rằng nuông chiều con có liên quan đến những thành tích không tốt ở trường. Nhiều bố mẹ thường ít đòi hỏi ở bé nên chúng không có mục tiêu để phấn đấu.
Thiếu quyết đoán: Khi cần phải đưa ra quyết định quan trọng liên quan đến nghề nghiệp hay các vấn đề gặp phải trong cuộc sống, chúng có thể trở nên yếu đuối vì chưa từng gặp phải tình huống này trước đây. Bạn đã quá bao bọc và che chở cho con, khiến bé không đủ bản lĩnh để đương đầu với khó khăn trong cuộc sống.
Hành vi công kích: Những đứa bé này không biết cách chấp nhận vì chúng chưa từng làm điều này trước đây. Trẻ không thể im lặng hay kiềm chế bản thân trước những phản ứng tiêu cực của xã hội và trở nên gây gổ và công kích khi gặp phải trở ngại.
Thiếu kỹ năng xã hội: Khi ba mẹ không dạy cho con về những hành vi đúng đắn, trẻ sẽ thiếu nhiều kỹ năng xã hội như chia sẻ, chăm sóc và cảm thông.
Cảm xúc bất thường: Một trong những hiểu lầm thường gặp của những ba mẹ hay nuông chiều con là họ sợ làm tổn thương và buồn lòng bé. Do đó, họ sẽ đáp ứng mọi yêu cầu của bé để bày tỏ lòng yêu thương.
Đỗ Hợp (T/h)