Theo Bộ tài chính, việc thanh toán các khoản Nhà nước vay dân trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã kết thúc lần 1 vào ngày 31/12/1997. Sau đó, bộ này tiếp tục có văn bản gia hạn thanh toán các khoản trên tới hết ngày 31/12/1998. Vì vậy, về nguyên tắc, tới nay thời hạn thanh toán nợ dân đã kết thúc.
Tuy nhiên, đề công tác giải quyết nợ dân thực hiện thống nhất cả nước và đảm bảo quyền lợi cho người dân, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đã có chỉ đạo và giao Bộ Tài chính hướng dẫn các địa phương giải quyết.
Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị UBND các tỉnh thành chỉ đạo cơ quan liên quan tiếp tục thanh toán đối với các trường hợp người dân còn chứng từ gốc, theo hướng dẫn tại công văn 779-TC/HCSN, ngày 11/3/1997 của Bộ Tài chính.
Kinh phí chi trả từ nguồn đảm bảo xã hội của ngân sách địa phương. Trường hợp có khó khăn vướng mắc phản ánh về Bộ Tài chính để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng.
Theo hướng dẫn tại công văn 779-TC/HCSN, ngày 11/3/1997 của Bộ Tài chính về thanh toán nợ dân, việc thanh toán nợ dân gồm: Những trường hợp còn chứng từ gốc mà trước đây đã giải quyết trợ cấp khó khăn theo Công văn 3703/PPLT, ngày 14/11/1990 của Văn phòng Chính phủ, thì khi thanh toán phải trừ số tiền đã được trợ cấp.
Với những trường hợp không còn chứng từ gốc, hoặc không có chứng từ gốc, chỉ có xác nhận viết tay về nguyên tắc không được thanh toán. Tuy nhiên, có trường hợp người trực tiếp vay mượn vẫn còn sống và làm chứng việc vay mượn có thật, UBND tỉnh thành lập Hội đồng kiểm tra xác minh, giải quyết.
Với khoản trưng mua lúa gạo của nhân dân các tỉnh phía Nam trong năm 1975-1976, các địa phương thành lập Hội đồng kiểm tra xác minh lại và thanh toán số còn nợ.
Các trường hợp trưng thu, trưng mua trong cải cách ruộng đất ở miền Bắc các năm 1955-1956 theo Chỉ thị số 66/CT ngày 16/3/1988 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng) thì không thanh toán.
Giá thóc làm căn cứ để tính thanh toán tiếp tục các khoản Nhà nước vay dân trong 2 cuộc kháng chiến còn tồn tại đến nay là giá thóc thanh toán công trái của Kho bạc Nhà nước tại thời điểm thanh toán.
