Tổng tư lệnh suýt bị bắt – ‘giọt nước tràn ly’ cho cuộc binh biến Zimbabwe

Trang báo Newsdze Zimbabwe trích dẫn các nguồn tin thân cận cho biết, hôm 12/11, khi ông Chiwenga vừa xuống Sân bay Quốc tế Robert Mugabe ở thủ đô Harare, sau chuyến thăm Trung Quốc, một nhóm từ Đơn vị Hỗ trợ của Cảnh sát Zimbabwe đã cố bắt giữ vị lãnh đạo quân đội.

Tuy nhiên, kế hoạch trên không thành bởi quân đội kịp thời triển khai lực lượng để bảo vệ cho ông Chiwenga.

Được biết, kế hoạch bắt giữ ông Chiwenga là một phần trong kế hoạch loại bỏ cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagw, người trước đó đã bị sa thải và trục xuất.

“”Mâu thuẫn chính trị gia tăng khi cảnh sát được ra lệnh bắt giữ ông Chiwenga tại sân bay. Một nhóm đã được triển khai để bắt giữ ông, nhưng ông Chiwenga đã có sự chuẩn bị trước nhờ tình báo quân đội”, một quan chức giấu tên tiết lộ.

Ban đầu, quân đội dự định cho máy bay chở ông Chiwenga xuống Lusaka, thủ đô của Zambia, rồi đi xe từ đó. Nhưng sau đó, họ quyết định bay thẳng vào Harare. Tại đó, các binh sĩ đã cải trang thành nhân viên sân bay, tiếp cận và tước vũ khí của nhóm cảnh sát.

Một ngày sau đó, 13/11, Tướng Chiwenga tổ chức họp báo tại trụ sở chính KG VI của quân đội tại Harare, đưa ra cảnh báo rằng quân đội có thể sẽ vào cuộc để ngăn chặn cuộc khủng hoảng tiềm ẩn, xuất phát từ cuộc đấu đá nội bộ của đảng cầm quyền Zanu-PF.

Ông Chiwenga yêu cầu Tổng thống 93 tuổi Robert Mugabe “chấm dứt các phát ngôn thiếu thận trọng của các chính trị gia thuộc đảng cầm quyền phỉ bang quân đội”, đồng thời ngăn chặn tình trạng thanh trừng những thành viên cốt cán của Zanu-PF.

Đến thứ Ba (14/11), lãnh đạo trẻ của Zanu-PF Kudzanai Chipanga công khai chỉ trích Chiwenga, cáo buộc ông là “kẻ phiến loạn”, “tội phạm”, người phải chịu trách nhiệm về doanh thu kim cương bị sụt giảm của đất nước Đông Phi.

Người phát ngôn của đảng cầm quyền Zimbabwe sau đó cũng tuyên bố, những phát biểu của ông Chiwenga mang ý nghĩa “phản động”.

Đáp lại sự công kích từ Zanu-PF, khoảng 22h30 tối cùng ngày (giờ địa phương), quân đội tiến vào chỗ ở của Tổng thống Mugabe, trước khi bắt giữ các thành viên phe nhóm G40 ủng hộ Đệ nhất Phu nhân Grace Mugabe nhiều tiếng sau đó, và kiểm soát hoàn toàn thủ đô Harare vào sáng ngày 15/11.

Hiện tại, Lực lượng Phòng vệ Zimbabwe (ZDF) vẫn đang phong tỏa mọi con đường ở thủ đô. Tuy nhiên, ZDF phủ nhận đảo chính, mà khẳng định đây là động thái “truy bắt tội phạm” xung quanh tổng thống, và mọi thứ sẽ trở lại bình thường khi hoạt động kết thúc.

Trong khi đó, có nguồn tin tiết lộ, Tổng thống đương nhiệm lớn tuổi nhất thế giới có thể bị sa thải vào Chủ nhật (19/11), nếu không chấp thuận “lối thoát danh dự” do quân đội đề xuất.