Cần nghĩ tới quyền lợi của người dân
Tại hội nghị, Thủ tướng cho rằng, thời gian qua, các địa phương đã có nhiều nỗ lực nhưng tình hình khiếu kiện đông người, vượt cấp kéo dài còn diễn biến phức tạp. “Chúng ta không thể hoàn toàn đổ cho người dân mà chính chúng ta phải tự hỏi đã làm tròn trách nhiệm với dân trong vấn đề này chưa, nhất là bí thư, chủ tịch tỉnh, đã dành thời gian, công sức, lắng nghe từng vụ việc cụ thể hay chưa?”, Thủ tướng đặt vấn đề.
Nhấn mạnh văn hóa đối thoại, trách nhiệm với nhân dân, “tuyên truyền giải thích thế nào, đi sát dân, sát cơ sở thế nào”, Thủ tướng kể về trường hợp trước đây, ông từng đi xử lý một vụ việc, xuống gặp, nói chuyện và hỏi người dân có biết mặt chủ tịch huyện hay không thì người dân trả lời “chưa từng gặp chủ tịch huyện này”. Câu trả lời đó của người dân khiến Thủ tướng trăn trở và đặt câu hỏi: “Những vấn đề gay cấn như vậy mà bí thư, chủ tịch huyện không xuất hiện thì còn làm cái gì?”. “Cần làm rõ trách nhiệm đối thoại với dân”, Thủ tướng nói.
Theo Thủ tướng, nhiều cơ quan hành chính chưa thực hiện nghiêm túc, chưa làm hết trách nhiệm với dân, xác minh thẩm tra sơ sài, thu thập chứng cứ không đầy đủ, kết luận thiếu chính xác, phương hướng giải quyết thiếu thuyết phục, thiếu khách quan, công tâm. Ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức còn hời hợt trong thực thi công vụ về giải quyết khiếu nại, tố cáo. “Tiếp dân không phải là công tác văn thư, chuyển văn bản mà cần đối thoại, chỉ đạo xử lý hiệu quả những vấn đề đặt ra. Chứ không phải đến chào bác, chào anh, bác đưa đơn đây tôi chuyển cho”, Thủ tướng nói.
Dẫn số liệu trong số 100 vụ khiếu kiện thì tới 95 vụ là khiếu kiện về đền bù đất đai, giải phóng mặt bằng, Thủ tướng cho rằng “chúng ta nói phát triển kinh tế là cần thiết nhưng cần nghĩ tới quyền lợi tương xứng của người dân, không giải quyết thỏa đáng, đúng mức vấn đề này thì khó phát triển bền vững”.“Chúng ta không coi thường những đốm lửa nhỏ, những đốm lửa nhỏ nếu gặp nắng nóng và gió lớn, dễ bốc cháy cả cánh đồng, cả cánh rừng”, Thủ tướng nêu rõ và yêu cầu “đừng có chủ quan”.
Làm việc công tâm thì dân sẽ ít khiếu nại
Cho rằng một số quy định của pháp luật còn bất cập, không phù hợp với thực tiễn, nhất là trong lĩnh vực đất đai, Thủ tướng nêu rõ trong phát triển kinh tế - xã hội thì cần hài hòa lợi ích nhà nước, doanh nghiệp và người dân, không vì bên này mà bỏ qua lợi ích chính đáng của bên kia. Bên cạnh đó, ý thức chấp hành pháp luật, hiểu biết của một bộ phận người dân còn hạn chế, đưa ra các yêu cầu vượt quá quy định của pháp luật. Có trường hợp chây ỳ, đã được giải quyết có lý, có tình nhưng vẫn khiếu nại kéo dài.
Từ các nguyên nhân này, Thủ tướng yêu cầu từng bộ, ngành, địa phương đối chiếu với tình hình nội bộ của địa bàn mình, tự xác định các nguyên nhân từng vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người phức tạp, từ đó có giải pháp phù hợp, khả thi. “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân. Chính chúng ta phải trách chúng ta, xem lại chúng ta. Đồng thời chúng ta nói dân chủ, dân chủ hơn nữa nhưng cũng kỷ cương, kỷ cương hơn nữa trong việc xử lý công việc có liên quan khiếu nại, tố cáo”, Thủ tướng nêu rõ. “Nếu cán bộ không làm sai, làm việc công tâm, khách quan, lắng nghe ý kiến của người dân, bảo vệ lợi ích chính đáng của người dân thì chắc chắn ít xảy ra hoặc không xảy ra khiếu kiện phức tạp”, người đứng đầu Chính phủ khẳng định.
Thủ tướng yêu cầu Thanh tra Chính phủ và đặc biệt các địa phương phải lập kế hoạch cụ thể về giải quyết các vụ khiếu kiện, tố cáo đông người phức tạp. Thanh tra Chính phủ rà soát, lập danh sách tất cả các vụ việc phức tạp kéo dài tại 27 địa phương. Các tỉnh, thành phố phải cung cấp đầy đủ danh sách các vụ việc cho Thanh tra Chính phủ, cùng Thanh tra Chính phủ lập kế hoạch, có định hướng tiến độ cụ thể để giải quyết từng vụ việc, công khai trên mạng. Chủ tịch UBND các tỉnh chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc giải quyết khiếu kiện trên địa bàn. Cần lập chương trình tiếp công dân, giải quyết vụ việc, không ỷ lại, khoán trắng cho một phó chủ tịch phụ trách.
