Tinh trùng được tạo ra ở tinh hoàn, mỗi tinh trùng mang 23 nhiễm sắc thể tức là một nửa số nhiễm sắc thể để tạo thành con người (23 cặp) vì vậy nó được gọi là tế bào đơn bội. Tế bào tinh trùng của người được cấu tạo bởi phần đầu dài khoảng 5 µm (5 phần nghìn mm) và đuôi dài 50 µm. Nhờ cái đuôi hình roi, tinh trùng có thể di chuyển được cỡ 1 - 3 mm/ phút. Theo thống kê, trong các cặp vợ chồng hiếm muộn có tới 40% nguyên nhân liên quan đến bất thường về tinh trùng.
Có rất nhiều nguyên nhân gây nên hiện tượng nam giới không có tinh trùng, tinh trùng bất động hoặc tinh trùng dị dạng. Theo các chuyên gia hỗ trợ sinh sản thì có thể chia thành những yếu tố chính dưới đây:
- Yếu tố bệnh lý: Nam giới bị các bệnh như giãn mạch thừng tinh, viêm mào tinh hoàn, suy tinh, giang mai…
- Xuất tinh ngược: Là hiện tượng tinh hoàn vẫn có khả năng sản xuất ra tinh trùng như bình thường nhưng không thể xuất tinh ra ngoài mà lại xuất ngược vào trong.
- Yếu tố bẩm sinh: Nam giới có cấu trúc gen bị đột biến hoặc gặp phải biến chứng do bệnh quai bị gây nên.
- Tắc ống dẫn tinh: Nam giới bị bệnh này vẫn sản xuất tinh trùng như bình thường nhưng do ống dẫn tinh bị tắc nên tinh trùng không thể ra ngoài được.
- Các yếu tố khác: Nam giới thường xuyên sử dụng bia rượu, chất kích thích, sinh hoạt không lành mạnh… làm suy giảm khả năng tình dục.
Vì sao nhiều quý ông có tinh trùng khỏe mạnh nhưng vẫn khó có con? Rất nhiều nam giới xuất tinh bình thường, số lượng tinh trùng có trong tinh dịch nhiều, tinh trùng bơi khỏe, nhưng vẫn khó có con. Theo các chuyên gia IVF, nguyên nhân có thể do tinh trùng bị đứt đoạn ADN (DNA). Tinh trùng với ADN phân mảnh cao có thể có tác động tiêu cực tới sự phân chia của phôi và sự phát triển sau này như dẫn tới ngừng phát triển ở giai đoạn phôi blastocyst hay sảy thai sớm. Các phương pháp thường quy như đánh giá mật độ, hình thái hay khả năng vận động của tinh trùng cũng khó nếu không muốn nói là không thể phát hiện ra những bất thường về ADN.
Tại Việt Nam, hiện đã có nhiều trung tâm hỗ trợ sinh sản có khả năng điều trị vô sinh nam hiệu quả. Tuy nhiên, với những trường hợp vô sinh khó như tinh trùng phân mảnh ADN thì không phải trung tâm nào cũng có thể điều trị tốt. Việc sàng lọc ra những tinh trùng tốt nhất trong số những tinh trùng bị lỗi ADN hay kích hoạt tinh trùng sống trong hàng triệu tinh trùng bất động đòi hỏi những kỹ thuật vô cùng tinh vi, hiện đại.
