Ngày 8/5, tại buổi làm việc của Thủ tướng Chính phủ với lãnh đạo TPHCM về tình hình kinh tế xã hội, ông Nguyễn Thiện Nhân, Bí thư Thành ủy TPHCM cho biết, TPHCM phải có kế hoạch dài hạn tạo động lực cho sự phát triển thành phố trong 5-10 năm tới.
Hiện nay trung tâm động lực kinh tế cho tương lai chính là khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía đông thành phố. Tích hợp các lợi thế của các quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức thành trung tâm lớn nhất về công nghệ cao, trung tâm lớn nhất về đào tạo nhân lực trình độ đại học, nghiên cứu khoa học với 15 trường ĐH (hơn 100.000 sinh viên).
Bí thư Thành ủy TPHCM dự báo khu đô thị sáng tạo tương tác phía đông thành phố sẽ đóng góp 30% GDP cho thành phố, mức đóng góp này tương đương với mức đóng góp của nhiều tỉnh cộng lại.
“Muốn làm được thì phải có quản lý hành chính thống nhất, không để 3 quận này riêng lẻ nên nhu cầu rất bức thiết, cho phép sáp nhập 3 quận lại thành một thành phố. Thành phố này là một “quả đấm” kinh tế cho thành phố sau này và cho cả nước”, ông Nguyễn Thiện Nhân nói.
Trước đó, TPHCM đề xuất thành lập "Thành phố phía Đông" sẽ trực thuộc TPHCM trên cơ sở sát nhập ba quận 2, 9, Thủ Đức trở thành một khu đô thị sáng tạo, năng động nhất TPHCM dựa trên các lợi thế có sẵn như Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2), Khu công nghệ cao (quận 9) và Đại học Quốc gia TPHCM (quận Thủ Đức).
Theo dự kiến, sau khi được thành lập, thành phố phía Đông của TPHCM sẽ có quy mô hơn 1,1 triệu dân, được bố trí trên tổng diện tích tự nhiên hơn 211 km2. Theo tiêu chuẩn quy định, quy mô dân số của thành phố phía Đông sẽ đạt hơn 779,98% và diện tích tự nhiên cũng đạt hơn 141%.
Tuy nhiên, việc sáp nhập cùng lúc ba quận 2, 9 và Thủ Đức để thành lập thành phố trực thuộc thành phố là chưa có tiền lệ. Nếu thực hiện được thành phố phía Đông, TPHCM sẽ là địa phương đầu tiên của cả nước có mô hình “thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương”.
Do chưa có hướng dẫn thực hiện nên UBND TPHCM đề nghị Bộ Xây dựng sớm phúc đáp về việc thực hiện hồ sơ, đề án phân loại và chương trình phát triển đô thị với trường hợp TPHCM sáp nhập ba quận để thành lập thành phố trực thuộc thành phố.
Ngoài ra, UBND TPHCM cũng kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét, chấp thuận việc thành phố phía Đông dự kiến được thành lập sẽ không xem xét điều kiện về sự phù hợp với định hướng quy hoạch, chương trình phát triển đô thị và tiêu chuẩn về đơn vị hành chính trực thuộc đối với đơn vị hành chính dự kiến hình thành sau khi sắp xếp tương tự như một số trường hợp đặc biệt khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã…