Ngày 29/11, Ban Tuyên giáo Trung ương (T.Ư) tổ chức Hội nghị toàn quốc học tập, quán triệt Nghị quyết Hội nghị T.Ư 6, khóa XII. Tại Hội nghị, ông Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư, cho biết, Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị đã đề ra mục tiêu, mỗi năm tinh giản 70.000 người, sau 2 năm thực hiện phải giảm 140.000 - 150.000 người nhưng thực tế không những không giảm được mà còn tăng thêm 96.000 người. Trong việc tăng, giảm biên chế này không có ai bị kỷ luật hoặc khen thưởng.
Bài học sống động về sáp nhập
Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư lưu ý, bốn nghị quyết mà hội nghị T.Ư Đảng lần thứ 6 ban hành là những quyết sách quan trọng của Đảng, đề cập đến nhiều vấn đề rộng lớn, hệ trọng của đất nước, vừa cơ bản, vừa cấp bách và là sự cụ thể hóa các nhiệm vụ trọng tâm mà Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đề ra. Trưởng Ban Tuyên giáo cũng đề nghị các đại biểu bên cạnh việc lắng nghe, nghiên cứu, cần phải bố trí đủ thời gian để thảo luận chương trình, kế hoạch hành động.
Đề cập đến Nghị quyết về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, ông Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư khẳng định, nghị quyết này có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Bởi tổ chức bộ máy hiện nay rất cồng kềnh, chồng chéo giữa một số cơ quan tham mưu của đảng với cơ quan chuyên môn nhà nước; giữa một số bộ với nhau, như Bộ GTVT với Bộ Xây dựng; Bộ Tài chính với Bộ KH&ĐT. Về tổ chức bộ máy, ông Chính cho biết các nước trên thế giới trung bình có 12-16 bộ, trong khi Việt Nam, Chính phủ có 30 bộ, cơ quan ngang bộ và các đầu mối trực thuộc. Như ở Nhật Bản con số này chỉ là 11 đơn vị, Singapore là 15, Trung Quốc 20… “So với các nước châu Âu thì Việt Nam cũng cao hơn rất nhiều. Nước ta vẫn là cao nhất”, ông Chính nói.
Đối với hệ thống chính quyền địa phương, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư cho biết, trong những năm qua chỉ có xu hướng tách ra chứ không có nhập vào. Cụ thể, năm 1986 cả nước chỉ có 44 đơn vị hành chính cấp tỉnh. Nhưng đến nay đã tăng thành 63 đơn vị cấp tỉnh. Như vậy, sau 30 năm đổi mới, cả nước tăng thêm 19 tỉnh, tăng 178 huyện, 1.136 xã… Trong 10 năm cũng chỉ giảm duy nhất được một tỉnh là việc sáp nhập Hà Tây vào Hà Nội.
Dẫn bài học về việc sáp nhập Hà Tây vào Hà Nội, ông Chính cho hay, lúc bàn thì khó khăn vô cùng, với rất nhiều băn khoăn, lo lắng. Ví như sáp nhập vào rồi thì truyền thống văn hóa, lịch sử, kinh phí, đặc biệt là công tác cán bộ sẽ ra sao? “Sáp nhập phòng đã khó rồi, vì hai ông trưởng phòng nay chỉ còn chọn một ông. Sáp nhập cấp tỉnh thì còn khó khăn gấp bội, vì cũng là ủy viên T.Ư, rất khó”, ông Chính nói.
Tuy nhiên, theo ông Chính, sau gần 10 năm nhìn lại thì thấy quyết sách sáp nhập Hà Tây và Hà Nội là “đúng đắn, thành công, hiệu quả”, mở ra không gian cho sự phát triển. Mọi khó khăn lúc đầu đặt ra đến nay cũng đều được giải quyết. “Sáp nhập tỉnh lớn như vậy còn làm được, vậy xã, phường thì sao không làm được? Hà Tĩnh hiện nay đang sáp nhập thôn bản. Tỉnh Hòa Bình đang nghiên cứu nhập xã. Ở một số nơi đang nghiên cứu sáp nhập huyện. Sáp nhập cái là giảm ngay đội ngũ công chức, viên chức. Hà Tây sáp nhập Hà Nội là “bài học sống động”, cho thấy khó mấy cũng làm được”, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư nói.
Ngân sách “gánh vác” rất khó khăn
Đề cập đến số người hưởng lương và phụ cấp từ ngân sách, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư cho biết hiện có khoảng 4 triệu người, chưa tính quân đội và công an. “Số người ăn lương và phụ cấp của ta tăng rất nhanh. Nền kinh tế phải gánh vác rất khó khăn”, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư nói, đồng thời phân tích, so với các nước thì tỷ lệ công chức, viên chức của Việt Nam “cao hơn rất nhiều”. Cụ thể, tính bình quân trên 1.000 dân thì ở Việt Nam có 43 người là cán bộ, công chức (chưa kể quân đội và công an), trong khi đó ở Philippines là 13 người, Ấn Độ 16, Indonesia 17, Singapore 25 người…
Đề cập đến mâu thuẫn sau 2 năm thực hiện Nghị quyết 39 về tinh giản biên chế, ông Phạm Minh Chính cho biết “không giảm mà còn tăng lên”. “Theo Nghị quyết 39 mỗi năm ta phải tinh giản 70.000 người, sau 2 năm thực hiện phải giảm 140.000- 150.000 người nhưng thực tế không giảm được mà còn tăng thêm 96.000 người”, ông Chính nhấn mạnh. Trưởng Ban Tổ chức T.Ư cũng đặt câu hỏi về việc, có ai bị kỷ luật hoặc khen thưởng vì để tăng, giảm biên chế không? “Chúng tôi rà soát thì chưa thấy ai được khen, chưa thấy ai bị kỷ luật. Chủ trương của Đảng mà khi thực hiện không có khen, có chê, có kỷ luật thì rất khó. Xu hướng chung vẫn là xin tăng biên chế, vì tăng biên chế thì được tăng ngân sách chi thường xuyên”, Trưởng ban Tổ chức T.Ư nói.
Về số lượng lãnh đạo, cấp phó trong các cơ quan đơn vị, Trưởng Ban Tổ chức T. Ư cho hay, cả nước hiện có 81.492 lãnh đạo cấp phó từ phó phòng đến thứ trưởng chiếm 21,7% tổng số cán bộ công chức từ T. Ư đến cấp huyện. Có nơi 44/46 lãnh đạo, có cơ quan 100% cán bộ là lãnh đạo, chả có ai là chuyên viên cả. “Cấp phó nhiều là vậy, nhưng vẫn có nơi “kêu” không đủ cấp phó đi họp. Mỗi bộ 5, 6 cấp phó, thiếu bổ sung rất nhanh nhưng vẫn kêu không đủ người đi họp, rõ ràng cơ chế vận hành, chức năng nhiệm vụ có vấn đề”, ông Chính phân tích.
Về hàm, theo ông Phạm Minh Chính, khi báo cáo về cấp hàm, cấp phó có nơi nêu không có nhưng mở danh bạ ra thì có đến 19 hàm vụ phó. “Mục tiêu của nghị quyết là từ nay đến năm 2021 phải giảm 10% biên chế, nếu vậy thì chúng ta giảm được 400.000 biên chế và giảm chi tiêu thường xuyên khoảng 5%, tương đương 45.000 tỷ đồng. Nếu giảm được như vậy thì chúng ta làm sân bay Long Thành cũng nhẹ nhàng thôi”, Trưởng Ban Tổ chức T.Ư phân tích.
Đơn vị sự nghiệp có thể chuyển thành công ty cổ phần
Đề cập đến nội dung Nghị quyết về “tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ nhấn mạnh, việc đổi mới, xã hội hóa, sắp xếp lại, nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu, nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài đối với các cấp ủy đảng, chính quyền. Theo Phó Thủ tướng, với những ngành, địa bàn mà thị trường làm tốt thì tăng cường xã hội hóa, “bàn giao” cho xã hội làm. Tuy nhiên, phải lưu ý là xã hội hóa nhưng không phải thương mại hóa, bởi đây là các lĩnh vực cung cấp dịch vụ công thiết yếu cho xã hội, đặc biệt là hai lĩnh vực: giáo dục và y tế.
