> Đại quy hoạch 'treo' và điển hình trục lợi
Theo ông Dương Thanh Tương, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Đăk Lăk, trong hơn 5.400 doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, số kinh doanh hiệu quả ước khoảng 20%, còn lại 60% hoạt động khó khăn cầm chừng, 20% lún sâu vào thua lỗ.
Nghị định 121 của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 1-3-2011, về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước, với tinh thần cơ bản là siết chặt quản lý và tăng giá thuê mặt bằng lên sát với giá thị trường. Do đơn giá thuê đất được tính ổn định theo từng giai đoạn 5 năm, nên với biểu thuế mới điều chỉnh kiểu “nhảy cóc” từ mức giá đất năm 2006 sang mức giá đất năm 2011 do tỉnh ban hành, với công thức đánh thuế đất theo NĐ 121, tiền thuế đất các doanh nghiệp phải nộp bỗng chốc tăng vọt, gấp từ 3 tới 15 lần.
Theo trình bày của hầu hết các doanh nghiệp, trong tình cảnh hiện nay, vừa còng lưng gánh lãi ngân hàng, vừa chống đỡ với lạm phát tăng cao, tín dụng siết chặt, chỉ cần tồn tại, đừng thua lỗ, không sa thải lao động hàng loạt đã là may. Lấy gì trả nổi khoản thuế đất tăng đột biến.
Như Cty cà phê Thắng Lợi, thuê hơn 8 ha đất làm trụ sở và khu chế biến cà phê, giai đoạn từ năm 2000-2005 chỉ phải trả 14,8 triệu đồng/năm, thì giai đoạn 2006-2010 phải trả 95,7 triệu/năm, còn từ nay đến năm 2015 phải trả trên 557 triệu đồng/năm, lớn hơn cả tổng tiền thuế đất 10 năm trước cộng lại. Cty CP Quản lý Bến xe Đăk Lăk năm trước tiền thuê đất có 412 triệu đồng mà kết quả kinh doanh còn thua lỗ, năm nay tiền thuê đất vọt lên 2,47 tỉ đồng, không biết sẽ thế nào?
Tương tự, Cty CP Du lịch Đăk Lăk trước đây vô tư “ôm” quá nhiều đất đai, theo cách tính mới phải nộp tới 9,38 tỉ đồng/năm, gấp 10,5 lần mức cũ. Cty CP Văn hóa Đăk Lăk trước nộp 62 triệu/ năm, nay phải đóng 600 triệu. Nhà máy Bia Sài Gòn chi nhánh Đăk Lăk tiền thuê đất tăng 13,8 lần v.v…
Có thể thấy hiệu quả đầu tiên của Nghị định 121, là siết chặt việc quản lý đất đai, dần hạn chế việc doanh nghiệp ôm đất rồi bỏ hoang hoá, lãng phí tài nguyên đất. Tuy nhiên, trong bối cảnh khó trăm bề như hiện nay, lại thêm khoản tăng giá tiền thuê đất, doanh nghiệp làm ăn chân chính cũng khó kham nổi.
