Chánh án TAND huyện Bắc Bình (Bình Thuận) - người trực tiếp giữ quyền chủ tọa phiên tòa đã có thể buộc chặt hồ sơ chuẩn bị chuyển cấp trên, kết thúc những ngày đối mặt với bốn luật sư và nhiều nhà báo, những người luôn săm soi hòng phanh phui vi phạm tố tụng của cơ quan xét xử, thậm chí đề nghị thay đổi chủ tọa phiên tòa và khởi tố vụ án “làm sai lệch hồ sơ”.
Điều gì đọng lại sau khi kết thúc phiên tòa sơ thẩm?
Thú thực, nhìn hình ảnh chị Nguyệt không chút ngượng ngùng nằm… tênh hênh giữa phòng xử án, ngay trước vành móng ngựa, tôi muốn cười mà không cười được. Thực ra chỉ muốn khóc.
Hai năm tù. Hành vi của chị Nguyệt giả sử có cấu thành tội phạm, không thể hiểu được vì sao thời gian điều tra, truy tố, xét xử chị lại kéo dài đến vậy? Vụ án xảy ra tháng 5/2005, đến nay mới tạm khép lại ở cấp sơ thẩm, thời hạn nào cho phép xử lý tội phạm ít nguy hiểm ngót nghét chín năm?
Bác sỹ đo thân nhiệt, huyết áp, nghe tim, nghe phổi chị Nguyệt tại tòa. Làm thế, may ra có thể kết luận chị Nguyệt chưa chết ngay tại tòa được. Khám kiểu đó mà kết luận một người có dấu hiệu bị bệnh thần kinh là vẫn đủ tỉnh táo sáng suốt để ra tòa trình bày về những oan khuất của mình, nói thực, tôi không tin cả chuyên môn lẫn đạo đức của vị bác sỹ đa khoa nọ.
Cá nhân tôi, tôi thực sự tin chị Nguyệt có dấu hiệu của bệnh thần kinh, căn cứ những điều sau đây.
Trước hết, những lần ra tòa trước chị Nguyệt hoàn toàn khỏe mạnh, tỉnh táo. Không chỉ trình bày các tình tiết của vụ án, mà còn làm đơn khiếu nại sai phạm của cán bộ tiến hành tố tụng, cho thấy chị khá am hiểu tố tụng hình sự (có lẽ do ra tòa nhiều lần, lại được luật sư tư vấn). Chị còn trẻ và xinh nữa. Một người như vậy, có ai bỗng giả điên bằng cách… nằm tênh hênh giữa chốn công đường uy nghiêm như vậy? Hãy để những phụ nữ như vị bác sỹ đã khám cho chị Nguyệt trả lời câu này.
Tục ngữ có câu “già néo đứt dây”. Người phương Tây nói lượng đổi chất đổi. Chín năm hầu tra, hầu tòa, liên tục phải chịu sức ép cả thể xác và tinh thần. Chị Nguyệt cũng chỉ chịu đựng đến một giới hạn nào đó. Quá nữa là hỏng.
Giả sử chị Nguyệt trộm dê (trước khi trộm, chị tố cáo bị mất trộm, bị bán chui, đến nay chưa xác định được chính xác số dê chị trộm là của chính chị hay của ai) dẫn đến bị phạt hai năm tù giam, lĩnh án từ năm 2005. Nếu thế, chị cũng mãn tù đời nảo đời nào rồi, biết đâu đã gây dựng đàn dê mới, thành người chăn nuôi giỏi và giàu có. Còn chị Nguyệt nói cười hồn nhiên rồi lăn ra ngủ khì ngay giữa phòng xử án, nếu cấp phúc thẩm y án chị hai năm tù, ai dám nói khi mãn tù chị sẽ thế nào?
Đặt câu hỏi này, bỗng dưng lại muốn khóc.