Ngày 11/10, tại tọa đàm Ngành rau, hoa, quả Việt Nam - cơ hội và thách thức sau đại dịch tổ chức ở TPHCM, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam - cho biết, nhiều loại nông sản Việt Nam đã được xuất khẩu chính ngạch sang nhiều nước trên thế giới.
Cụ thể, Việt Nam - Trung Quốc đã ký Nghị định thư xuất khẩu sầu riêng chính ngạch; chanh dây cũng được xuất khẩu thử nghiệm sang Trung Quốc. Vừa qua, Mỹ đã chấp nhận trái bưởi được xuất sang thị trường này.
“Sầu riêng chính ngạch của Việt Nam đã xuất sang Trung Quốc được vài trăm tấn và được người tiêu dùng đón nhận rất tốt. Trung Quốc mỗi năm chi khoảng 4 tỷ USD để nhập sầu riêng, trong đó 90% nhập từ thị trường Thái Lan, 10% từ Việt Nam và Malaysia. Trái sầu riêng vào được thị trường này kỳ vọng đạt kim ngạch 2 tỷ USD/năm, vượt kim ngạch của thanh long (hiện nay đạt 1 tỷ USD/năm)” - ông Nguyên nói.
 |
Ông Đặng Phúc Nguyên và các khách mời chia sẻ về tình hình xuất khẩu rau hoa quả Việt Nam. |
Cũng theo ông Nguyên, 9 tháng năm 2022, xuất khẩu rau quả Việt Nam chỉ đạt hơn 2,4 tỷ USD, giảm trên 11% so với cùng kỳ. Dù xuất khẩu rau quả sang nhiều thị trường như Mỹ, Nhật Bản, EU… đều tăng mạnh, có thị trường tăng tới 100%, tuy nhiên thị trường Trung Quốc giảm mạnh, kéo theo kim ngạch cả năm chỉ khoảng 3,2 tỷ USD, giảm 10% so với năm 2021.
Ông Đỗ Quốc Hưng - Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Á - châu Phi thuộc Bộ Công Thương - cho rằng, tuy xuất khẩu rau quả Việt Nam đã có mặt ở 60 quốc gia nhưng chủ yếu tập trung một số thị trường lớn như Trung Quốc, Đông Bắc Á, EU và Đông Nam Á. Tổng kim ngạch xuất khẩu chỉ mới đạt trên 3,5 tỷ USD/năm, chiếm chưa đến 1,4% tổng giá trị thị trường nhập khẩu rau quả của thế giới.
Theo ông Hưng, một trong những hạn chế của xuất khẩu rau quả là chưa đa dạng hóa thị trường, phụ thuộc quá nhiều vào các thị trường lớn; khi thị trường lớn gặp khó đã ảnh hưởng ngay đến việc xuất khẩu của Việt Nam.
“Chúng ta cần tăng cường chế biến sâu; đa dạng thị trường nhằm tránh rủi ro. Doanh nghiệp bắt buộc phải chuyển từ xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch, làm ăn bài bản, nâng cao năng lực cạnh tranh để có thể xuất khẩu rau quả vào những thị trường khó tính” - ông Hưng nhấn mạnh.
 |
Sơ chế thanh long xuất khẩu tại Công ty Vina T&T. |
Là doanh nghiệp đã từng đưa nhiều mặt hàng trái cây vào Mỹ, EU… ông Nguyễn Đình Tùng - Tổng giám đốc Công ty Vina T&T - lưu ý: “Hàng đi được Mỹ chưa chắc đã có thể vào châu Âu, bởi luật chơi khác nhau. Muốn xuất khẩu nông sản vào bất cứ thị trường nào cũng phải hiểu rõ luật chơi của nước sở tại”.
Ông Tùng dẫn chứng, muốn vào Mỹ thì doanh nghiệp không được vướng 7 hoạt chất cấm về dư lượng; nhà máy đạt chuẩn ISO HACCP, có mã số nhà máy đóng gói do Mỹ cấp, có mã vùng trồng… Sau khi đáp ứng các tiêu chí, trước khi xuất khẩu đối với trái cây tươi phải được chiếu xạ do cán bộ kiểm dịch của Mỹ kiểm tra tại chỗ. Muốn xuất khẩu đi xa thì công nghệ bảo quản phải cực tốt mới bán được hàng…
