Ám ảnh sạt lở
Nhiều ngày trôi qua kể từ trận sạt lở đất kinh hoàng xảy ra trên tuyến độc đạo nối Quốc lộ 1 với đỉnh Bạch Mã, anh M.Q.B. (ngụ TP Huế) vẫn chưa hết sợ hãi. Anh B. có công việc thường xuyên phải đi lại trên tuyến độc đạo dẫn lên núi Bạch Mã.
Giữa tháng 10, tại Vườn Quốc gia Bạch Mã xảy ra mưa lớn chưa từng thấy. Không yên tâm ở lại một mình giữa rừng sâu khi có mưa đặc biệt lớn, anh B. quyết định rời khu biệt thự cổ trên đỉnh Bạch Mã để xuống núi vào buổi chiều. Đường hẹp, mưa như trút nước, anh B. chạy xe bán tải dò dẫm qua từng đoạn cua, con dốc hiểm.
 |
Mưa lớn xấp xỉ gần 1.000mm trút xuống núi rừng Bạch Mã đã phá hủy, cắt đứt tuyến độc đạo dẫn lên đỉnh Vườn quốc gia |
Anh kể, khi vừa qua một đoạn cua gấp giữa lưng chừng núi, B. nghe sau lưng phát ra tiếng nổ lớn, đất đá rung chuyển ầm ào. Xuống đến chân núi Bạch Mã, B. nhận được thông tin trên tuyến độc đạo anh vừa đi qua đã xảy ra một trận sạt lở đất rất lớn, đường bị cuốn trôi hàng chục mét. “Nếu tôi di chuyển chậm hơn, không biết chuyện gì đã xảy ra với mình”, anh B. rùng mình kể.
Ông Nguyễn Vũ Linh, Giám đốc Vườn Quốc gia Bạch Mã, cũng từng đối mặt với nguy hiểm khi đi kiểm tra các điểm sạt lở trên tuyến đường dẫn lên đỉnh núi. “Hôm đó, tôi cùng anh em cơ quan di chuyển bằng ô tô ngược lên phía đỉnh Bạch Mã để kiểm tra các vị trí sạt lở. Xe chạy qua đoạn cua ngoặt, thì phía trước mặt là một vực thẳm vừa hình thành ngay nơi từng là lòng đường do sạt lở đất gây ra. Xe kịp phanh dừng ngay bên miệng vực”, ông Linh nhớ lại.
 |
 |
 |
Sau gần 1 tháng, tuyến đường lên đỉnh Bạch Mã vẫn chưa được khắc phục do nằm ở địa hình hiểm trở, điều kiện kinh phí khó khăn |
Theo báo cáo từ Vườn Quốc gia Bạch Mã, do ảnh hưởng của mưa lũ diện rộng kéo dài từ ngày 15 đến 18/10, tại dãy núi Bạch Mã đã ghi nhận lượng mưa cực kỳ lớn, xấp xỉ 1.000 mm.
Mưa đặc biệt lớn đã làm tuyến đường độc đạo dẫn lên đỉnh Bạch Mã bị sạt lở nghiêm trọng phần ta luy âm tại vị trí Km12+900 (hướng Quốc lộ 1 đi lên đỉnh Bạch Mã), cách văn phòng Vườn Quốc gia Bạch Mã khoảng 10km, cách đỉnh Bạch Mã 6km. Đoạn đường bị sạt lở có chiều dài khoảng 55m, ăn sâu vào sườn núi hơn 50m. Vụ sạt lở đất đã phá hủy hoàn toàn kết cấu kè bê tông bảo vệ và bề mặt đoạn đường.
Ông Nguyễn Vũ Linh thông tin: “Đây là vụ sạt lở được xem lớn nhất từ trước đến nay tại Bạch Mã. Sạt lở đã gây chia cắt toàn bộ tuyến đường nối từ chân núi lên đỉnh từ nhiều ngày nay và sẽ còn kéo dài. Vườn đã phát thông báo tạm dừng giao thông trên tuyến. Chỉ có xe gắn máy của lực lượng kiểm lâm đi tuần tra bảo vệ rừng mới có thể len vòng qua phía trên ta luy dương men theo mép các bờ vực sạt lở, nhưng rất nguy hiểm”.
Còn chia cắt nhiều tháng
Tuyến đường độc đạo dẫn lên đỉnh Bạch Mã từng trải qua nhiều giai đoạn đầu tư nâng cấp, mở rộng. Các năm từ 1995 đến 1998, tuyến đường nối Quốc lộ 1 (thị trấn Phú Lộc, huyện Phú Lộc, TT-Huế) lên đỉnh Bạch Mã dài 19km được đầu tư nâng cấp, trên cơ sở các đoạn tuyến đường núi cũ do người Pháp xây dựng khi lên khám phá và tạo lập các khu biệt thự nghỉ dưỡng cao cấp từ gần 100 năm trước.
 |
Ngôi biệt thự giữa sương mù đầy ma mị trên đỉnh Bạch Mã |
Từ năm 2009 đến 2013, đường lên Bạch Mã tiếp tục được đầu tư, mở rộng lòng đường từ khẩu độ 3,5m lên 6m, hoàn thiện hệ thống hạ tầng kỹ thuật bảo đảm an toàn giao thông, nhằm phục vụ công tác bảo vệ vườn quốc gia và khai thác tiềm năng, thế mạnh du lịch nơi đây. Từ đó đến nay, trên tuyến tuy xảy ra một vài điểm sạt lở, hư hỏng do yếu tố thiên tai, mưa lũ nhưng không nghiêm trọng và phức tạp như trận sạt lở hồi giữa tháng 10 vừa qua.
 |
 |
Hoa đỗ quyên tươi đẹp trên đỉnh cao 1.450 mét của Bạch Mã |
Ông Nguyễn Vũ Linh đánh giá: “Đây là sự cố bất khả kháng do thiên tai, gây mất ổn định và an toàn cho tuyến đường chuyên phục vụ bảo vệ rừng, cũng như phát triển du lịch sinh thái. Vị trí sạt lở nằm ở khu vực núi cao, có nhiều vực sâu nguy hiểm. Các điểm sạt lở cần được xử lý khẩn cấp và để tránh hư hỏng lây lan mặt đường gây tốn kém thêm ngân sách về sau. Tuy nhiên, với kinh phí khắc phục lớn, nên Vườn không thể tự cân đối mà cần sự hỗ trợ từ ngân sách, khoảng 9 tỷ đồng”.
 |
Bạch Mã dừng đón khách từ lâu do dịch bệnh và sạt lở đường |
 |
Bạch Mã - nơi bảo tồn đa dạng sinh học, lưu giữ nhiều nguồn gene quý hiếm |
Với những gì diễn ra hiện nay và trong thời gian chờ đợi phê duyệt hỗ trợ kinh phí, thẩm định thủ tục dự án đầu tư khắc phục sạt lở từ cấp có thẩm quyền, tuyến độc đạo lên Vườn Quốc gia Bạch Mã sẽ còn chia cắt, ách tắc kéo dài thêm nhiều tháng; trong khi, Huế đang nỗ lực khôi phục kinh tế du lịch, sẵn sàng đón khách du lịch trong tình hình mới.
Vườn Quốc gia Bạch Mã thành lập năm 1991, với tổng diện tích 22.031ha, thuộc tỉnh TT-Huế. Đến năm 2008, Thủ tướng Chính phủ quyết định điều chỉnh mở rộng Vườn Quốc gia Bạch Mã, với tổng diện tích là 37.487ha, nằm trên địa bàn hành chính hai tỉnh TT-Huế và Quảng Nam. Ngoài chức năng công viên quốc gia, bảo tồn đa dạng sinh học, lưu giữ các nguồn gene quý, nơi đây còn là điểm du lịch sinh thái nổi tiếng.
