Lê Anh Dũng, hiện là giảng viên Học viện Âm nhạc Quốc gia, mất 4 năm để thực hiện album Hẹn hò trong đó có 2 năm phát sinh do vướng phải các ca khúc của một nhạc sĩ chưa được cấp phép. Anh chia sẻ: “Đáng ra đĩa này ra cách đây 2 năm nhưng tôi chủ quan làm xong mới đi xin phép. Khi đó mới biết trong đĩa có 3 ca khúc của một tác giả chưa được cấp phép. Lý do liên quan đến nhân thân của nhạc sĩ này. Tôi phải bỏ toàn bộ những gì đã làm để biên tập lại”.
Là người trong cuộc, theo anh có nên cấm ca khúc mà trong nội dung về tình yêu chung chung không mang tính phản động?
Vừa rồi tôi theo dõi thông tin về những bài hát bị cấm trong đó có Con đường xưa em đi. Trước nay, nhà quản lý văn hóa có chút “định kiến” về các nhạc sĩ định cư ở nước ngoài, cộng với việc một số ca khúc của họ có một số nội dung liên quan đến chính trị, chiến trường bên nọ bên kia. Ngoài những ca khúc đã bị cấm, đôi lúc cơ quan quản lý lục lại chỉ một vài ca từ trong những ca khúc của các nhạc sĩ đấy. Tức là soi những “lỗi” rất nhỏ để cấm. Theo tôi, như vậy hơi quá khắt khe với các nhạc sĩ đấy, với những bài đã được yêu thích từ rất nhiều năm nay mà không gây ảnh hưởng lớn đến việc định hướng.
Tôi mong có tư duy thoáng hơn trong cấp phép ca khúc cho nhạc sĩ ở hải ngoại. Nhiều ca sĩ hải ngoại trước đây bị cấm đã được tạo điều kiện về quê hương cống hiến. Thì tại sao ca khúc của họ không quá nặng về chính trị lại không được hát. Nội dung bài hát về tình yêu, chỉ phản ánh một góc rất nhỏ một thời kỳ lịch sử thôi.
Riêng trường hợp của anh, anh có tâm phục khẩu phục khi những bài anh chọn hát lại bị cấm?
Thực ra để tách rời rất khó vì bộ máy Nhà nước hoạt động thống nhất. Bây giờ mỗi bộ phận lại có cách làm riêng thì rất khó để quản lý. Cho nên tôi cũng không đề cập sâu vấn đề này, vì nó đang đi theo hướng quản lý chung của xã hội. Cũng phải như thế mới quản lý được, không thì loạn mất. Không phải riêng tôi mà rất nhiều ca sĩ khác dính vào bài không được cấp phép.
Anh có thể giới thiệu về người vợ vừa trở thành đồng nghiệp? Anh có dạy vợ hát?
Vợ tôi học ở Học viện Hành chính, từng làm MC, rồi làm ngân hàng 10 năm, giờ lại có thêm nghề ca hát. Không chuyển hẳn. Trước khi vợ đi thi, tôi cũng có luyện thanh, dựng bài, sau đấy kiểu như “bụt chùa nhà không thiêng”. Rồi bận bịu gia đình, nên cô ấy tự học là chính. Vợ tôi có năng khiếu, nhạc cảm rất tốt, có thể bè cho bất cứ ca sĩ nào mà không cần biết nốt nhạc.
Vợ anh đi thi có hỏi ý kiến chồng?
Đầu tiên lén đi thi. Vào vòng trong mới khai báo. Vì ngay từ đầu tôi đã không ủng hộ vợ theo nghiệp ca hát. Vì mình trong nghề, biết những cái gian nan vất vả, hy sinh mất mát. Nhất là vợ mình đã có con cái. Nếu đi theo nghề này sẽ bỏ bê gia đình ngay. Nhưng nhiều người động viên, nói tôi cho vợ thử sức tí, chắc gì đã đi đến đâu. Mình cũng nghĩ thôi đam mê thì cũng giống mình, có ai cấm mình có chịu được không. Mình cũng đã quán triệt, chia sẻ về nghề ngay từ đầu, cô ấy cũng đã hiểu. Sau khi được giải đến giờ chưa có xáo trộn gì trong cuộc sống gia đình, vẫn cân bằng được.
Anh nghĩ sao khi những ca khúc bị cấm lại được thể lan truyền trên mạng bởi một số người thích dòng nhạc đó?
Nếu chế tài lỏng lẻo, không thống nhất, thì việc cấm nhiều lúc lại biến thành con dao hai lưỡi. Bình thường ca khúc không được quan tâm đến thế nhưng khi đã nâng cao quan điểm, sức sống của nó lại bùng lên.
Nhiều ca khúc không được phép lưu hành nhưng trên mạng lại không kiểm soát được. Mà thực tế sự tiếp cận của khán giả với băng đĩa chỉ bằng 1/10 với nhạc mạng. Chính vì thế những năm gần đây rất ít ca sĩ ra đĩa vì chi phí tốn kém, thủ tục lằng nhằng, đôi lúc còn bị gây khó khăn. Bây giờ ca sĩ chọn phương thức ra online hết, chi phí giảm nhiều, tiếp cận khán giả nhanh.
