Những năm vừa qua, tuyển sinh đại học (ĐH) tồn tại tình trạng thí sinh ảo, một em đỗ vào nhiều trường ĐH khác nhau trong cùng đợt xét tuyển. Thống kê của Bộ GD&ĐT cho thấy hiện có đến 20 phương thức xét tuyển, trong khi chỉ duy nhất phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT được lọc ảo tại lần xét tuyển đầu tiên.
PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên hiệu trưởng trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM cho hay, tỷ lệ thí sinh nhập học đối với phương thức xét học bạ của trường hằng năm không cao. Trong khi đó, số lượng thí sinh nộp hồ sơ xét học bạ rất cao.
PGS.TS Nguyễn Thu Thuỷ, Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH, Bộ GD&ĐT, cho biết thực tế trên làm ảnh hưởng tới cơ hội trúng tuyển của thí sinh khác và gây khó khăn cho công tác dự báo trong tuyển sinh của cơ sở đào tạo...
PGS.TS Nguyễn Thu Thuỷ phân tích, nguyên nhân của tình trạng trên là do các trường sử dụng đồng thời nhiều phương thức, tổ hợp xét tuyển cho một ngành, nhưng phân bổ chỉ tiêu chưa hợp lý, hoặc tuyển sinh không đúng với số lượng đã công bố cho từng phương thức xét tuyển, dẫn đến thiếu công bằng đối với thí sinh và gây một số hệ quả không tốt trong dư luận xã hội.
Ngoài ra, các trường áp dụng nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau, nhưng chưa có đủ biện pháp bảo đảm công bằng giữa các thí sinh. Có trường tiến hành gọi thí sinh nhập học sớm mà không cập nhật dữ liệu lên hệ thống chung, dẫn tới số lượng thí sinh ảo gia tăng. Cũng có trường chưa thực sự tạo điều kiện cho thí sinh lựa chọn được ngành học theo đúng nguyện vọng ưu tiên và có năng lực nhất.
Bên cạnh đó, một số cơ sở đào tạo khai báo chỉ tiêu tuyển sinh chưa thống nhất giữa các hệ thống, hoặc chưa thực hiện đúng kế hoạch, đủ hết quy trình đối với việc xác định chỉ tiêu. Cũng có trường chưa kiểm soát được điều kiện sơ tuyển. Do vậy thí sinh không đủ điều kiện vẫn trúng tuyển và phải xử lý các vấn đề nảy sinh sau khi thí sinh tiến hành nhập học. Một số trường nhập thông tin về điểm sàn, các điều kiện sơ tuyển lên hệ thống không đúng với đề án tuyển sinh đã công bố…
PGS.TS Nguyễn Thu Thuỷ thông tin, năm nay, Bộ GD&ĐT dự kiến điều chỉnh một số nội dung trong công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng; trong đó có dự kiến xây dựng phần mềm lọc ảo chung cho tất cả phương thức xét tuyển, bao gồm cả phương thức xét tuyển riêng của các trường ĐH thay vì chỉ lọc ảo theo phương thức xét tuyển dựa trên điểm Kỳ thi tốt nghiệp THPT như trước.
Do đó, theo bà Thủy, mỗi thí sinh sẽ chỉ đỗ 1 nguyện vọng ở 1 phương thức, không còn tình trạng 1 thí sinh đỗ vào nhiều trường ở nhiều phương thức xét tuyển khác nhau như các năm trước.
Ví dụ thí sinh A đăng ký xét tuyển nguyện vọng 1 vào trường ĐH B bằng phương thức xét học bạ, nguyện vọng 2 vào trường ĐH C bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT và nguyện vọng 3 vào trường X bằng xét tuyển kết hợp giữa chứng chỉ ngoại ngữ và kết quả học bạ THPT. Sau khi hệ thống tiến hành lọc ảo, thí sinh A chỉ đủ điều kiện trúng tuyển nguyện vọng 2 vào trường ĐH C.
Trong khi đó, nếu như những năm trước, rất có thể trước khi lọc ảo, thí sinh A đã trúng tuyển vào trường ĐH B bằng kết quả học bạ và trường ĐH C bằng xét tuyển kết hợp.
Sắp tới, Bộ GD&ĐT sẽ hoàn thành văn bản chỉ đạo phục vụ công tác tuyển sinh 2022 theo kế hoạch, gồm: quy chế tuyển sinh, cơ sở dữ liệu khu vực ưu tiên, các danh mục về trường trung học phổ thông, xã khó khăn, xã đặc biệt khó khăn…
Đồng thời, xây dựng, thử nghiệm, hoàn thiện “hệ thống xử lý nguyện vọng và lọc ảo”: hoàn thiện phần mềm đăng ký xét tuyển trực tuyến đối với các phương thức xét tuyển của các cơ sở đào tạo, tổ chức đăng ký xét tuyển và lọc ảo chung toàn hệ thống trong đợt 1...
Rà soát nhu cầu của các địa phương, năng lực của cơ sở đào tạo, xác định chỉ tiêu đào tạo giáo viên theo Nghị định 116. Tiếp tục công tác truyền thông, phổ biến văn bản về tuyển sinh và tổ chức kiểm tra, thanh tra điều kiện bảo đảm chất lượng, công tác tuyển sinh của một số trường…