Thừa nhận chi 7, 5 tỷ đồng tiền “hoa hồng” cho bác sĩ
Tại phiên xét xử sáng 23/10, HĐXX đã tập trung truy hỏi khoản tiền 7,5 tỷ đồng mà các bị cáo khai là để “chăm sóc khách hàng” trong vụ án. Khi được hỏi đã chi 7,5 tỷ đồng cho việc gì? Phạm Anh Quốc là phó giám đốc phụ trách tài chính của Cty VN Pharma vòng vo: “Số tiền này chi cho nhân viên bán hàng - là trình dược viên”. “Trình dược viên có làm việc trực tiếp với các bệnh nhân không?”, đại diện Viện kiểm sát truy tiếp. “Làm việc với các bác sĩ ở bệnh viện”- Quốc đáp nhưng không nói rõ bác sĩ ở các bệnh viện nào mà cho rằng hầu hết các bệnh viện mà công ty trúng thầu. Quốc khai tiếp: “Trình dược viên là những ai, có chi cho bác sĩ hay không bị cáo không biết”.
Khi bị hỏi 7,5 tỷ hoa hồng chi cho ai? Bị cáo Nguyễn Minh Hùng cho biết: “7,5 tỷ đồng chi cho các dược sĩ để bán hàng”. Viện kiểm sát truy vấn: “Tiền này không chi cho các bệnh nhân, vậy các trình dược viên chi cho ai”. Lúc này, Hùng thừa nhận: “Trình dược viên chi cho bác sĩ. Nhưng đây là quyền của trình dược viên, bị cáo không biết”.
Chủ tọa thẩm phán Trần Văn Mười cũng xét hỏi số liệu 157 tỷ đồng mà hồ sơ thể hiện là tiền “chăm sóc khách hàng”. Đây là số tiền theo hồ sơ, mà thông qua tài khoản Cty Sa Chempha ở Campuchia do Ngô Anh Quốc và Nguyễn Trí Nhật thành lập và tài khoản Cty Sigma Holding, Cty Auspicious (Hồng Kông), để chi hoa hồng và mở sổ tiết kiệm tại hai ngân hàng đứng tên cá nhân của các nhân viên của Cty VN Pharma. Trong đó Ngô Anh Quốc đứng tên, số tiền trên 70 tỷ đồng; Nguyễn Trí Nhật 16 sổ, 59 tỷ đồng; Lê Thị Vũ Phương 27,5 tỷ đồng; Nguyễn Văn Vàng (tổ trưởng bán hàng VN Pharma) 5 tỷ đồng.
Trả lời HĐXX vì sao tiền từ VN Pharma lại chuyển lòng vòng từ VN Phamra ra nước ngoài rồi chuyển về, bị cáo Phan Cẩm Loan, nguyên phó trưởng phòng xuất nhập khẩu VN Pharma khai rằng làm theo chỉ đạo và không biết rõ cụ thể số tiền. Loan cũng khai khi công ty có tiền dư giả sẽ gửi vào ngân hàng, tuy nhiên sau đó công ty cần tiền kinh doanh thì sẽ vay lại, khi vụ án xảy ra thì đã tất toán hết.
Liên quan tới số tiền trên, theo Cơ quan điều tra: “Thực chất số tiền này là tiền của VN Pharma, sử dụng chi phí hoa hồng cho các bệnh viện”. Cơ quan điều tra nhận định hành vi trên có dấu hiệu trốn thuế. Tuy nhiên dù nhận định vậy, các đối tượng liên quan đã “thoát” truy cứu hình sự hành vi trốn thuế này vì “sự việc xảy ra đã lâu, cơ quan điều tra không thu thập chứng cứ đầy đủ và không làm rõ số tiền của từng hợp đồng”. Dù thừa nhận tăng giá thuốc để lấy tiền chăm sóc khách hàng, nhưng các bị cáo đều không khai chi cho ai. Chủ tọa đã “chốt” rằng đây là khoản tiền có thật, vì vậy cần làm rõ. “Các bị cáo không khai là tùy các bị cáo, Tòa có trách nhiệm làm rõ khoản tiền này” - Chủ tọa nói.
Uẩn khúc con dấu của Helix và thuốc H- Capita
Ngoài làm rõ số tiền chi hoa hồng, đại diện VKS dành phần lớn câu hỏi liên quan tới “đường đi” của lô thuốc H- Capita 500 mg Caplet. Trả lời câu hỏi của VKS, bị cáo Cường đổ lỗi cho ông Raymundo là giám đốc Cty Helix Canada. Cường cho rằng mình chỉ là người môi giới cho ông Raymundo nên mọi việc bị cáo không biết. “Khi làm việc với ông Raymundo thì ông này có giấy ủy quyền bằng tiếng Anh giao con dấu Cty Helix Canada hoạt động tại Việt Nam, trong giấy ủy quyền này ông Raymundo có ký nhận”- bị cáo Cường khai và nói thêm: “Được ủy quyền của Cty Helix Canada và giấy phép hoạt động của Cty này được Cục Quản lý dược cấp tới năm 2019, nên bị cáo không buôn lậu”.
Tại buổi chất vấn, Cường tiếp tục khẳng định: “Chỉ có duy nhất con dấu của Công ty Helix được Raymundo đưa” và Cường khai “không giao con dấu này cho bất cứ ai”. “Quá trình xét xử bị cáo mới biết bên VN Pharma có con dấu của Helix. Bị cáo cũng mong HĐXX làm rõ vấn đề này”- Cường đề nghị. Dù trước đó, bị cáo Bùi Ngọc Duy, nguyên trưởng phòng nghiên cứu và phát triển của VN Pharma trả lời: “không biết gì và không bàn với ai để làm con dấu của Helix”. Tuy nhiên, HĐXX hỏi bị cáo Phan Cẩm Loan, phó trưởng phòng xuất nhập khẩu Cty VN Pharma lên đối chất, thì bà này cho biết: “Bị cáo bỗng dưng nhận được email của Duy, thấy nói làm con dấu Helix, chứ bị cáo không biết gì”.
Bị cáo Hoàng Văn Thông, người viết thuê hồ sơ cho VN Pharma trả lời HĐXX rằng, tên thuốc H- Capita 500 mg Caplet có sẵn nên không thể làm giả, không sửa H- Capita 500 mg Caplet mà chỉ gợi ý cho Cty VN Pharma. Thừa nhận việc sửa công thức thuốc là vi phạm pháp luật, bị cáo Thông nói rằng khi VN Pharma nhờ viết hồ sơ thuốc, bị cáo đã bàn bạc với bị cáo Hùng nhằm dựa vào những thứ thuốc đã có để viết ra một công thức mới phù hợp với môi trường nhiệt độ ở Việt Nam.
Bị cáo Thông cho rằng mình được phép viết tiêu chuẩn thuốc chứ mình không viết công thức thuốc. Thông vừa dứt lời, VKS công bố ngay bút lục, qua đó cho thấy tại cơ quan điều tra, bị cáo Thông khai rằng mình thừa lệnh bị cáo Hùng viết ra công thức thuốc mới dựa trên công thức thuốc H- Capita 500 mg Caplet.
Chủ tọa cho biết hôm nay (24/10), Tòa sẽ triệu tập đại diện Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ Ngoại giao đến tòa để tiếp tục làm rõ nội dung liên quan lô thuốc H-Capita 500 mg Caplet.
