Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Kiên Giang, sông Dương Đông là một trong hai con sông lớn trên đảo Phú Quốc, với chiều dài sông chính khoảng 21,5km và tổng chiều dài các suối 63 km chảy qua phường Dương Đông. Lưu vực sông Dương Đông có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, là nguồn dự trữ, không những cung cấp nước chính cho sinh hoạt mà cả hoạt động sản xuất
Tuy nhiên, thời gian qua, hoạt động phát triển kinh tế - xã hội đã gây ra những tác động xấu đến môi trường đảo Phú Quốc nói chung và chất lượng môi trường sông Dương Đông nói riêng. Các yếu tố chính gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường sông Dương Đông gồm chất thải rắn, chất thải sinh hoạt chưa được thu gom, xử lý triệt để; một số cơ sở sản xuất, các nhà hàng đã xả nước thải và rác thải trực tiếp ra môi trường…
Kết quả quan trắc của Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang từ năm 2018 - 2021 cho thấy có nhiều thông số ô nhiễm hữu cơ có trong nước vượt quy chuẩn cho phép. Đặc biệt vào giữa năm 2019, nước trên sông Dương Đông và một số rạch tiếp giáp nước bị ô nhiễm nghiêm trọng, có hiện tượng màu đen, xuất hiện tình trạng cá chết.
Theo Sở TN&MT Kiên Giang, nguyên nhân chính gây ô nhiễm nguồn nước lưu vực sông Dương Đông là do khu vực chưa có hệ thống thu gom, thoát và xử lý nước thải đô thị đồng bộ, tập trung; nước thải từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, thương mại chưa được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường; chất thải rắn sinh hoạt chưa được thu gom, xử lý triệt để.
 |
| Tình trạng ô nhiễm sông Dương Đông có nhiều nguyên nhân. |
Ngoài ra, việc lấn chiếm lòng sông, suối và hoạt động neo đậu của các tàu thuyền với mật độ dày đặc làm suy giảm nghiêm trọng dòng chảy tự nhiên của sông, làm tăng tình trạng bồi lắng, tích tụ bùn đáy và trong thời gian dài sông Dương Đông chưa được nạo vét, cải tạo dẫn đến tình trạng bùn lắng càng nhiều, làm cản trở dòng chảy gây ngập úng khi mưa lớn, tăng mức độ ô nhiễm nước sông Dương Đông.
Mới đây, UBND tỉnh Kiên Giang và TP. Phú Quốc tổ chức hội thảo đánh giá hiện trạng ô nhiễm và đề xuất giải pháp cải thiện môi trường sông Dương Đông. Ông Đoàn Hữu Thắng, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang cho rằng, để cải thiện chất lượng môi trường, tổ chức triển khai có hiệu quả chương trình quản lý tổng hợp sông Dương Đông, TP. Phú Quốc, giai đoạn đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách cần tập trung triển khai thực hiện cụ thể như: Hoàn thiện hệ thống thu gom và xử lý nước thải cho phường Dương Đông; rà soát quy hoạch sử dụng đất đối với các hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ xả thải trên lưu vực sông, đặc biệt quan tâm đến làng nghề truyền thống sản xuất nước mắm.
Tạo điều kiện và phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Thế giới nhằm sớm triển khai thực hiện 4 hợp phần của dự án Quản lý nước bền vững Phú Quốc. Trong đó, có hợp phần về thu gom và xử lý nước thải, thu gom chất thải rắn và vệ sinh môi trường cho phường Dương Đông.
Bên cạnh đó, tiếp tục tăng cường công tác kiểm soát các nguồn thải phát sinh trên lưu vực sông Dương Đông; tăng cường công tác thanh, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, đất đai và xây dựng đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ du lịch của cơ sở trên lưu vực sông Dương Đông, xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm về xả chất thải không đúng quy định.
