Vẫn phải quyết liệt ngăn dịch từ bên ngoài
Tuy nhiên, trên thế giới dịch bệnh vẫn rất phức tạp. Mỗi ngày có thêm mấy chục nghìn người nhiễm, mấy nghìn người chết. Có thể ví von Việt Nam như ở trong “cánh đồng trũng, ở bên ngoài nước cao, sóng lớn”, do vậy trước tiên phải “bao đê cho chặt”, giữ đê cho chắc, nghĩa là phải tiếp tục chính sách quản lý chặt chẽ người nhập cảnh để bảo đảm an toàn, mới có thể nới được ở bên trong để thực hiện mục tiêu kép là vừa phòng, chống dịch bệnh vừa bảo đảm phát triển kinh tế xã hội.
Ban Chỉ đạo yêu cầu toàn bộ cơ chế liên ngành (quân đội, công an, y tế, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ) không được lơi lỏng. Theo đó, phải tiếp tục củng cố tất cả các cơ chế, các công cụ, đặc biệt là công nghệ thông tin để luôn luôn trong trạng thái sẵn sàng, nếu có ca nhiễm nào đó trong cộng đồng lập tức phát hiện, cách ly, khoanh vùng dập dịch ngay.
Với điều kiện đó, các thành viên Ban Chỉ đạo thống nhất phải nới lỏng các biện pháp đã giới hạn từ trước tới nay một cách khoa học. Tính khoa học này dựa trên cơ chế lây lan của virus, tính toán các xác suất mầm bệnh trên cộng đồng. Các chuyên gia cho rằng, chưa thể nói trong cộng đồng Việt Nam không còn mầm bệnh nhưng xác suất còn mầm bệnh là rất thấp. GS.TS Lê Quang Cường, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, cho rằng, “điểm cốt tử” để Việt Nam thành công trong phòng chống COVID-19 là phải tiếp tục “quyết liệt ngăn chặn từ bên ngoài”. Ở trong nước, có thể nới lỏng dần dần nhưng vẫn bảo đảm các điều kiện phòng dịch, phải tôn trọng 3 nguyên tắc: khẩu trang, khoảng cách và rửa tay.
Ðeo khẩu trang nơi công cộng
Nhấn mạnh tinh thần phải học tập, sản xuất, sinh hoạt an toàn, Ban Chỉ đạo khuyến cáo người dân tiếp tục thực hiện biện pháp đeo khẩu trang trên các phương tiện giao thông công cộng, nơi công cộng, bên ngoài các trường học, các trụ sở, công sở. Tại địa điểm công cộng, người dân hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp (với người hay bề mặt mà mình không chắc có mang mầm bệnh hay không), rửa tay thường xuyên. Các cơ quan, công sở, nhà máy, siêu thị, bệnh viện, chợ dân sinh, phương tiện giao thông công cộng, hàng quán,… tiếp tục thực hiện các biện pháp bảo đảm các điều kiện vệ sinh dịch tễ, phòng chống dịch bệnh.
Một số hoạt động thể thao, sự kiện tập trung đông người… được tổ chức nhưng phải bảo đảm các điều kiện phòng, chống dịch bệnh. Đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh, Ban Chỉ đạo thống nhất đề xuất đến thời điểm này có thể cho phép các dịch vụ không thiết yếu được mở cửa trở lại bình thường (trừ vũ trường, quán karaoke) với điều kiện phải giữ khoảng cách tối thiểu 1m; bỏ giới hạn về số chỗ trên các phương tiện giao thông công cộng (máy bay, xe buýt, xe lửa…) nhưng hành khách bắt buộc phải đeo khẩu trang và rửa tay thường xuyên.
Các chuyên gia cho rằng vừa qua một số trường học có các biện pháp phòng, chống dịch bệnh cứng nhắc, không cần thiết, thậm chí cực đoan như yêu cầu học sinh vừa đeo khẩu trang, vừa đeo mặt nạ chống giọt bắn, không được bật điều hòa. Theo các chuyên gia, những biện pháp này không những không cần thiết mà còn hại cho sức khỏe. Việc cấm bật điều hòa chỉ áp dụng ở nơi tập trung vì nếu có một người mang virus thì hệ thống điều hòa sẽ mang virus đó đi sang các phòng khác.
PGS.TS Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện Y tế công cộng (Bộ Y tế) nhấn mạnh: “Chúng ta chỉ khuyến nghị các lớp học và công sở nên định kỳ mở cửa thông thoáng cho không khí đối lưu với bên ngoài. Các cháu học sinh trong lớp học không bắt buộc phải đeo khẩu trang nhưng phải giữ vệ sinh cá nhân, chịu khó rửa tay, giờ ra chơi đeo khẩu trang và tránh tiếp xúc với các bạn lớp khác để tránh xác suất lây nhiễm. Các phòng học có thể bật điều hòa nhưng định kỳ mở cửa sổ, cửa chính để thông thoáng khí.