Tại hội nghị tổng kết của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) ngày 3/1, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng biểu dương những nỗ lực không mệt mỏi của cán bộ, người lao động EVN trong năm 2018. Phó Thủ tướng khẳng định, năm qua EVN đã hoàn thành các chỉ tiêu đề ra, đã đảm bảo cung ứng đủ điện cho nền kinh tế khi đảm bảo công suất nguồn điện năm 2018 hơn 28.000 MW, điện thương phẩm gần 193 tỷ kWh. Tuy nhiên, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu "ngành điện cần bứt phá hơn".
Theo đó, năm 2019, thách thức lớn nhất với EVN là nguy cơ thiếu điện đang hiện hữu nếu không có giải pháp phát triển nguồn điện. Các số liệu cho thấy, nhu cầu điện đang tăng rất nhanh, vượt qua khả năng cung ứng của ngành điện. Cụ thể, theo tổng sơ đồ điện 7,với tốc độ tăng nhu cầu 10%/năm, đến 2025 cần tổng nguồn điện lên tới 90.000 MW và đến 2030 là 130.000 MW.
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, nguồn thủy điện trên cả nước hiện chỉ còn khoảng 2-3.000 MW, chủ yếu là thủy điện nhỏ. Đến 2030 thủy điện chỉ còn khoảng 20% tổng công suất. Việc phát triển các nguồn điện thay thế hiện gặp nhiều khó khăn do điện nguyên tử dừng triển khai. Thủy điện không còn nguồn và phải bù bằng các nguồn khác như nhiệt điện khí và than. Các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời giá rất cao và sử dụng các nguồn này cũng không ổn định. Sức ép đè nặng với ngành điện hơn nữa khi mất cân đồi giữa nguồn cung và nhu cầu điện của các vùng miền đang đặt ra vấn đề cần giải quyết.
Một vấn đề khó với ngành điện, theo Phó Thủ tướng, các hồ thủy điện miền Trung đang trong cảnh thiếu nước. Dự báo sang năm tình trạng thiếu nước vẫn diễn ra. Thủy điện thiếu nước thì phải tăng huy động điện từ các nhà máy than. “Miền Nam và Nam bộ sử dụng gần 60% tổng lượng điện thương phẩm trong khi năng lực sản xuất chỉ khoảng hơn 30%. Nếu không tăng năng lực truyền tải thì dù miền Bắc thừa điện cũng không truyền được vào miền Nam”, Phó Thủ tướng nói.
Khó khăn nữa chính là việc hiện Việt Nam bình quân đầu người mới 2.000 USD, người dân chưa có điều kiện mua điện giá cao. Vì thế, làm gì thì làm, EVN không được để thiếu điện, phải đảm bảo đủ điện cho sản xuất, sinh hoạt.
“Yêu cầu đủ điện nhưng giá điện phải hợp lý, người dân, doanh nghiệp phải chịu đựng được. Như vậy EVN và Bộ Công Thương phải tính cơ cấu điện hợp lý, đáp ứng yêu cầu môi trường và khả năng chịu đựng của người dân", Phó Thủ tướng yêu cầu.
Phó Thủ tướng yêu cầu giá điện phải hợp lý để người dân chịu đựng được Về những thách thức với ngành điện năm 2019, tân Tổng giám đốc EVN, ông Trần Đình Nhân cho rằng, giai đoạn sắp đến sẽ là một thách thức lớn của tập đoàn khi đất nước đang tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh, kéo theo nhu cầu tiêu thụ điện năng tăng với tốc độ thậm chí cao hơn, đã tạo sức ép lớn lên ngành điện.
Theo ông Nhân, những báo cáo gần đây của EVN gửi Chính phủ cho thấy việc đầu tư bổ sung nguồn điện ngày càng khó khăn hơn, cả về thu xếp vốn, nhiên liệu cho phát điện và lo ngại tác động môi trường. Khó khăn hiện nay là hệ thống điện hầu như không còn công suất dự phòng. Lưới điện truyền tải phải tiếp tục giải quyết bài toán mất cân bằng giữa nguồn và tải của 3 miền đất nước cũng như giải tỏa công suất các nhà máy điện, đặc biệt nguồn năng lượng tái tạo đang có sự tập trung quá mức ở một số địa phương, trong điều kiện giải phóng mặt bằng cho các công trình ngày càng gian truân hơn.
Tân Tổng giám đốc EVN cũng cho rằng, đã đến lúc phải triển khai mạnh mẽ các biện pháp quản lý nhu cầu để việc sử dụng điện của khách hàng phải tiết kiệm và hiệu quả hơn. Việc thiếu cân đối giữa doanh thu và chi phí bởi sự biến động thường xuyên các yếu tố đầu vào sản xuất kinh doanh điện luôn là một khó khăn của tập đoàn cần được nỗ lực tháo gỡ kịp thời hằng năm.
“Ứng dụng nhanh và sát hợp các công nghệ tiên tiến của 4.0, đổi mới quản trị doanh nghiệp, tinh giản và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nâng cao năng suất, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh... là những nội dung tập đoàn cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện”, ông Nhân nói.
Năm 2018, Công ty mẹ EVN đạt lợi nhuận 900 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 20.000 tỷ đồng. Chỉ tiêu tổn thất điện năng ước đạt 6,9%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 7,2% đề ra. Năng suất lao động đạt 2,18 triệu kWh một người, tăng 11% so với năm 2017. Công tác dịch vụ khách hàng có nhiều chuyển biến tích cực. Chỉ tiêu tiếp cận điện năng đã đạt mức 27 trên thế giới, đứng thứ 4 tại khu vực ASEAN.
