Mãn kinh - bước ngoặt cuộc đời
Chị Phan Hoài Thương, 50 tuổi hiện đang làm trưởng phòng maketting của một công ty chuyên sản xuất hàng dệt may ở (Q.2, Tp.HCM) đến gặp bác sỹ trong tình trạng mệt mỏi,người thường xuyên cáu gắt, hay suy nghĩ lung tung. Các bác sỹ cho biết chị Thương mắc bệnh trầm cảm sau khi bước vào thời kỳ mãn kinh.
Nguồn cơn dẫn đến bệnh trầm cảm của chị Thương khá phổ biến đối với chị em phụ nữ. Trước đây chị Thương vốn là “tứ đại mỹ nhân” của công ty. Bất kỳ một sự kiện nào của công ty chị Thương cũng được cử đi tháp tùng các sếp tiếp đón đối tác, tiệc tùng, chiêu đãi. Mặc dù đã ở cái tuổi ngoại tứ tuần nhưng trông chị Thương chỉ như mới ngoài 30, với thân hình thon thả, chỉ số 3 vòng gợi cảm, khuôn mặt khả ái ai cũng muốn ngắm nhìn.
Để có được thân hình như vậy, chị Thương đã phải khổ cực tập luyện, kèm theo một chế độ ăn uống vô cùng kham khổ. Nhưng sau khi mãn kinh thân hình chị Thương thay đổi trông thấy. Trong vòng hơn 1 năm mà chị đã tăng tới 14 kg mặc dù chị đã đầu tư khá nhiều tiền bạc và thời gian chỉ mong giảm được cân nặng. Không chấp nhận được việc mình đột nhiên trở nên xấu xí nên lúc nào chị Thương cũng mặc cảm về thân hình xấu xí, không muốn giao tiếp với ai lâu ngày chị rơi vào tình trạng trầm cảm.
BS. Nguyễn Huy Cường (Phòng khám Nội Tiết- Đái tháo đường, Thái Hà, Hà Nội) thì trường hợp của chị Thương không phải là hiếm gặp, rất nhiều phụ nữ khi bước vào thời kỳ mãn kinh thân hình bỗng dưng béo lên đột ngột, mặc dù họ vẫn giữ khẩu phần ăn như cũ nhiều người vẫn chăm chỉ luyện tập thể dục nhưng chỉ hạn chế được một lượng mỡ thừa nhất định chứ dáng người không thể nào trở lại như cũ.
Nguyên nhân làm cho phụ nữ béo lên ở tuổi mãn kinh là do nồng độ oestrogen giảm. Chất này có tác dụng làm tăng khối cơ bắp trong cơ thể người phụ nữ, vì vậy khi bước vào tuổi mãn kinh, estrogen giảm đồng nghĩa với khối lượng cơ cũng giảm trong khi lượng mỡ lại tăng.
Mọi phụ nữ đều chịu ảnh hưởng của diễn biến tự nhiên này, kể cả người vẫn có cân nặng gần như ổn định trong suốt 30 năm trước.
Ngoài ra, khi bước vào thời kỳ mãn kinh nhu cầu về tình dục của phụ nữ cũng suy giảm, làm cho hàm lượng calorie tiêu hao ít đi, khiến cho trọng lượng cơ thể tăng lên. Bên cạnh đó, khẩu phần ăn, chế độ sinh hoạt cũng là một tác nhân gây béo phì ở phụ nữ tuổi trung niên.
Làm gì cho hết béo ở tuổi mãn kinh?
Để không bị “phát tướng” đột ngột vào tuổi mãn kinh, chị em phụ nữ hãy tuân thủ theo các tư vấn sau của BS. Nguyễn Huy Cường:
1. Chế độ dinh dưỡng
Phụ nữ khi bước vào độ tuổi mãn kinh nên có một chế độ ăn uống giàu calci, vì vào thời điểm tiền này, sự thay đổi về hàm lượng hoormone trong cơ thể sẽ khiến chị em dễ bị loãng xương. Mỗi bữa ăn, chị em nên bổ sung từ 1.000-1.500mg calci, có nhiều trong các loài hải sản.
Chị em cũng cần bổ sung thêm vitamin D. Loại vitamin này được xem như một chất xúc tác giúp cơ thể hấp thụ calci tốt hơn. Trung bình một ngày bạn cần bổ sung khoảng 400 đơn vị IU vitamin D. Vitamin D có nhiều trong sữa tươi, lòng đỏ trứng gà, các loại gan động vật, và ánh nắng mặt trời vào buổi sáng sớm.
Bên cạnh đó, chất xơ cũng rất cần thiết đối với phụ nữ tiền mãn kinh. Bởi nó không chỉ giúp chị em loại trừ nguy cơ táo bón mà còn có tác dụng làm giảm nguy cơ ung thư vú, ung thư cổ tử cung. Mỗi ngày chị em cần bổ sung 20 gram chất xơ. Chất xơ có nhiều trong bột ngũ cốc, trái cây tươi, rau xanh.
Ngoài ra, chị em cũng nên chú ý uống đủ lượng nước trong ngày (từ 1,5-2 lít/ngày) vì nước sẽ giúp cơ thể chị em được loại bỏ một số độc tố trong cơ thể ra ngoài tạo cảm giác dễ chịu, mát mẻ.
2. Chế độ tập luyện
Nên luyện tập ít nhất 3 lần/tuần, mỗi lần trên 30 phút. Ở tuổi trung niên độ dẻo dai của cơ thể bạn không thể nào còn được như lúc 20.
Vì vậy, bạn nên tập luyện những môn thể thao tăng sức bền, độ dẻo dai như erobic, đi bộ (duy trì đều đặn tốc độ 4-5 km/giờ), đạp xe.
Bệnh do mãn kinh và béo phì
BS. Nguyễn Huy Cường cũng cho biết, đi cùng với hiện tượng phát phì tuổi mãn kinh là những bệnh lý nguy hiểm luôn rình rập chị em phụ nữ như:
1. Loãng xương
Vào tuổi mãn kinh, phụ nữ rất dễ bị loãng xương, đặc biệt là những người mãn kinh sớm, người bị cắt buồng trứng, có người thân bị loãng xương... Phụ nữ loãng xương rất dễ bị gãy cổ xương đùi, xương cườm tay, bị đau lưng và còng lưng do cột sống bị sụp.
Cần có chế độ ăn uống bổ sung calci, loại bỏ những yếu tố gây hại như hút thuốc, uống rượu, dùng thuốc corticoides. Đặc biệt, cần có chế độ tập luyện giữ cân nặng bình thường, ổn định huyết áp, giảm mỡ máu.
2. Bệnh tim mạch
Khoảng 70% phụ nữ béo phì mắc bệnh tim mạch, do lượng cholesterol trong máu cao, huyết áp cao.
Nên kiểm soát lượng cholesterol trong máu. Ổn định huyết áp ở mức trung bình, có chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh tránh xa thuốc lá, rượu bia, đồ ngọt.
3. Ung thư nội mạc tử cung
Là bệnh thường gặp ở phụ nữ béo phì, cao huyết áp, đái tháo đường hoặc có tiền sử vô sinh, rối loạn kinh nguyệt. Biểu hiện thường thấy của bệnh là bị rong huyết ở tuổi mãn kinh.
Nên đi khám phụ khoa sớm để phát hiện bệnh kịp thời nếu thấy cơ thể có những dấu hiệu khác lạ.
4. Ung thư vú
Phụ nữ béo có nguy bị ung thư vú tăng gấp 3 lần so với người bình thường.
Mọi phụ nữ nên tự kiểm tra nhũ hoa mỗi ngày, đồng thời nên đi khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/ năm.
