Dưới đây là toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Thưa các vị đại biểu,
Thưa các đồng chí,
Nhân dịp đến dự Lễ kỷ niệm 65 năm truyền thống của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh (lần 2), được gặp gỡ chung vui với các thế hệ thày giáo, cô giáo, cán bộ, công chức, viên chức của Học viện, tôi xin gửi đến các vị đại biểu, các thày giáo, cô giáo, các cán bộ, công chức, viên chức Học viện, cùng toàn thể anh chị em học viên lời chào thân thiết, lời thăm hỏi ân cần và lời chúc tốt đẹp nhất.
Thưa các đồng chí,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh là một trung tâm quốc gia đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý; trung tâm quốc gia nghiên cứu lý luận chính trị của Đảng và Nhà nước, có vai trò đặc biệt quan trọng, có bề dày lịch sử và truyền thống vẻ vang, đã có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc, được Đảng và Nhà nước tặng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý.
Trong suốt 65 năm qua, trải qua nhiều giai đoạn, với nhiều tên gọi khác nhau, Học viện đã không ngừng phát triển, trưởng thành, cả về quy mô, số lượng và chất lượng, đào tạo nên lớp lớp cán bộ lãnh đạo và quản lý chủ chốt của Đảng, Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội; đồng thời xây dựng được một đội ngũ cán bộ giảng dạy và nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý luận, gồm nhiều thế hệ kế tiếp nhau , luôn đem hết tâm huyết và trí tuệ phục vụ sự nghiệp "trồng người", "công việc gốc của Đảng".
Trong những năm gần đây, với chức năng là trung tâm quốc gia đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý trung, cao cấp, cán bộ khoa học, lý luận của hệ thống chính trị, cùng với việc tiếp tục tổ chức và chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo hệ cao cấp lý luận chính trị và hệ đào tạo sau đại học, Học viện đã chuyển mạnh sang tổ chức các lớp bồi dưỡng theo chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý.
Từ các lớp bồi dưỡng cán bộ nguồn cao cấp đến bồi dưỡng nghiệp vụ cho các trưởng, phó ban đảng cấp tỉnh, chuẩn bị nội dung chương trình và trực tiếp tham gia các lớp bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp tỉnh; mở các lớp bồi dưỡng bí thư cấp uỷ cấp huyện, bồi dưỡng các chức danh lãnh đạo, quản lý khác. Học viện đã tổ chức nghiên cứu, cập nhật kiến thức mới và biên soạn lại toàn bộ các chương trình đào tạo, bồi dưỡng, biên soạn giáo trình cho tất cả các hệ lớp, các loại hình đào tạo, bồi dưỡng thuộc chức năng, nhiệm vụ của Học viện.
Công tác tổ chức, quản lý đào tạo có một số cải tiến, đặc biệt là việc đổi mới phương pháp dạy và học, gắn lý luận với thực tiễn, điều chỉnh quy mô đào tạo giữa tập trung và tại chức theo hướng tăng đào tạo tập trung cả về số lớp và số học viên. Đây là những đổi mới đúng hướng theo tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đối với Học viện và công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói chung.
Hoạt động nghiên cứu khoa học của Học viện cũng tiếp tục được đẩy mạnh cả về diện các vấn đề nghiên cứu và có tiến bộ trong kết quả nghiên cứu. Cùng với nghiên cứu phục vụ việc xây dựng chương trình, biên soạn giáo trình, nâng cao chất lượng bài giảng, nhất là đối với các lớp đào tạo, bồi dưỡng mới, Học viện đã chú trọng hơn việc nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, tham gia tích cực và có những đóng góp nhất định vào công tác lý luận chung của Đảng.
Các mặt công tác khác của Học viện đều có những tiến bộ đáng kể. Cơ sở vật chất - kỹ thuật từ Trung tâm Học viện đến các Học viện trực thuộc từng bước được cải thiện. Các hoạt động hợp tác quốc tế; hướng dẫn biên soạn lịch sử đảng bộ địa phương, ban, ngành, đoàn thể; tạp chí - xuất bản; v.v... đều có những nét mới.
Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những thành tựu mà Học viện đã đạt được trong 65 năm qua, trong đó có sự cố gắng và tiến bộ trong những năm gần đây.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Học viện cũng còn những hạn chế, bất cập, cần có giải pháp khắc phục. Đó là : Chất lượng một số mặt hoạt động của Học viện chưa cao, công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa thật tập trung vào trọng tâm cơ bản. Việc đổi mới nội dung chương trình, cập nhật kiến thức về vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh tuy đã có nhiều cố gắng, nhưng mới là bước đầu, chất lượng còn hạn chế. Công tác nghiên cứu khoa học nhìn chung chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa có nhiều công trình khoa học có giá trị sáng tạo cao để đóng góp vào công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn của Đảng. Đội ngũ các nhà giáo, nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành, có uy tín còn mỏng.
Thưa các đồng chí,
Kỷ niệm truyền thống của Học viện là một dịp tốt để chúng ta ôn lại lịch sử phát triển của Học viện, tin yêu và tự hào hơn với những thành quả mà Học viện đã đạt được, đồng thời đây cũng là cơ hội để tổng kết rút ra những bài học thiết thực, thấy rõ những phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới để tiếp tục làm cho Học viện ngày càng phát triển. Với tinh thần đó, tôi hoan nghênh và tán thành với báo cáo của đồng chí Giám đốc Học viện. Chỉ xin nhấn mạnh thêm mấy điểm sau :
1. Như chúng ta đều biết, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020.
Tại kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khoá XIII đã thông qua Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (sửa đổi năm 2013). Đây là những văn kiện và quyết định quan trọng, mở ra một thời kỳ phát triển mới đầy triển vọng của cách mạng Việt Nam.
Chúng ta ra sức phấn đấu, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại; đến giữa thế kỷ XXI nước ta trở thành một nước công nghiệp hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Đó chính là mục tiêu tổng quát về phát triển kinh tế - xã hội của nước ta mà quan điểm xuyên suốt là phát triển bền vững.
Để thực hiện được mục tiêu, nhiệm vụ cao cả nhưng vô cùng khó khăn, phức tạp đó, một trong những vấn đề đặc biệt quan trọng là phải đào tạo, xây dựng được một đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức trong sáng, có năng lực chuyên môn cao, có khả năng tập hợp, tổ chức công việc giỏi ở tất cả các ngành, các cấp, đặc biệt là những cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp chiến lược. Ở đây, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh có vai trò cực kỳ quan trọng.
Đảng và Nhà nước đánh giá cao vai trò của Học viện và những thành tích mà các đồng chí đã đạt được, đồng thời cũng đòi hỏi trong thời gian tới, Học viện phải có nhiều nỗ lực, sáng tạo mới, thực hiện trọng trách là một Trung tâm quốc gia đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt trung, cao cấp, cán bộ khoa học lý luận chính trị của Đảng, Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội; Trung tâm quốc gia nghiên cứu khoa học lý luận Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nghiên cứu đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; đóng vai trò quan trọng trong công tác tư tưởng lý luận, giáo dục chính trị và đạo đức cách mạng trong Đảng và xã hội.
Những đòi hỏi, yêu cầu rất cao của Đảng và Nhà nước đối với các đồng chí cũng đồng thời là một cơ hội lớn thúc đẩy sự phát triển của Học viện mà các đồng chí cần chủ động nắm bắt và thực hiện.
Tôi chắc rằng, các đồng chí đã tự ý thức sâu sắc về vấn đề này, biến quyết tâm và nhiệt tình thành hành động sáng tạo, thường xuyên đổi mới cách nghĩ, cách làm, phát huy dân chủ, tìm tòi những giải pháp mới và tập trung mọi nguồn lực cho việc thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu, những khâu đột phá để nhanh chóng tạo ra sự phát triển mới của Học viện.
2. Đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ - nhiệm vụ trung tâm của Học viện, Học viện cần tiếp tục quán triệt sâu sắc tinh thần các Nghị quyết của Trung ương và Bộ Chính trị về đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; bám sát mục tiêu, yêu cầu, định hướng của chiến lược cán bộ, gắn kết chặt chẽ với công tác quy hoạch cán bộ.
Đặc biệt coi trọng việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng toàn diện cả về nhận thức lý luận và kỹ năng lãnh đạo, quản lý; cả về phẩm chất chính trị, tư cách đạo đức và tác phong, phương pháp công tác. Muốn thế, phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ chương trình, nội dung, phương pháp giảng dạy, học tập; đổi mới công tác tuyển sinh, công tác quản lý học viên, công tác thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng học tập.
Chú ý việc đào tạo theo chức danh, gắn học tập kiến thức lý luận cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng với kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, phương pháp công tác phù hợp với từng đối tượng, từng chức danh cán bộ.
Phát huy tính tích cực, tự giác, sáng tạo của người học; tăng cường trao đổi, thảo luận, tranh luận của học viên và giữa học viên với giảng viên. Việc đánh giá kết quả đào tạo, bồi dưỡng phải thực sự khách quan, nghiêm túc, tránh tình trạng nể nang hoặc chạy theo thành tích.
Trong tình hình hiện nay, cần đặc biệt chú trọng yêu cầu rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống cho học viên, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI về xây dựng Đảng. Việc này cần được thể hiện trong chương trình học tập, nội dung các bài giảng và thông qua công tác quản lý học viên, trong các sinh hoạt của lớp học.
Cùng với việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý các cấp, Học viện cũng cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác nghiên cứu, giảng dạy lý luận chính trị (bao gồm lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, khoa học chính trị, khoa học quản lý nhà nước...).
Tổ chức lại việc cung cấp thông tin và có cơ chế phối hợp với các ngành, địa phương để đưa học viên đến nghiên cứu thực tế, đồng thời có thể tham gia ý kiến đóng góp với ngành và địa phương.
Tăng cường thêm việc mời các cán bộ lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương, lãnh đạo các địa phương, một số chuyên gia trong nước và nước ngoài tham gia các khâu của quá trình đào tạo; hình thành cơ chế thích hợp về giảng viên thỉnh giảng.
3. Công tác nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn là một trong những nhiệm vụ to lớn, có tầm quan trọng đặc biệt đối với Học viện. Các đồng chí cần đầu tư nhiều hơn nữa công sức và nguồn lực cho nhiệm vụ này. Nó chẳng những trực tiếp phục vụ cho việc nâng cao chất lượng đào tạo, tiềm lực khoa học, vị thế và ảnh hưởng của Học viện mà còn góp phần nâng cao chất lượng hoạt động tư tưởng - lý luận của toàn Đảng, đóng góp xứng đáng vào việc hoạch định các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Trong giai đoạn hiện nay, Học viện cần coi trọng tổng kết thực tiễn để phát triển lý luận, tập trung làm sáng tỏ những vấn đề do thực tiễn đặt ra, kịp thời cung cấp những luận cứ khoa học cho việc hoạch định các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời đấu tranh phản bác những quan điểm thù địch và luận điệu sai trái; phục vụ trực tiếp cho nhiệm vụ nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
Trên cơ sở những định hướng chiến lược ấy để triển khai các chương trình, đề tài nghiên cứu cụ thể, các đề án tổng kết thực tiễn thiết thực; kết hợp việc nghiên cứu cơ bản, dài hạn với việc giải quyết những nhiệm vụ cấp bách, trước mắt, phục vụ các hoạt động thực tiễn.
Nội dung nghiên cứu cần tập trung làm sáng tỏ những giá trị, sức sống và ý nghĩa của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; về tình hình thế giới và đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế... Hiện nay, Đảng ta đang tiến hành tổng kết 30 năm đổi mới đất nước, chuẩn bị các văn kiện trình Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Đây là một cơ hội tốt để Học viện đẩy mạnh công tác này.
Chú trọng xây dựng môi trường dân chủ trong nghiên cứu khoa học, khuyến khích tìm tòi, sáng tạo trên cơ sở giữ vững nguyên tắc, tính Đảng, xây dựng môi trường văn hoá mẫu mực mang phong cách trường Đảng; phát huy được tiềm lực của đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên, các nhà khoa học.
Muốn làm được việc này, Học viện cần tổ chức lại hoạt động nghiên cứu khoa học theo hướng căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của Học viện, bám sát vào chương trình công tác toàn khoá của Ban Chấp hành Trung ương, xuất phát từ thực tế công việc của Học viện để chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch nghiên cứu một cách bài bản, hệ thống.
Trên cơ sở đó, tổ chức lực lượng nghiên cứu, tăng cường phối hợp với các ban, bộ, ngành, cơ quan nghiên cứu ở Trung ương và các cấp uỷ, chính quyền địa phương; có cơ chế huy động học viên là các cán bộ lãnh đạo, quản lý, nghiên cứu sinh, học viên cao cấp tham gia nghiên cứu, tổng kết thực tiễn cùng với đội ngũ cán bộ khoa học của Học viện. Có kế hoạch định kỳ báo cáo kết quả nghiên cứu với cơ quan có thẩm quyền.
4. Để thực hiện tốt hai nhiệm vụ trọng tâm nêu trên, Học viện cần quan tâm xây dựng toàn diện Học viện, nhất là xây dựng đội ngũ cán bộ nghiên cứu, giảng dạy có trình độ cao về chuyên môn, có vốn sống thực tế, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có năng lực sáng tạo; chú trọng phát huy vai trò của các chuyên gia, các nhà giáo, các nhà khoa học đầu đàn có kinh nghiệm, có uy tín trong và ngoài Học viện.
Đồng thời, hết sức coi trọng việc nâng đỡ, khuyến khích các tài năng trẻ, tạo cơ hội và động lực cho cán bộ trẻ phát triển. Mở rộng hợp tác quốc tế; tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật và nâng cao chất lượng các mặt công tác khác, đặc biệt là công tác xây dựng Đảng trong nội bộ Học viện.
Là trường Đảng cao cấp mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, hơn ai hết, các đồng chí phải hết sức chú trọng và gương mẫu chăm lo công tác xây dựng Đảng, làm cho đảng bộ Học viện thật sự trong sạch, vững mạnh, có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao, thể hiện như một hình mẫu để học viên đến học tập ở Học viện tham khảo.
Công tác tư tưởng của Đảng bộ cần làm cho tất cả cán bộ, đảng viên giữ vững và phát huy truyền thống tuyệt đối trung thành với mục đích, lý tưởng cách mạng của Đảng, tận tuỵ với đất nước và nhân dân; có ý thức trách nhiệm cao, say mê, nhiệt huyết với công việc; giữ gìn phẩm chất đạo đức trong sáng, xứng đáng là người thày, người cán bộ, công chức, viên chức của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
Trong công tác tổ chức, cán bộ, các cấp uỷ đảng phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo chuyên môn cùng cấp chăm lo xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; bảo đảm sự đoàn kết, phối hợp công tác chặt chẽ giữa các đơn vị và cá nhân, hợp thành sức mạnh chung thực hiện tốt mọi nhiệm vụ chính trị. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, kiên quyết không để xẩy ra sai phạm, tiêu cực trong các lĩnh vực công tác của toàn Học viện.
5. Các đồng chí học viên từ mọi miền đất nước được về học tập, nghiên cứu tại trường Đảng mang tên Bác Hồ là một vinh dự lớn. Các đồng chí cần ý thức sâu sắc rằng, vào Học viện học tập là để nâng cao kiến thức các mặt, nắm vững nguyên lý và phương pháp khoa học nhằm vận dụng sáng tạo trong hoạt động thực tiễn, đồng thời để rèn luyện phẩm chất đạo đức, phong cách công tác.
Mỗi học viên cần tranh thủ mọi thời gian, tận dụng mọi điều kiện để đọc, để nghe, để trao đổi, thảo luận, nỗ lực phấn đấu, phát huy tính chủ động, ý thức tự giác, biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo; học đi đôi với hành, gắn kiến thức cơ bản với kiến thức ứng dụng để sau khi hoàn thành chương trình học tập, nghiên cứu, các đồng chí có thể vận dụng nhuần nhuyễn những kiến thức đã được trang bị vào hoạt động thực tiễn, xử lý đúng các tình huống công việc, và hơn nữa, để trở thành một cán bộ ưu tú về trí tuệ và đạo đức, có sức lan toả trong thực tiễn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu chung của toàn Đảng.
Thưa các đồng chí,
Kỷ niệm 65 năm truyền thống và đón nhận Huân chương cao quý của Đảng và Nhà nước là niềm tự hào, vinh dự to lớn của Học viện. Tôi tin tưởng rằng, với truyền thống và kinh nghiệm đã tích luỹ được qua 65 năm xây dựng và trưởng thành; với quyết tâm chính trị được hình thành và thúc đẩy bởi những quyết định trọng đại của Đảng và Nhà nước; với một đội ngũ các nhà khoa học đông đảo, gồm nhiều thế hệ có trình độ chuyên môn và bản lĩnh vững vàng, tâm huyết, nhất định Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, có những đóng góp lớn hơn nữa vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Nhân dịp này, tôi cũng hoan nghênh, biểu dương và cảm ơn sự giúp đỡ, phối hợp công tác của các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và cấp uỷ, chính quyền các địa phương đối với Học viện; và mong rằng, trong thời gian tới, các đồng chí tiếp tục phối hợp, tạo điều kiện nhiều hơn nữa, giúp Học viện hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và ngày càng phát triển.
Với trách nhiệm, tình cảm và niềm tin sâu sắc của mình, tôi chúc các thày giáo, cô giáo, cán bộ, công chức, viên chức và học viên Học viện dồi dào sức khoẻ, tràn đầy quyết tâm, có nhiều sáng tạo và thu được những thành tựu mới.
Chúc các vị đại biểu và toàn thể các đồng chí mạnh khoẻ, thành công trong công tác và hạnh phúc trong cuộc sống.
Xin trân trọng cảm ơn.