> Vợ chồng Obama khiêu vũ sau lễ nhậm chức
> Ông Obama phát biểu gì tại lễ nhậm chức?
Trong diễn văn ngày 21-1 (giờ Mỹ), Tổng thống Obama bày tỏ quyết tâm bảo vệ các chương trình an sinh xã hội, cam kết mở rộng quyền của người đồng tính, giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu… Trong diễn văn nhậm chức nhiệm kỳ đầu tiên, ông Obama đưa ra phác thảo chung về các lý tưởng của mình và kêu gọi các chính khách vượt qua những khác biệt mang tính phe phái, chung vai sát cánh đối phó khủng hoảng kinh tế.
Trên truyền hình quốc gia và trước đám đông hàng trăm nghìn người ở Washington hôm 21-1, Tổng thống Obama nhắc lại niềm tin của ông một cách mạnh mẽ rằng, người đồng tính nên được cho phép kết hôn.
“Hành trình của chúng ta chưa trọn vẹn, chừng nào các anh chị em đồng tính của chúng ta chưa được đối xử về mặt luật pháp giống như những người khác. Vì chúng ta sinh ra thực sự bình đẳng nên chắc chắn tình yêu chúng ta dành cho nhau cũng phải bình đẳng”, ông Obama nói.
Trong bài diễn văn, Tổng thống Obama cũng ngụ ý về bạo lực súng đạn, bình đẳng về lương thưởng cho phụ nữ và cải cách nhập cư. Ông kêu gọi bảo đảm an toàn cho “tất cả trẻ em của chúng ta, từ đường phố Detroit, những ngọn đồi ở Appalachia tới các con đường tĩnh lặng ở Newtown”.
Ông cũng kêu gọi sự đoàn kết dân tộc và lưỡng đảng. “Hỡi những người Mỹ cùng chí hướng của tôi, chúng ta được sinh ra cho thời khắc này. Và chúng ta sẽ nắm giữ nó, với điều kiện chúng ta cùng nhau nắm giữ”.
Trong đoạn diễn văn trước đó, Tổng thống Obama nói rằng, né tránh vấn đề biến đổi khí hậu là “phản bội con em chúng ta và các thế hệ tương lai”.
Tín hiệu này cho thấy ông có thể coi biến đổi khí hậu là một điểm chính trong chương trình nghị sự nhiệm kỳ hai của mình.
Ông đã từ bỏ nỗ lực luật hóa hệ thống mua bán hạn ngạch khí thải trong nhiệm kỳ một, để đẩy mạnh việc giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính.
Tổng thống Obama cũng thách thức những người yêu cầu chính phủ giảm chi tiêu và cắt giảm ngân sách dành cho các chương trình phúc lợi xã hội, bao gồm luật cải cách y tế.
Ông nói: Đất nước phải giảm thâm hụt ngân sách, nhưng quốc gia phải làm việc để bảo vệ sự bình đẳng về cơ hội. Ông ngụ ý trận chiến của mình với các đảng viên đảng Cộng hòa trong quốc hội về vấn đề chi tiêu và thuế khóa.
“Chúng ta trung thành mới niềm tin của mình rằng, một bé gái sinh ra trong đói nghèo cùng cực nhất vẫn có cùng cơ hội để thành công như những người khác, bởi vì em là người Mỹ, là người tự do, bình đẳng, không chỉ trong con mắt của Thượng đế mà còn trong con mắt của chính chúng ta”, ông Obama nói.
Ông cũng cảnh báo trong bài diễn văn 2.095 từ rằng, nước Mỹ không thể thành công nếu đạt được một số ít thành tựu kinh tế mà giai cấp trung lưu phải chịu thiệt.
Để chính phủ có thêm nguồn thu cho đầu tư và bảo đảm công bằng xã hội, trong bối cảnh kinh tế èo uột với nợ công và tỷ lệ thất nghiệp cao ngất ngư, chính quyền Obama áp thuế cao hơn đối với các tập đoàn, tầng lớp giàu có; tiếp tục ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, đẩy mạnh đầu tư cho giáo dục, y tế… Đạo luật cải cách y tế mà Obama ban hành năm 2010, mở rộng phạm vi bảo hiểm tới hầu hết người dân được coi là một thay đổi lớn trong xã hội Mỹ gần nửa thế kỷ qua.
Tuy nhiên, nhiệm kỳ hai của Tổng thống Obama vẫn đầy rẫy chông gai, với mức nợ công hơn 16.000 tỷ USD, hơn 20 triệu người thất nghiệp, vấn đề kiểm soát súng đạn gây tranh cãi, việc triển khai chiến lược “tái cân bằng” ở châu Á - Thái Bình Dương gặp trở ngại, xử lý các điểm nóng Afghanistan, Iran, Triều Tiên, Syria… không dễ dàng.
Trước mắt, ông Obama sẽ tiếp tục trầy da tróc vẩy mới tìm được sự đồng thuận trong Quốc hội, nhất là về vấn đề ngân sách. Đảng Dân chủ cầm quyền hiện kiểm soát Thượng viện, nhưng đảng Cộng hòa nắm Hạ viện.
Cuộc chiến tài chính giữa hai đảng sẽ nóng trở lại khi nợ công chạm trần, dự báo vào giữa tháng 2, chứ không phải cuối tháng 3 như ước tính ban đầu của Bộ Tài chính.
