Nợ thuế tăng theo cấp số cộng
Trả lời chất vấn đại biểu HĐND ngày 3/12, Cục trưởng Cục Thuế Hà Nội Hà Minh Hải cho biết, đến năm 2014 tổng số tiền nợ thuế lên tới hơn 18.600 tỷ, trong đó tiền chậm nộp là 5 nghìn tỷ, sang năm 2015 số tiền chậm nộp 10 tháng là 7 nghìn tỷ. “Số nợ thuế tăng theo cấp số cộng, với mức tăng gần 2 nghìn tỷ mỗi năm”, ông Hải nói và cho biết, con số này có nguyên nhân doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh tăng nhanh, riêng nhóm này đã nợ thuế gần 2.500 tỷ. Một trong những giải pháp ngăn ngừa thực trạng này là việc “bêu tên” các doanh nghiệp chậm nộp. Theo ông Hải, từ tháng 6 đến nay Cục Thuế đã công khai 6 đợt liên quan đến nợ thuế và sẽ công khai thường xuyên hàng tháng.
Một trong những hành vi chủ yếu được ông Hải nêu ra là việc thành lập ra “doanh nghiệp ma” để buôn bán hóa đơn rồi giải thể ngay nên rất khó phát hiện. Qua rà soát, năm 2015, Cục Thuế cùng các cơ quan liên quan đã xử lý một số trường hợp và đang tiếp tục xử lý, trong đó đánh mạnh vào đối tượng cầm đầu, hoạt động rất tinh vi, thường thuê người làm giám đốc. “Khi tiếp cận các đối tượng, một là những người này đang làm nghề xe ôm, hai là có thể đang trong tù, ba là mất chứng minh thư. Việc xử lý hình sự các đối tượng này rất khó. Chúng tôi phải phối hợp cùng công an, nghe điện thoại và bắt quả tang”, ông Hải cho biết, đồng thời nhấn mạnh, ngành Thuế đang phối hợp với cơ quan công an nhận diện các trường hợp trốn thuế, chuyển sang cơ quan công an xử lý.
Có sự tiếp tay của cán bộ thuế
Cùng trả lời chất vấn của đại biểu, Thiếu tướng Nguyễn Đức Chung, Giám đốc Công an thành phố (CATP) Hà Nội cho biết, trong thời gian qua CATP đã phối hợp với Cục Thuế Hà Nội xác minh, truy thu thuế hơn 300 công ty bỏ trốn khỏi địa điểm kinh doanh. Điển hình, năm 2014 đã phát hiện đối tượng Nguyễn Trường (sinh năm 1963, tại phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) từ năm 2008 - 2014 đã thành lập ra 16 công ty TNHH kinh doanh các ngành nghề khác nhau. Lợi dụng cơ chế tự in hóa đơn, công ty này vào Sài Gòn thuê in rồi bán hóa đơn cho gần 2.300 doanh nghiệp, với số tiền hơn 5.400 tỷ đồng. CATP đã phối hợp chặt chẽ với Viện Kiểm sát nhân dân thành phố hoàn chỉnh hồ sơ, truy tố ba đối tượng liên quan đến Nguyễn Trường. Với gần 2.300 doanh nghiệp liên quan, CATP Hà Nội đã tiến hành xác minh, truy tố những trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Thiếu tướng Nguyễn Đức Chung cũng chỉ rõ các sơ hở dẫn tới thực trạng trên. Thứ nhất, trong quá trình cấp phép đăng ký kinh doanh với thời gian 3 ngày, việc xác minh nhân thân của các đối tượng xin thành lập công ty, đứng tên làm kế toán trưởng, giám đốc công ty dễ dẫn đến thiếu sót. Chẳng hạn như đối tượng Nguyễn Trường thường thuê xe ôm với giá 1 triệu đồng, mang Chứng minh thư lên Sở Kế hoạch và Đầu tư làm thủ tục thành lập công ty, làm giám đốc doanh nghiệp. Thứ hai, hoạt động giám sát của các chi cục thuế không chặt chẽ, thậm chí có sự tiếp tay của cán bộ thuế. CATP Hà Nội đang kiến nghị Cục Thuế xử lý các cán bộ này. Thứ ba, cơ chế quản lý tiền mặt trong hệ thống ngân hàng, cơ chế rút tiền mặt, chi tiêu tiền mặt của các doanh nghiệp, các ngân hàng không chặt chẽ. Cuối cùng là sơ hở trong quản lý hóa đơn khi các doanh nghiệp tự in hóa đơn.
“CATP Hà Nội và công an các quận, huyện đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị thuế xác minh tất cả các công ty hiện nay đang bỏ trốn khỏi địa chỉ kinh doanh nhằm tìm ra các nguyên nhân, cơ sở thiếu sót để có giải pháp tốt hơn”, Tướng Chung cho hay.