Thầy, trò chạy đua thời gian
Ông Nguyễn Văn Nguyên, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Huệ, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) cho rằng, dự thảo quy chế có điểm tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh. “Tuy nhiên, điều khiến trường và phụ huynh lo lắng chính là năm nay có nhiều môn thi hơn nên cả giáo viên, học sinh sẽ vô cùng vất vả trong dạy và học”, ông nói. Ông Nguyên cho biết, sau khi có dự thảo, trường bắt tay vào chuẩn bị cho học sinh kiểm tra học kỳ I như kỳ thi THPT quốc gia. Học sinh được đánh số báo danh theo tên A, B, C và xếp 24 học sinh/phòng. Vì chưa có khả năng làm được mỗi học sinh một đề nên trường chỉ cố gắng mỗi phòng thi có 4 mã đề khác nhau. Giáo viên các môn cũng được huy động làm ngân hàng đề dựa theo cấu trúc đề minh họa tuy nhiên cấu trúc 70% trắc nghiệm, 30% tự luận để học sinh tập dượt.
Ông Nguyễn Quý Xuân, Hiệu trưởng Trường THPT Phúc Lợi, quận Long Biên (Hà Nội) cũng cho biết khoảng giữa tháng 12 trường sẽ tổ chức kiểm tra học kỳ với 5 bài thi như quy định của kỳ thi THPT quốc gia. Giáo viên được giao ra đề theo cấu trúc đề minh họa. Kỳ kiểm tra sẽ được tổ chức nghiêm ngặt, đảm bảo không có học sinh quay cóp để đánh giá chất lượng học sinh.
Cẩn trọng với 5 bài thi
Cô Thái Văn Anh, giáo viên của một trường THPT tại Hà Nội cho rằng, năm 2015, học sinh dự thi tốt nghiệp chỉ cần thi 4 môn, năm nay đã tăng lên thành 6 môn là một thay đổi lớn. Từ khi Bộ Giáo dục công bố phương án thi đến nay giáo viên phải tự đổi mới cách dạy lẫn phương pháp ra đề. Học sinh cũng vừa học vừa lo luyện đề trắc nghiệm để rèn kỹ năng nhanh nhạy chạy đua với thời gian làm bài thi. “Vì thế, quy chế mới dù cho thí sinh có thể đăng ký 5 bài thi nhưng theo tôi học sinh nên tập trung ôn tập 6 môn lợi thế để đạt điểm cao hơn là đầu tư dàn trải”, cô Văn Anh nói.
Một chuyên gia giáo dục cho rằng tuyển sinh là quyền tự chủ của các trường. Bộ nên để các trường tự làm công việc của mình, chỉ hỗ trợ khi cần thiết, không nên làm thay các trường.
Ông Nguyễn Văn Nguyên cũng cho rằng, Bộ tạo điều kiện cho học sinh đăng ký cả 5 bài thi nhưng lần này, trường cũng quyết định thi thử cả 9 môn (trừ Tin học, Thể dục) để từ kết quả đó có đánh giá chất lượng học sinh cũng như giúp học sinh có cái nhìn về khả năng của mình để lựa chọn môn thi đúng đắn hơn. Việc trước mắt, từ nay đến kỳ thi không còn nhiều thời gian nên trường sẽ tập trung toàn bộ đội ngũ giáo viên giỏi cho lớp 12 để dạy học và ôn tập.
Lãnh đạo Phòng khảo thí của một Sở Giáo dục và Đào tạo bày tỏ lo lắng kỳ thi năm nay với nhiều đổi mới sẽ ảnh hưởng tiêu cực ít nhiều đến kết quả thi của thí sinh. Ông phân tích, có những môn lần đầu thi trắc nghiệm như Lịch sử, Giáo dục công dân, Toán... giáo viên, học sinh vô cùng bối rối trong việc tìm kiếm tài liệu, đề thi để luyện đề trong khi Bộ không phát hành tài liệu ôn thi nào. Chưa kể, ở thời điểm này nhiều Sở mới cuống cuồng đi tập huấn cho giáo viên phương thức ra đề thi trắc nghiệm.
Nhiều trường ĐH muốn tự chủ tuyển sinh
PGS Đoàn Quang Vinh, Phó giám đốc ĐH Đà Nẵng cho biết trường muốn được tự chủ xét tuyển sinh ĐH bằng kết quả thi THPT quốc gia. Còn theo kinh nghiệm sau một năm thực hiện tuyển sinh theo nhóm, PGS.TS Trần Văn Tớp, Phó Hiệu trưởng ĐH Bách khoa Hà Nội cho rằng nếu cả nước là một nhóm lớn thì rất phức tạp về mặt kỹ thuật. “Nếu đơn thuần các trường chốt cứng chỉ tiêu thì phần mềm kỹ thuật chạy được ngay lập tức và chỉ sau vài giờ đồng hồ là cho ra kết quả. Nhưng câu chuyện không đơn giản như thế. Vì còn phụ thuộc vào số lượng thí sinh đăng ký vào từng ngành nên có ngành phải điều chỉnh, có ngành không điều chỉnh nên sẽ rất khó khăn” – PGS.TS Trần Văn Tớp cho hay.
Hơn nữa, theo phân tích của Hiệu phó ĐH Bách khoa Hà Nội, trong quá trình chạy phần mềm, có những vấn đề sẽ xảy ra khó có thể lường trước được. Với một nhóm nhỏ, xử lý sự cố còn dễ, với hơn 400 trường ĐH, lúc đó xử lý thế nào? Ví dụ như tại nhóm GX năm 2016, ngành Công nghệ thông tin của ĐH Bách khoa có 400 chỉ tiêu nhưng có tới 1.800 thí sinh đăng ký. Lúc chạy phần mềm lần đầu, điểm trúng tuyển trung bình lên đến 9,3. Trường phải đưa ra các tiêu chí phụ để đưa mức điểm chuẩn về 8,7 với 600 thí sinh trúng tuyển, nhưng chỉ có 320 thí sinh nhập học.
Chính vì vậy, PGS Trần Văn Tớp cho rằng năm 2017, thay vì tổ chức cả nước là một nhóm lớn thì Bộ có thể đưa ra các nhóm nhỏ theo khu vực địa lý với nguyên tắc các trường có thể tự nguyện tham gia, như thế vừa đảm bảo quyền tự chủ của các trường vừa chống ảo. Riêng nhóm GX, nếu Bộ GD&ĐT quyết định cả nước chỉ xét tuyển chung một phần mềm thì các trường trong nhóm cũng hoàn toàn ủng hộ. Còn nếu Bộ cho các trường tự quyết thì nhóm dự kiến sẽ mở rộng nâng số trường lên khoảng 20 trường trong khu vực Hà Nội. Trong khi đó, một chuyên gia giáo dục cho rằng tuyển sinh là quyền tự chủ của các trường. Bộ nên để các trường tự làm công việc của mình, chỉ hỗ trợ khi cần thiết, không nên làm thay các trường.
Giải pháp nào chống ảo?
Các trường mong muốn được giao quyền tự chủ nhưng bên cạnh đó, lại rất lo “ảo”. PGS.TS Đoàn Quang Vinh, Phó giám đốc ĐH Đà Nẵng đề xuất lần đầu xét tuyển, Bộ nên cho thí sinh chỉ có 1 nguyện vọng. “Kinh nghiệm năm 2016 cho thấy, 25% thí sinh đủ điểm xét tuyển không đỗ lần đầu nhưng vẫn không tham gia xét tuyển những lần bổ sung tiếp theo. Có thể hiểu các em chỉ có nhu cầu học ở một trường, một ngành nhất định nào đó, trượt thì thôi nên cho các em đăng ký nhiều nguyện vọng cũng không cần thiết. Một nguyện vọng, xét xong, không đỗ thì xét bổ sung, các trường thiếu cũng tuyển bổ sung” - PGS Đoàn Quang Vinh nêu ý kiến.
Đồng ý với ý kiến của PGS Đoàn Quang Vinh, vị chuyên gia giáo dục nói trên cho rằng lần đầu xét tuyển nên cho mỗi thí sinh một nguyện vọng. Trước đó, từ năm 2015, khi tổ chức một kỳ thi THPT quốc gia, Bộ GD&ĐT đã có ý tưởng cả nước chung một phần mềm xét tuyển. Nhưng năm đó, các trường không đồng tình. Đến năm 2016, ý tưởng này tiếp tục được đưa ra dù trước đó, Bộ đã quyết định cho nhóm GX được tuyển sinh. Nhưng sau đó, Bộ GD&ĐT vẫn vấp phải sự phản đối của các trường.
