Bí quyết
Con đường từ trung tâm thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn dẫn vào trang trại cây ăn quả của gia đình anh Nguyễn Văn Hữu thôn Sẻ Cũ, xã Thanh Hải uốn lượn, quanh co, mềm mại như một dải lụa. Vừa bước vào cổng trang trại, chúng tôi đã vô cùng ấn tượng bởi hai bên đường là những dãy dài bưởi Đào đường. Cây nào cũng trĩu quả, vàng óng. Không cần đợi gia chủ giới thiệu, cô bạn đi cùng sà ngay vào gốc bưởi rút điện thoại chụp ảnh “tự sướng”. Anh Hữu cười nói: “Còn nhiều chỗ đẹp hơn để chụp ảnh cô ơi”.Trong khu đồi rộng gần 10ha, anh Hữu trồng đủ loại trái cây đặc sản như bưởi Da xanh, Đào đường, bưởi Hoàng và cam ngọt. Mấy năm nay, sản lượng đều đạt trên 200 tấn/năm. Dự kiến năm 2021 này vườn anh thu về 250 tấn quả các loại.
Gần chục năm nay, năm nào anh Nguyễn Văn Chỉ người xã Phì Điền, cùng huyện Lục Ngạn đều đến thu mua bưởi của vườn nhà anh Hữu. Cầm trái bưởi Da xanh căng tròn, óng mượt, anh Chỉ cho biết: Đi nhiều vườn ở huyện Lục Ngạn, nhưng tôi chưa thấy vườn nào lớn, các loại quả phong phú mà lại chất lượng như vườn này. Khách Hà Nội hay Hải Phòng biết bưởi nhà Hữu thì không ngần ngại lấy cả xe.
Khách du lịch hứng thú khi trải nghiệm ở những vườn đồi cam, bưởi của Lục Ngạn |
Dạo một vòng quanh vườn mới thấy, các loại bưởi nhà anh đều rất sai, quả đẹp không bị rám nắng hay sâu bệnh. Bưởi Đào đường, bưởi Hoàng vàng óng, bóng lộn; bưởi Da xanh to, chắc nịch. Anh Hữu tiết lộ: “Để hoa quả sai và đẹp thì kỹ thuật chăm sóc vô cùng quan trọng. Mỗi loại bưởi khác nhau thì cách ủ hoa, đậu quả cũng khác nhau. Khi hoa bưởi nở mà mưa nhiều, cứ ngớt mưa là vợ chồng tôi lại đội nón đi rung cành vừa thụ phấn cho cây, vừa làm cho hoa nhanh khô, có thêm phấn hoa”.
Cũng đẹp nổi tiếng ở Thanh Hải là vườn bưởi của gia đình ông Trần Đình Én ở thôn Tân Trường. Ông chủ yếu trồng bưởi Diễn, giống bưởi nổi tiếng có nguồn gốc của làng Diễn (Hà Nội). Bưởi Diễn của nhà ông Én to hơn bưởi Diễn trồng tại Hà Nội nhưng thưởng thức những tép bưởi vàng óng vẫn nguyên vị ngọt thanh dịu, man mát hòa quyện với hương thơm dịu nhẹ của bưởi Diễn. Ông Én khoe: “Nhà tôi chỉ dùng phân hữu cơ đã qua xử lý cùng với các loại thuốc thảo mộc tự pha chế, vừa thân thiện môi trường, vừa an toàn sức khỏe con người. Bưởi nhà tôi ngon có tiếng cả vùng, bán rất được giá. Thương lái không ngần ngại trả cao hơn thị trường 5-7 giá để mua”.Thời điểm thu hoạch cũng là một kỹ năng không phải ai cũng biết. “Quả bưởi “lên đường” (ngọt hơn - PV) chỉ khi cây “xuống nước” (cây tích ít nước). Vì thế, nếu bưởi đã đủ ngọt, phải thu hoạch ngay trước khi trời mưa. Nếu không kịp, mưa xong, đợi khô đất mới bắt đầu hái” - ông Én tiết lộ.
Trồng vườn để làm du lịch, làm du lịch để bán hoa quả
Con đường bê tông rộng, phẳng dẫn lên đỉnh khu đồi có độ dốc khá cao trồng cam Lòng vàng, cam ngọt của gia đình anh Nguyễn Văn Mậu thôn Đồng Quýt, xã Tân Mộc vài năm nay trở nên quen thuộc với nhiều du khách gần xa. Với quyết tâm cải tạo vườn đồi, vừa thuận lợi sản xuất, vừa đón khách du lịch tham quan, anh Mậu đầu tư gần cả tỷ đồng để đổ con đường. Ngoài tiếp đón chúng tôi, anh Mậu cũng khá bận bịu tiếp đón trò chuyện cùng một đoàn khách tham quan đến từ TP Bắc Giang. Trong khi giới thiệu về giống cam Lòng vàng và quy trình chăm sóc, anh cũng không quên nhắc nhở du khách trong quá trình tham quan đi lại cẩn thận, vì dù đường được đổ bê tông nhưng đồi nhà anh dốc, dễ ngã. Những vị khách từ thành phố say sưa chụp ảnh và hít hà hương thơm của những cây cam trĩu quả, vàng óng. Có khách còn bứt cam tươi ngay trên cây, bóc ngay thưởng thức.
Ông La Văn Nam, Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn cho hay: Lục Ngạn là vùng đất có phong cảnh đẹp nên thơ, nhiều di tích lịch sử, văn hóa; các món ăn đa dạng, đặc sắc; người dân hiếu khách. Đặc biệt, những vườn cây ăn trái như vải thiều, cam, bưởi, na hồng… luân phiên chín quanh năm tạo cảnh sắc rực rỡ, đẹp đẽ sẽ mang lại cho khách những trải nghiệm thú vị. Việc huyện phát triển sản phẩm du lịch trải nghiệm các đồi cây hoa quả phục vụ đa mục tiêu: Vừa thu hút khách du lịch, vừa quảng bá nông sản hiệu quả và tăng nguồn thu cho người dân. Ông Nam cam kết, chính quyền huyện sẽ giữ “vùng xanh”, an toàn trong COVID-19. Hình thức du lịch được áp dụng trong khi dịch vẫn còn là “du lịch bong bóng”. Theo đó, khách được tổ chức đi theo từng đoàn, từng tốp độc lập có kiểm soát dịch chặt chẽ. Nếu có khách bị nhiễm COVID – 19, địa phương sẽ lập tức khoanh vùng nhỏ nhất để dập dịch nhanh chóng.
Anh Mậu cho biết, vài năm trở lại đây, năm nào vườn đồi nhà anh cũng thu hút hàng chục đoàn khách từ các nơi như Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên, TP Bắc Giang... đến tham quan trải nghiệm và chụp ảnh lưu niệm. Hầu hết khách đều ngạc nhiên, thích thú trước vẻ đẹp của vườn cam mùa chín rộ. Khi ra về, đoàn nào cũng biếu anh năm trăm, một triệu và mua sản phẩm về làm quà. Có đoàn đông họ mua cả tấn, anh phải nhờ hàng xóm sang cắt hộ mới kịp.
Ba năm nay, vườn nhà ông Trần Đình Én (đã nêu trên) kết hợp với Công ty TNHH Giáo dục trải nghiệm Green Dream (ở TP Bắc Giang) để phát triển du lịch trải nghiệm vườn đồi. Cứ đến mùa bưởi chín, công ty lại đưa khách về thăm quan vườn. Mỗi lần khách về thăm, ngoài tiền vé 30.000/ người, ông còn bán được từ 500 -1.000 quả với giá từ 40 -50 nghìn/quả. Có khách về đến nhà điện thoại lại cho ông đặt thêm hàng trăm quả. Năm 2020, chỉ phục vụ khách tham quan, ông đã bán được hơn nửa vườn bưởi. Tiền ông thu được từ phí khách trả vào vườn cũng đủ cho ông mua phân bón cho cả vườn. Vì hai vợ chồng tự làm nên toàn bộ tiền bán bưởi coi như tiền lãi. Diện tích vườn của ông rộng 2 ha nhưng chỉ mới 7.000 m2 cho quả, sản lượng đạt 60.000 quả, gia đình ông thu về lãi ròng hơn 1,2 tỷ - một con số đáng mơ ước. Để tăng thêm trải nghiệm cho khách, ông còn để lại một khoảng đất rộng cho khách vui chơi, ăn uống, đốt lửa trại.
Còn anh Nguyễn Văn Hữu ở xã Thanh Hải cũng đang ấp ủ nhiều dự định.Để thu hút thêm khách du lịch, thời gian tới anh sẽ cải tạo và làm mới rất nhiều hạng mục. Con đường dẫn lên các nhánh đồi của trang trại sẽ được đổ bê tông. Ngoài bưởi Da xanh, bưởi Hoàng, Đào đường, cam ngọt, anh sẽ ghép thêm bưởi đỏ. Mùa nào thức ấy cho khách có thêm trải nghiệm phong phú. Anh tính trồng hoa mẫu đơn, xây các nhà chòi, cải tạo ao nuôi cá và thả gà, phục vụ nhu cầu ăn uống, nghỉ ngơi tại chỗ của khách tham quan.