NSƯT Lê Thiện tên thật là Tô Đặng Thị Thiện, bà sinh năm 1945 tại Bình Định. Năm 11 tuổi do yêu thích ca hát nên Lê Thiện được nhận vào Đoàn văn công Tổng cục chính trị, biểu diễn khắp các chiến trường miền Nam. Sau khi tập kết năm 1956, Lê Thiện đã vinh dự được diện kiến với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
NSƯT Lê Thiện nhớ lại khi vào Phủ Chủ tịch, Lê Thiện đã được Bác Hồ ân cần hỏi thăm về gia đình, về cuộc sống. Bác cho kẹo, dặn Lê Thiện cố gắng học tập tốt và sau đó Lê Thiện còn được dùng cơm trưa với Bác cùng một số vị lãnh đạo. Trước khi chia tay, Bác còn chụp chung tấm hình với mọi người.
 |
| NSƯT Lê Thiện (bên trái) cùng các nghệ sỹ chụp ảnh chung với Bác Hồ năm 1956 |
Nhớ lời dặn của Bác, NSƯT Lê Thiện đã cố gắng học tập, rèn luyện các kỹ năng diễn xuất. Từ một diễn viên thiên về tạp kỹ, bà đã học hỏi để trở thành diễn viên cải lương chuyên nghiệp.
Bao năm đứng trên sân khấu cải lương, NSƯT Lê Thiện đã để lại dấu ấn mạnh mẽ với các vai diễn trong nhiều vở như Rạng ngọc Côn Sơn, Ánh sáng phù du, Thạch Sanh - Lý Thông, Hòn đảo thần vệ nữ, Bao mạch nữ, Dệt gấm, Khuất Nguyên, Mùa xuân….
Năm 1975, khi đất nước thống nhất, Lê Thiện vào công tác tại nhà hát Trần Hữu Trang rồi làm công tác quản lý. Bà từng phụ trách đoàn cải lương xung kích rồi giữ vị trí Phó giám đốc nhà hát Trần Hữu Trang nhiều năm cho đến khi nghỉ hưu.
 |
| NSƯT Lê Thiện |
Nghệ sỹ Lê Thiện kể: “Khi mới về hưu, cũng có người mời tôi vào các vai diễn sân khấu, điện ảnh nhưng vì thấy showbiz có nhiều lộn xộn tôi không muốn tham gia. Mãi tới khi được người thân, bạn bè động viên nên tôi mới nhận lời tham gia bộ phim truyền hình Dù gió có thổi. Thật không ngờ, bộ phim đã khiến tôi nổi tiếng và rất nhiều đạo diễn đã mời tôi tham gia phim của họ”.
Trong Dù gió có thổi, NSƯT Lê Thiện vào vai bà Mỹ, một người bà theo lối sống truyền thống, thương con thương cháu hơi thái quá, luôn tỏ ra nghiêm khắc với dâu rể… Với kinh nghiệm diễn mấy chục năm và đã trải nghiệm cuộc sống trên nhiều vùng đất nước, Lê Thiện đã hoá thân vào vai diễn hoàn hảo tới mức sau đó, NSƯT Công Ninh phải thốt lên: “Bà này như một món quà quý sao cất mãi trong kho giờ mới chịu lôi ra vậy?”
 |
| NSƯT Lê Thiện cùng nghệ sỹ Anh Tuấn- 2 diễn viên xuất sắc của bộ phim "Du gió có thổi" |
Từ vai diễn truyền hình đầu tay khi đã ở tuổi 65, NSƯT Lê Thiện mới chính thức bước vào với lĩnh vực phim truyền hình, điện ảnh với nhiều vai diễn trong các bộ phim như Vừa đi vừa khóc; Cá rô- Em yêu anh, Thưa mẹ con đi… Rồi Lê Thiện còn thường xuyên được các ca sỹ mời vào vai bà mẹ trong các MV ca nhạc. Nét phúc hậu, tính hài hước lại dễ hoà nhập với giới trẻ khiến nữ nghệ sỹ đã nghỉ hưu trở thành ngôi sao đắt show.
Với nhiều thành tích cống hiến cho nghệ thuật sân khấu, năm 1993 nghệ sỹ Lê Thiện đã được phong tặng danh hiệu NSƯT. Nhưng mãi tới năm 2021, NSƯT Lê Thiện mới có tên trong danh sách phong tặng NSND. Đã có nhiều ý kiến thắc mắc là vì sao một nghệ sỹ gạo cội, tài năng và uy tín như Lê Thiện lại mãi không được phong danh hiệu NSND trong khi rất nhiều nghệ sỹ cùng thời đã được phong từ rất lâu?
NSƯT Lê Thiện cho biết một nghệ sỹ muốn được phong danh hiệu thì phải có tác phẩm, có vai diễn được nhiều người biết tới. “Khi tôi làm công tác quản lý, tôi đã cùng ban Giám đốc đề xuất cho nhiều nghệ sỹ, diễn viên vào danh sách phong tặng danh hiệu. Nhưng tôi không muốn để tên tôi vào vì làm quản lý, mình có nhiều vai diễn đâu. Đề xuất cho diễn viên để tạo cơ hội cho họ phấn đấu”- NSƯT Lê Thiện nói thế.
 |
| NSƯT Lê Thiện được coi là "Bà mẹ quốc dân" vì nhiều vai diễn bà mẹ đa dạng |
Cho tới tận lúc về hưu hơn 15 năm năm, khi đã thành diễn viên truyền hình nổi tiếng, do nhiều bạn bè thúc giục quá, NSƯT Lê Thiện mới làm thủ tục để được phong tặng NSND.
Dù nhiều người cho rằng phong tặng danh hiệu NSND cho Lê Thiện như thế là hơi muộn nhưng bà lại không nghĩ thế. “Tôi chỉ mới được nhiều khán giả, nhất là những khán giả trẻ biết đến từ hơn chục năm trở lại đây nên việc được phong tặng danh hiệu bây giờ là phù hợp”- NSƯT Lê Thiện nói.
