Theo ba nguồn tin, một ở Bắc Kinh và hai ở Washington, chi tiết của thỏa thuận giữa đôi bên đã được chuẩn bị trong các thông cáo báo chí trước khi cuộc gặp giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump diễn ra tại thượng đỉnh G20 ở Nhật khai mạc hôm nay. Cụ thể là Mỹ tạm ngưng việc áp dụng thuế suất mới đối với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.
Chính phủ Mỹ trước đó đã đe dọa áp thuế lên tới mức 25% đối với số hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ chưa bị áp thuế nếu các cuộc đàm phán dự kiến diễn ra tuần này không mang lại kết quả đáng kể.
Một nguồn tin nói quyết định trì hoãn việc áp thuế của ông Trump là cái giá mà ông Tập đề ra để đôi bên tiến hành hội đàm tại Osaka, Nhật Bản.
“Tuy nhiên, thực tế là Tổng thống Trump là người có thể thay đổi ở bất cứ thời điểm nào”, nguồn tin nói. “Nhưng chiếc bánh đình chiến có vẻ đã được chuẩn bị”.
Cả Nhà Trắng và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đều không đưa ra bình luận trước thông tin của SCMP.
Hôm thứ Tư, ông Trump tái khẳng định ông đã chuẩn bị áp thuế đợt mới đối với hàng hóa Trung Quốc nếu đàm phán ở Osaka thất bại, nhưng tiết lộ rằng thuế suất đợt này có thể khởi động ở mức 10%.
Một quan chức cấp cao trong chính quyền Trump nói với tờ Politico hồi đầu tuần rằng đợt áp thuế lần này có thể được trì hoãn nhưng cảnh báo rằng “chẳng có gì là chắc chắn”.
Chưa rõ liệu ông Trump có đưa ra thời hạn buộc các cuộc đàm phán phải đạt một thỏa thuận như từng làm hay không. Hai nguồn tin nói có thể thời hạn lần này là 6 tháng, có nghĩa là từ nay đến cuối năm, các bên phải tiến tới một thỏa thuận.
Kể từ khi chiến tranh thương mại Mỹ-Trung bùng phát gần một năm trước, ông Trump đã áp thuế suất 25% đối với 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.
Một nguồn tin tại Washington nói đang có những dàn xếp giữa đôi bên để điều phối thông điệp truyền tới báo chí”, nhưng nói thêm rằng chưa có thông tin cụ thể liên quan đến các quyết định về thuế quan hoặc thời gian.
Nguồn tin, phát ngôn với điều kiện ẩn danh, nói cả đôi bên dự kiến sẽ tung ra các thông cáo báo chí đã được dàn xếp từ trước sau cuộc hội kiến giữa ông Tập và ông Trump nhưng không có tuyên bố chung.
Việc này cũng tương tự lần gặp gỡ trước giữa hai nhà lãnh đạo tại thượng đỉnh G20 tại Argentina hồi cuối năm ngoái, sự kiện dẫn đến cam kết “ngừng bắn” kéo dài ba tháng.
Tuy nhiên, tình hình lần này căng thẳng hơn sau khi ông Trump đã cam kết áp thuế với mọi loại hàng hóa Trung Quốc. Vì thế, ngôn ngữ của bất kỳ tuyên bố nào xuất hiện sau cuộc gặp ngày thứ Bảy, hoặc là một tuyên bố chung, hoặc các tuyên bố riêng rẽ, cũng sẽ thu hút sự chú ý rất lớn.
Trong một diễn biến khác: hôm qua Trung Quốc phản đối việc Mỹ lạm dụng kiểm soát xuất khẩu và thúc giục nước này quay trở lại con đường hợp tác, theo lời người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc.
Ông Cao Phong nói Mỹ phải ngay lập tức hủy bỏ các lệnh trừng phạt đối với công ty viễn thông Huawei, theo tin của Reuters. Hôm thứ Tư, ông Trump nói một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc có thể đạt được tại thượng đỉnh ở Osaka tuần này và chuyện Huawei có thể là một phần thỏa thuận này.
Mỹ đã xếp Huawei vào danh sách cấm xuất khẩu, với lý do liên quan đến an ninh quốc gia của Mỹ. Cụ thể là các công ty cung cấp linh kiện Mỹ không được phép bán hàng cho Huawei, công ty sản xuất thiết bị viễn thông lớn nhất thế giới và đồng thời là nhà sản xuất điện thoại lớn thứ hai toàn cầu.
Trung Quốc sẽ cân nhắc việc đưa một số công ty nước ngoài vào danh sách “không đáng tin cậy” nếu họ có những động thái phân biệt đối xử đối với các thực thể Trung Quốc, gây tổn hại đến nền công nghiệp và an ninh quốc gia của nước này, ông Cao nói.
