Trong khi đó cơ quan quản lý nhà nước là Bộ Xây dựng vẫn chưa thể công bố bộ chỉ số về thị trường BĐS.
Có bộ máy thống kê nhưng chưa công bố
Cách đây 2 năm, Bộ Xây dựng đã thành lập một phòng Thông tin Thống kê thuộc Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS để chuẩn bị cho việc ra đời Nghị định 117 (12/11/2015) về xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường BĐS (có hiệu lực từ ngày 1/1/2016). Phòng này có chức năng thống kê lại toàn bộ thông tin liên quan đến nhà ở, thị trường BĐS trong cả nước. Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng còn có Văn phòng thường trực Ban chỉ đạo T.Ư về chính sách nhà ở và thị trường BĐS, cũng thường xuyên thu thập, thống kê về dữ liệu trên.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng còn có riêng một Viện Kinh tế Xây dựng (đơn vị soạn thảo Thông tư hướng dẫn Nghị định 117). Theo dự thảo thông tư quy định rõ trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc Bộ Xây dựng. Trong đó, Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS có trách nhiệm trong việc kiểm tra thực hiện các quy định về xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường BĐS ở các địa phương; cấp quyền truy cập, cung cấp thông tin, dữ liệu phục vụ công tác quản lý nhà nước.
Trung tâm Thông tin có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS, Viện Kinh tế xây dựng tổ chức xây dựng hệ thống phần mềm thống nhất để khai thác, vận hành, khai thác hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường BĐS. Viện Kinh tế xây dựng có trách nhiệm tiếp nhận, cập nhật, quản lý, cung cấp thông tin, dữ liệu; tính toán, tổng hợp các chỉ tiêu thống kê, các thông tin cơ bản về nhà ở và thị trường BĐS phục vụ việc công bố của Bộ Xây dựng.
Tuy nhiên, ông Lê Mạnh Linh, phụ trách phòng Thông tin Thống kê (Cục quản lý Nhà ở và Thị trường BĐS) cho biết, nhiệm vụ của phòng làm công tác thống kê nhưng hiện chỉ phục vụ trong nội bộ cơ quan còn việc công bố thông tin rộng rãi vẫn phải chờ hướng dẫn.
Còn ông Trần Hồng Mai, Viện trưởng Viện Kinh tế Xây dựng (Bộ Xây dựng) cho biết, đã trình dự thảo và chờ ban hành.
Những báo cáo… không chịu trách nhiệm!
Bản báo cáo về thị trường BĐS TPHCM, Hà Nội mới nhất vào quý 3/2016, Cty TNHH CBRE Việt Nam ghi rõ: “Chúng tôi đã thu thập những thông tin trên từ các nguồn thông tin mà chúng tôi cho là đáng tin cậy. Tuy nhiên, chúng tôi đã không kiểm chứng tính chính xác của các thông tin và sẽ không bảo đảm, đoán chắc hay đại diện cho các thông tin này. Các thông tin này đã được đưa ra với giả thuyết là có khả năng có sai sót, bỏ sót, thay đổi giá bán, giá thuê và các điều kiện khác trước khi được bán, cho thuê hay tài trợ vốn, hoặc bị thu hồi mà không có thông báo…”.
Hiện, CBRE Việt là đại lý phân phối độc quyền hàng loạt dự án hạng sang tại TPHCM và Thanh Xuân, Hà Nội…
Bản báo cáo của Hiệp hội BĐS Việt Nam trong báo cáo thị trường BĐS tháng 7/2016 cũng ghi chú: “Văn phòng Hiệp hội BĐS Việt Nam không chịu bất kỳ trách nhiệm nào đối với tính chính xác của những thông tin được đề cập trong báo cáo. Các thông tin trong báo cáo hoàn toàn có thể thay đổi theo diễn biến của thị trường và chúng tôi không có trách nhiệm phải thông báo về những sự thay đổi này”.
Cty TNHH JLL Việt Nam cũng chua thêm vào bản tóm tắt thị trường BĐS quý 3 như sau: “Thông tin trong ấn phẩm này đã được biên dịch từ nhiều nguồn tin cậy khác nhau. Tuy nhiên không có sự đại diện hay bảo đảm nào cho tính chính xác của chúng”.
Ông Phạm Thanh Hưng, Phó tổng giám đốc CEN Group cho rằng, thị trường BĐS của Việt Nam ở trong tình trạng thiếu thông tin, nhưng một số bộ phận người mua nhà vẫn bị những thông tin “không chính thức” bủa vây. Nó còn dẫn đến hiện tượng có một nhóm “theo đuôi”, biết thông tin một cách mù mờ, đầu tư theo trào lưu gây nên những cơn sốt bất thường. Hiện tượng này được góp phần bởi thông tin ngoài lề khi mà thông tin chính thức chưa tạo thành một cách có hệ thống để dẫn dắt thị trường.
Còn một lãnh đạo công ty địa ốc miền Bắc cũng chia sẻ, hiện thống kê thị trường BĐS nói chung, đặc biệt là con số nhà bán ra hiện nay thật sự không chính xác. Ngay cả những Cty tư vấn BĐS chưa có một phương pháp thống kê khoa học nào và chưa cho biết con số hợp đồng giao dịch cụ thể nào. Trong khi đó, đối với các nhà đầu tư, những thống kê này có ảnh hưởng rất lớn đến chiến lược kinh doanh nhưng họ ít khi dựa vào đó vì không tin tưởng nhiều vào việc thống kê này. “Nhiều doanh nghiệp cho biết có thể bóp méo con số thống kê vì mục đích tiếp thị, khuếch trương các dự án mà họ có lợi ích bên trong, do đó thông tin từ nguồn này cũng không khách quan”, vị này nói.
Ông Lê Mạnh Linh, phụ trách phòng Thông tin Thống kê (Cục Quản lý Nhà ở và Thị trường BĐS) cho biết, Bộ Xây dựng đã nghiên cứu để xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê một cách khoa học và quản lý bằng điện tử. Trong thời gian này, người dân vẫn phải tự tìm hiểu thông tin và làm người tiêu dùng thông thái. Các đơn vị tư vấn nghiên cứu thị trường BĐS được phép cung cấp báo cáo nên Bộ Xây dựng không thể can thiệp việc đưa báo cáo đó ra thị trường.